فلج تارهای صوتی

معرفی بیماری

فلج تارهای صوتی، هنگامی رخ می دهد که کارکرد عصب منتهی به حنجره، مختل شود. نتیجه این امر، فلج شدن تارهای صوتی است.  

این عارضه، می تواند بر روی توانایی گفتاری و حتی تنفس تاثیر بگذارد، چرا که تارهای صوتی که گاه پرده های صوتی نیز نامیده می شوند، وظیفه ای بیش از تولید صدا بر عهده دارند. این تارها همچنین با جلوگیری از ورود غذا، نوشیدنی و حتی بزاق دهان به مسیر تنفسی (که می تواند منجربه خفگی شود)، از راه های هوایی نیز محافظت می کنند.

علل مختلفی از جمله آسیب های عصبی طی عمل جراحی، عفونت های ویروسی و سرطان های خاص ممکن است منجر به فلج تارهای صوتی شود.

درمان این عارضه، معمولا شامل جراحی و گاهی نیز صوت درمانی می باشد.

علائم و نشانه ها

تارهای صوتی، دو نوار انعطاف پذیر از بافت ماهیچه ای هستند که در قسمت ورودی نای قرار دارند. هنگامی که شما صحبت می کنید، این تارها برای ایجاد صدا به ارتعاش در می آیند. باقی اوقات نیز، تارهای صوتی در حالت آزاد و آرام قرار دارند و از این رو می توانید به راحتی نفس بکشید.

در اغلب مواردِ فلج تارهای صوتی، تنها یکی از تارها از کار می افتد. فلج هر دو پرده صوتی، شرایط بسیار نادر اما خطرناکی است که می تواند باعث مشکلات صوتی، مشکلات بلع و تنفس شود.

علائم و نشانه های فلج تارهای صوتی عبارتند از:

• بی کیفیت شدن صدا
• خشن شدن صدا
• از دست دادن زیر و بمی صدا
• خفگی یا سرفه کردن هنگام بلع غذا، نوشیدنی یا بزاق
• نیاز به تنفس مکرر هنگام صحبت کردن
• ناتوانی در صحبت کردن با صدای بلند
• ناتوانی در بستن لب ها
• سرفه های بی اثر
• صاف کردن مکرر گلو

چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر بدون دلیل و به مدت بیش از دو هفته دچار خشونت مداوم صدا و یا هر گونه تغییرات صدا و یا ناراحتی حنجره شدید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

علت ها

در فلج تارهای صوتی، امواج عصبی که به حنجره منتهی می شوند، دچار اختلال شده و موجب فلج عضله می شوند. در اغلب موارد، پزشکان علت این عارضه را نمی دانند. علل شناخته شده فلج تارهای صوتی عبارتند از:

• آسیب وارده به تارهای صوتی حین عمل جراحی: جراحی هایی که در نزدیکی گردن یا قسمت فوقانی قفسه سینه انجام می شود، می تواند منجر به وارد آمدن آسیب به اعصاب حنجره شود. جراحی هایی که خطر آسیب بیشتری دارند، شامل جراحی غدد تیروئید یا پاراتیروئید، مری، گردن و قفسه سینه هستند.
• آسیب به گردن یا قفسه سینه: ضربه ای که به گردن یا قفسه سینه وارد می شود، می تواند به اعصاب حنجره آسیب وارد کند.
• سکته مغزی: سکته های مغزی، جریان خون وارده به مغز را متوقف می کند و منجربه وارد آمدن آسیب به بخشی از مغز می شود که مسئول ارسال پیام به حنجره است.
• تومورها: هر دو نوع تومورهای سرطانی و غیر سرطانی، می توانند در عضلات، غضروف یا اعصاب کنترل کننده عملکرد حنجره و یا در اطراف آن ها رشد کرده و موجب فلج تارهای صوتی شوند.
• عفونت های ویروسی: برخی از عفونت های ویروسی مانند بیماری لایم، ویروس اپشتین بار (Epstein-Barr) و تبخال ها می توانند منجربه التهاب و آسیب مستقیم به اعصاب حنجره شوند.
• بیماری های عصبی: در صورت ابتلا به بیماری های عصبی خاصی مثل مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) یا بیماری پارکینسون، ممکن است فرد به فلج تارهای صوتی نیز دچار شود.

