اختلال ADHD (کم توجهی،بیش فعالی) در کودکان

ADHD چیست؟

آیا کودک شما در تمرکز کردن مشکل دارد؟ کودکانی مبتلا به ADHD اختلال کم توجهی- بیش فعالی، معمولا بی قرارند و به راحتی حواسشان پرت می شود همین امر موجب می شود انجام وظایف و کارهای روزانه برای این کودکان دشوار باشد و نتوانند به سخنان معلم خود گوش دهند یا وظایف خود را به پایان برسانند

کودک شما نمی تواند توجه کند!

این یکی از اصلی ترین نشانه های ADHD است ممکن است کودک شما نتواند به سخنان یک نفر گوش دهد، مسیرها را دنبال نماید، وظایف را به پایان رساند یا پیگیری مسائل خود را انجام دهد او ممکن است افکار پوچ بسیاری داشته باشد و اشتباهات بی دقتی انجام دهد یا ممکن است از فعالیت هایی که نیاز به تمرکز دارند یا خسته کننده به نظر میرسند، سر باز زند

بیش فعالی

نشانه دیگر ADHD این است که کودک نمی تواند یک جا آرام بنشیند او ممکن است تمام مدت بدود و از همه چیز بالا برود، حتی زمانی که در خانه است زمانی که یک جا نشسته است، دائم پیچ و تاب می خورد و بی قرار است همچنین او معمولا زیاد حرف می زند و نمی تواند آرام و بی سر و صدا بازی کند

رفتارهای تکانشی

ممکن است متوجه این مسئله شده باشید که کودک نمی تواند صبر کند تا نوبتش شود او معمولا در صف جا می زند، حرف دیگران را قطع می کند یا قبل از این که معلم سوالش را تمام کند، جوابی می پراند

علت چیست؟

در کودکان مبتلا به ADHD، فعالیت آن قسمت از مغز که توجه و تمرکز را کنترل می کند، کمتر است همچنین ممکن است در مغز این کودکان، مواد شیمیایی که انتقال دهنده های عصبی نام دارند، دچار عدم تعادل باشند هنوز به طور دقیق مشخص نیست که علت این امر چیست، اما معمولا ADHD منشاء ژنتیکی دارد و محققان ژن ها را مسبب اصلی این اختلال می دانند

چگونه می توان به تشخیص رسید؟

هیچ نوع تست آزمایشگاهی برای تشخیص ADHD وجود ندارد در عوض، پزشک معمولا سوالاتی از کودک می پرسد، به توصیف والدین از مشکلات رفتاری کودک و همچنین نظرات معلم کودک درباره او گوش می دهد برای رسیدن به تشخیص درست، لازم است که کودک به مدت ۶ ماه برخی علائم اصلی ADHD از جمله کمبود توجه و تمرکز، بیش فعالی و رفتارهای تکانشی را از خود نشان دهد البته این علائم نباید بعد از سن ۱۲ سالگی بروز کرده باشد

انواع ADHD

رایج ترین نوع این اختلال، نوع ترکیبی آن است زمانی که کودک به مسائل توجهی ندارد، بیش فعال است و رفتارهای تکانشی بی هوا و ناگهانی از خود نشان می دهد، می تواند به این نوع از ADHD مبتلا باشد نوع بیش‌فعال تکانش گر؛ که در آن کودک جست و خیز بیش از حد دارد و نمی‌تواند تکانه هایش را کنترل کند و فرم بی‌توجه که قبلا به آن اختلال نقص توجه گفته می شد و در آن کودک در تمرکز کردن مشکل دارد، دو نوع دیگر از اختلال ADHD محسوب می شوند کودکانی که دارای فرم کم توجه این اختلال هستند، تنها در تمرکز و توجه نواقصی دارند و به طور کلی بیش‌فعال نیستند و کلاس را به هم نمی زنند

درمان دارویی ADHD

داروهای محرک می‌توانند دامنه ی توجه کودکان را افزایش دهند و هم چنین در کنترل کردن بیش‌فعالی و رفتارهای تکانشی کودکان موثرند مطالعات نشان می‌دهند که داروهای محرک در ۶۵ تا ۸۰ درصد بیماران توانسته علائم را کنترل کند البته این داروها علاوه بر اثرات درمانی دارای عوارض نیز می باشند در مورد عوارض دارو حتماً با پزشک خود صحبت کنید داروهای غیرمحرک نیز در برخی موارد در ADHD کاربرد دارند، ‌البته این داروها نیز عوارض خواهند داشت