عوامل خطر

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به فلج تارهای صوتی را افزایش دهند، عبارتند از:

• انجام عمل های جراحی گلو یا قفسه سینه: افرادی که نیاز به انجام عمل جراحی روی غده تیروئید، گلو یا قسمت فوقانی قفسه سینه دارند، با افزایش خطر ابتلا به آسیب عصبی روی تارهای صوتی مواجه هستند. گاهی اوقات لوله های کمکی که برای تنفس در جراحی مورد استفاده  قرار می گیرند، می توانند اعصاب تارهای صوتی را با آسیب مواجه کنند.
• ابتلا به یک بیماری عصبی: افراد مبتلا به بیماری های عصبی خاص مثل پارکینسون یا ام اس، بیشتر در معرض ابتلا به ضعف یا فلج تارهای صوتی قرار دارند.

عوارض و پیامدها

مشکلات تنفسی ناشی از فلج تارهای صوتی ممکن است آنقدر خفیف بوده که فقط کیفیت صدا را تغییر دهند و آن را خشن تر کنند و یا این که آنقدر جدی باشند که جان فرد را به خطر بیاندازد.

 از آنجا که فلج شدن تارهای صوتی از باز یا بسته شدن مسیرهای تنفسی جلوگیری می کند، احساس خفگی در زمان خوردن غذا یا نوشیدن مایعات نیز، از دیگر  عوارض احتمالی می باشد.

آسپیراسیون ناشی از ذات الریه شدید، بسیار جدی است و نیازمند مراقبت پزشکی فوری می باشد.

تشخیص بیماری

در ابتدا پزشک سوالاتی در مورد علائم بیماری و سبک زندگی بیمار از او می پرسد و سپس به صدای او گوش می کند. همچنین پزشک از بیمار خواهد پرسید که چه مدت است مشکلات تغییر صدا دارد؟

 برای ارزیابی بیشتر مشکلات آوایی، ممکن است نیاز به انجام آزمایشات زیر باشد:

• لارنگوسکوپی (Laryngoscopy): در این روش پزشک تارهای صوتی بیمار را با استفاده از یک آینه یا یک لوله نازک و انعطاف پذیر به نام لارنگوسکوپ یا آندوسکوپ و یا هر دوی این موارد، بررسی می کند. همچنین ممکن است آزمایشی به نام لارنگوسکوپی ویدئویی انجام شود که با استفاده از اسکوپ ویژه ای صورت می گیرد که حاوی دوربین کوچکی در سر آن است و یا یک دوربین بزرگ که به قسمت مشاهده گر اسکوپ متصل است.

این نوع آندوسکوپی، با بزرگنمایی پزشک را قادر می سازد تا به طور مستقیم و یا از طریق مانیتور ویدئویی، حرکات و موقعیت تارهای صوتی را مشاهده کرده و احتمال آسیب دیدگی پرده های صوتی را بررسی نماید.

• الکترومیوگرافی حنجره (Laryngeal electromyography): این آزمون، جریان های الکتریکی را در عضلات حنجره اندازه گیری می کند. برای دستیابی به این اندازه ها، پزشک به طور معمول سوزن های کوچکی را از طریق پوست گردن به عضلات حنجره وارد می کند.

این آزمایش معمولا اطلاعاتی که دوره درمان را تغییر دهد به دست نمی دهد، اما اطلاعتی در خصوص این که بیمار تا چه اندازه ممکن است بهبود یابد، به پزشک می دهد. بهترین مزیت این تست نیز آن است که می تواند پیش بینی کند که چه مدت پس از شروع علائم (از 6 هفته تا 6 ماه)، بهبودی حاصل خواهد شد.

• آزمایش خون و اسکن: از آنجا که برخی از بیماری ها ممکن است منجربه آسیب های عصبی شود، بیمار ممکن است برای شناسایی علت فلج شدن تارهای صوتی، نیاز به آزمایشات بیشتر داشته باشد. این آزمایشات می تواند شامل آزمایش خون، تصویر برداری اشعه ایکس، ام آر آی یا سی تی اسکن باشد.

درمان بیماری

نوع درمان فلج تارهای صوتی بسته به علت، شدت و زمان شروع علائم متفاوت است. این درمان ها می تواند شامل صوت درمانی، تزریق بالک، عمل جراحی یا ترکیبی از چند نوع روش درمانی باشد.

در برخی موارد، بیمار ممکن است بدون درمان جراحی بهبود یابد. به همین دلیل ممکن است پزشک انجام عمل جراحی فلج تارهای صوتی را به مدت حداقل یک سال به تاخیر اندازد.

در هر صورت، اغلب طی مدت سه ماه نخست از دست دادن صدا، درمان جراحی به همراه تزریق بالک را انجام می دهند که حاوی مواد کلاژن مانند است.
در دوره زمانی انتظار برای عمل جراحی، ممکن است پزشک تا زمانی که اعصاب بهبود می یابند، برای این که بتوانید صدایتان را به درستی به کار گیرید، صوت درمانی را نیز توصیه کند.

صوت درمانی

جلسات صوت درمانی شامل تمرین ها و سایر فعالیت ها جهت تقویت تارهای صوتی، بهبود کنترل تنفس حین صحبت کردن، پیشگیری از تنش های غیرطبیعی در عضلات اطراف تارهای صوتی فلج شده و محافظت از راه های هوایی هنگام بلعیدن می باشد.

گاهی اوقات، مثل زمانی که تارهای صوتی در محلی قرار دارند که فاقد فضای اضافی برای حرکت یا تغییر موقعیت است، صوت درمانی ممکن است تنها روش درمانی مورد نیاز باشد و دیگر نیازی به تزریق بالک یا تغییر موقعیت تارهای صوتی وجود ندارد.

جراحی

چنانچه علائم فلج تارهای صوتی، خود به خود بهبود نیابد، ممکن است برای بهبود توانایی گفتاری و بلع، عمل جراحی را پیشنهاد کنند. 
گزینه های جراحی عبارتند از:

• تزریق بالک: فلج عصب تارهای صوتی ممکن است باعث شود این تارها نازک و ضعیف شوند. برای اضافه کردن حجم به تارهای صوتی فلج شده، پزشک متخصص بیماری های حنجره (متخصص گوش و حلق و بینی) ممکن است تارهای صوتی را با یک ماده مانند چربی بدن، کلاژن یا یک ماده پرکننده دیگر حجم دهی کند. این حجم اضافه شده، تارهای صوتی آسیب دیده را به وسط حنجره نزدیک تر می کند، به طوری که هنگام صحبت کردن، بلع غذا و سرفه کردن، عملکرد و حرکت صحیح تری داشته باشند.
• ایمپلنت های سازه ای: می توان به جای استفاده از تزریق بالک، از روشی که با عنوان تیروپلاستی ( thyroplasty) یا جراحی چارچوب حنجره (laryngeal framework surgery) استفاده می شود که در آن از یک ایمپلنت در حنجره برای جابجایی تارهای صوتی استفاده می کنند. به ندرت، افرادی که این جراحی را انجام می دهند، ممکن است نیاز به جراحی دوم برای تغییر محل ایمپلنت داشته باشند.
• تغییر موقعیت تارهای صوتی: در این روش، جراح پنجره ای از بافت حنجره را به سمت داخل حرکت می دهد و تارهای صوتی فلج شده را به سمت وسط حنجره فشار می دهد. این کار اجازه می دهد تا تارهای صوتی بتوانند به راحتی در کنار شریک فلج شده خود ارتعاش داشته باشند.
• جایگزینی عصب آسیب دیده: در این عمل جراحی، یک عصب سالم از ناحیه ای در گردن یا جای دیگری در بدن، جایگزین عصب آسیب دیده در حنجره می شود. بعد از این عمل برای بهبودی کامل، به شش تا نه ماه زمان نیاز است. برخی از پزشکان این عمل را با تزریق بالک (حجم دهنده) ترکیب می کنند.
• تراکستومی یا نای شکافی (Tracheotomy): اگر هر دو تار صوتی فلج شده و به یکدیگر نزدیک شده باشند، به طوری که جریان هوا را کاهش دهند، از این روش درمان استفاده می شود. در این وضعیت، بیمار دچار تنگی نفس خواهد شد و نیاز به عمل جراحی به نام تراکستومی وجود دارد.

در تراکستومی، برشی در جلوی گردن ایجاد می شود تا پزشک بتواند به طور مستقیم به حنجره دسترسی پیدا کند. سپس لوله تنفسی وارد حنجره می شود و اجازه می دهد هوا تارهای صوتی را دور بزند.