مشاوره

مشاوره می‌تواند به کودک مبتلا به ADHD کمک کند تا بیاموزد چگونه مسئولیت ناکامی هایش را به عهده بگیرد و اعتمادبه‌نفس خود را بازسازی کند همچنین می‌تواند برای والدین راهکار های حمایتی فراهم کند نوع خاصی از روان درمانی که آموزش مهارت های اجتماعی نامیده می‌شود، می‌تواند به این کودکان کمک کند تا رعایت نوبت و شریک شدن با دیگران را بیاموزند مطالعات انجام شده نشان می دهد که درمان طولانی مدت با ترکیبی از درمان دارویی و رفتار درمانی، بهتر و موثر تر از درمان دارویی صرف عمل می کند

آموزش های خاص

اغلب کودکان دارای ADHD در کلاس ها و مدارس عادی تحصیل می‌کنند برخی از آن ها در مکان هایی که ساختار یافته تر هستند عملکرد بهتری خواهند داشت این که کودک شما به سیستم آموزشی خاص نیاز دارد، نشان می دهد که این سیستم آموزشی برای رفع نیازهای او طراحی شده است

نقش برنامه ریزی

شما می توانید امور عادی را به صورت واضح برای کودک خود تعیین کنید تهیه یک برنامه روزانه می‌تواند به بچه‌ها کمک کند که بدانند چه کارهایی را باید انجام دهند و برای هرکاری چقدر زمان اختصاص دهند این کار می‌تواند به کودك مبتلا به ADHD کمک کند تا بهتر بتواند روی هر کار تمرکز کند یک برنامه ی ریزی روزانه می‌تواند شامل زمان های خاص برای بیدار شدن،‌ غذا خوردن، بازی کردن، ‌انجام تکالیف مدرسه، انجام کارهای روزمره، ورزش و فعالیت های بدنی و زمان خواب باشد

رژیم غذایی کودک شما

مطالعاتی که بر روی رژیم غذایی صورت گرفته اند، دارای ADHD نتایج متناقضی داشته اند ولی اکثر متخصصین معتقدند که غذاهایی که برای رشد مغز مناسب هستند، می‌توانند نشانه‌های ADHD را کاهش دهند مواد غذایی سرشار از پروتئین همچون تخم مرغ، گوشت، حبوبات؛ غلات و آجیل‌ می‌توانند باعث افزایش تمرکز شوند همچنین بهتر است کربوهیدرات های ساده مثل شکلات و نان سفید را با کربوهیدرات مرکب مثل نان سبوس دار جایگزین کنید قبل از انجام هرگونه تغییر در رژیم غذایی کودکتان، بهتر است با یک متخصص مشورت نمایید

ADHD و تنقلات

با این که بیشتر کودکان بعد از مصرف تنقلات و هله هوله، تحرک و جست و خیزشان بیشتر می شود، اما شواهد قوی شواهد قوی مبنی بر این که شیرینی جات و تنقلات می‌توانند باعث ADHD شوند، وجود ندارد نقش مواد افزودنی در غذاها هنوز به طور کامل مشخص نشده است برخی از والدین بر این باورند که نگهدارنده ها و رنگ های خوراکی نشانه های این اختلال را بدتر می کند به همین دلیل آکادمی اطفال در آمریکا پیشنهاد می کند از خوردن چنین موادی پرهیز شود

ADHD و تلویزیون

ارتباط بین تماشای تلویزیون و ADHD مشخص نیست، اما آکادمی اطفال در آمریکا پیشنهاد می کند زمان تماشای تلویزیون در کودکان محدود شود این گروه تماشای تلویزیون برای کودکان زیر ۲ سال را منع و توصیه می کند کودکان بالای دو سال، روزانه بیش از ۲ ساعت تلویزیون تماشا نکنند برای پیشرفت توجه و توانایی های تمرکز کودک خود، او را به انجام بازی ها و فعالیت های بدنی، بازی با پازل و مطالعه کردن تشویق کنید

آیا می توان از ADHD پیشگیری کرد؟

هیچ روش مطمئنی برای جلوگیری از ابتلای کودکان به ADHD وجود ندارد؛ اما شما می توانید با یک سری از راهکارها خطر بروز این اختلال را در کودک خود کاهش دهید زمانی که باردار هستید، از مصرف الکل و دخانیات خودداری کنید کودکانی که مادرانشان سیگاری هستند دو برابر بیشتر از سایرین به این اختلال مبتلا می شوند

آینده کودکان دارای ADHD

با کمک درمان های موجود، درصد قابل توجهی از کودکان مبتلا به این اختلال بهبود می یابند اما اگر علائم کودک شما در بزرگسالی نیز ادامه داشت، می توانید باز هم با کمک روانپزشک و روانشناس، از راهکارهای موجود بهره مند شوید