درمان های نو ظهور

پیوند تارهای صوتی به یک منبع جایگزین تحریک الکتریکی می تواند روند باز و بسته شدن تارهای صوتی را بهبود بخشد. تحقیقات و مطالعات در مورد این روش و دیگر گزینه های درمانی همچنان ادامه دارد.

همراهی و حمایت

فلج تارهای صوتی می تواند بسیار شرایط سخت و گاه ناتوان کننده ای باشد، بخ خصوص که صدا می تواند بر توانایی برقراری ارتباط افراد تاثیر بگذارد. یک متخصص گفتار درمانی می تواند جهت بهبود مهارت های ارتباطی به شما کمک کند.

حتی اگر دیگر نمی توانید صدای سابق خود را باز یابید، صوت درمانی می تواند برای جبران این مشکل راه های موثری را در اختیار شما قرار دهد. علاوه بر این، یک آسیب شناس گفتار و زبان، میتواند بدون آسیب های بیشتر به مکانیزم صوتی، روش های کارآمد استفاده از صدا را به شما اموزش دهد.

آمادگی برای ملاقات با پزشک

احتمالا برای این مشکل در ابتدا به یک پزشک عمومی مراجعه خواهید کرد، مگر این که هر دو تار صوتی تان آسیب دیده باشد. در آن صورت  بهتر است فورا به اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.

پس از ارزیابی های اولیه، احتمالا پزشک شما را به یک متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع خواهد داد. همچنین ممکن است جهت بررسی صدا و صوت درمانی به یک آسیب شناس گفتار و زبان نیز ارجاع داده شوید.

بهتر است از قبل خود را برای ملاقات با پزشک آماده سازید. در اینجا اطلاعاتی برای کمک به آمادگی جلسه ملاقات با پزشک آمده است.

کاری که می توانید انجام دهید

• هرگونه علائم خود را یادداشت نمایید، حتی مواردی که در ظاهر ربطی به علت مراجعه شما به پزشک ندارند.
• لیستی از اطلاعات شخصی کلیدی خود مثل استرس های اخیر زندگی، بیماری ها یا هرگونه تغییرات مهم زندگی تان را یادداشت نمایید.
• لیستی از داروها، ویتامین ها و مکمل های مصرفی خود تهیه نمایید.
• یکی از دوستان یا اعضای خانواده خود را جهت یادآوری مطالب همراه خود به مطب پزشک ببرید.
• سوالات خود را از پزشک یادداشت نمایید.

برخی سوالاتی که می توانید در زمینه فلج تارهای صوتی از پزشک بپرسید، شامل موارد زیر است:

• علت احتمالی بروز این علائم چیست؟
• نیاز به انجام چه آزمایش هایی وجود دارد؟ آیا این آزمایشات نیاز به امادگی قبلی دارند؟
• آیا این شرایط موقتی است یا دچار فلج دائم تارهای صوتی شده ام؟
• چه درمان هایی برای این شرایط وجود دارد؟ کدام روش درمانی را پیشنهاد می کنید؟
• هر یک از این درمان ها چه عوارضی دارند؟
• آیا درمان جایگزین نیز برای این شرایط وجود دارد؟
• آیا بعد از درمان، محدودیتی برای به کار گیری صدا وجود دارد؟ برای چه مدت؟
• آیا بعد از درمان قادر به تکلم یا آواز خواندن هستم؟

انتظارات شما از پزشک

احتمالاً پزشک نیز سؤالاتی قبیل موارد زیراز شما خواهد پرسید:

• چه وقت برای اولین بار متوجه بروز این علائم شدید؟
• آیا اتفاق خاصی موجب بروز این علائم شده است؟
• آیا تا کنون تحت درمان خاصی قرار گرفته اید؟
• آیا علائمتان مداوم و دائمی هستند یا رفت و برگشت می کنند؟
•  آیا این مشکل بر کیفیت زندگی شما اثر گذاشته است؟
• آیا عاملی وجود دارد که علائمتان را بهتر کند؟
• آیا عاملی وجود دارد که علائمتان را بدتر کند؟
• آیا به بیماری یا بیماری های دیگر نیز مبتلا هستید؟

مرجع

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/vocal-cord-paralysis/symptoms-causes/syc-20378873