تپش قلب بعد از خوردن غذا

مقدمه

تپش قلب را زمانی احساس می کنید که ضربان قلب شما افزایش می یابد و بیشتر یا سریع تر از حد نرمال است. این عارضه‌ در واقع خود را با لرزش یا تپش در سینه یا گردن نشان می‌دهد.

این تصور که تپش قلب همیشه بعد از انجام کار شدید یا در موقعیت های استرس زا ایجاد می شود، در واقع تصوری اشتباه است.

علاوه بر این، تپش قلب همیشه نشانه یک مشکل و بیماری جدی نیست.

ارتباط قلب و تغذیه

به دلایل مختلف، شما ممکن است پس از غذا خوردن، دچار تپش قلب شوید.

چاشنی های همراه غذا

برخی از مواردی که افراد در کنار غذای خود به عنوان چاشنی مصرف می کنند، می تواند باعث تپش قلب شود. این خوراکی ها عبارتند از:

• پرتقال تلخ، که بعضی ها از آن برای رفع سوزش سر دل، کاهش وزن، و مشکلات پوستی استفاده می کنند.
• گیاه اِفِدرا (ephedra) که برخی افراد آن را برای سرماخوردگی، سردرد و افزایش سطح انرژی مصرف می کنند.
• جینسینگ، که بعضی از افراد برای افزایش انرژی ذهنی و فیزیکی از آن استفاده می کنند.
• زالزالک، که برای بیماری های قلبی و همچنین بیماری آنژین استفاده می شود.
• سنبل الطیب، که بعضی افراد از آن برای رفع اختلالات خواب، اضطراب و افسردگی بهره می گیرند.

تجربه تپش قلب با خوردن هر وعده غذا

تپش قلب ممکن است نه فقط با چیزهایی که می خوریم، بلکه با خود عمل غذا خوردن و نحوه آن نیز در ارتباط باشد. این تجربه ممکن است زمانی رخ دهد که دارید غذا را می بلعید و یا این که بعد از مدتی غذا خوردن به صورت نشسته، اکنون ایستاده به خوردن غذا ادامه می دهید. همچنین احساسات گوناگون شما در هنگام غذا خوردن، ممکن است محرک این امر باشد؛ مثل زمانی که با استرس و یا ناراحتی غذا می خورید.

برنامه غذایی

برنامه غذایی روزانه شما نیز می تواند باعث تپش قلب شود.

در زیر برخی از این محرک های غذایی و عوامل خطر بروز تپش قلب ذکر شده اند:

• سطح پتاسیم پایین در بدن و کم آبی می تواند باعث افزایش ضربان قلب شود.
• اگر دچار هیپوگلیسمی یا قند خون پایین هستید، ممکن است شانس شما برای تپش قلب بعد از خوردن غذا بیشتر شود. همچنین اگر قند خونتان پایین است و غذاهای دارای کربوهیدرات بالا و قندهای فرآوری شده مصرف می کنید، امکان بروز تپش قلب بیشتر است.
• الکل نیز می تواند در بروز تپش قلب موثر باشد. محققان در مطالعه ای که در سال ۲۰۱۴ در یک مجله قلب منتشر کرده اند، ارتباطی بین مصرف الکل و فیبریلاسیون دهلیزی پیدا کرده اند.
• همچنین ممکن است تپش قلب در اثر یک حساسیت غذایی رخ دهد.
• سوزش سر دل که به دلیل خوردن غذاهای تند و ادویه دار ایجاد می شود نیز می تواند محرک تپش باشد.
• غذاهای سرشار از سدیم هم می توان  باعث بروز آریتمی یا تپش قلب نامنظم شود.  بسیاری از مواد غذایی که روزانه مصرف می کنید، به خصوص مواد غذایی کنسروی یا فرآوری شده، دارای مقدار بالای سدیم به عنوان نگهدارنده می باشند.

تیرامین (Tyramine)

غذاها و نوشیدنی هایی که حاوی اسید آمینه تیرامین بالا هستند، ممکن است فشار خون شما را افزایش دهند و منجر به تپش قلب شوند. این خوراکی ها می تواند شامل موارد زیر باشد:

• پنیر های کهنه
• گوشت نمک سود شده
• نوشابه های الکلی
• میوه های خشک یا زیادرس

تئوبرومین (Theobromine)

تئوبرومین، یکی از مواد تشکیل دهنده شکلات است که می تواند تپش قلب ایجاد کند. محققان در یکی از مطالعلات انجام شده دریافته اند که این ماده می تواند بر روی خلق و خخوی افراد تأثیر مثبت ایجاد کند. اما مصرف این ماده در دوز بالا بالا دیگر چندان مفید و سودمند نیست.

آیا گلوتامات مونوسیدیم (MSG) می تواند به عنوان یک محرک عمل کند؟

اگر چه هیچ گونه مطالعه ای برای تایید این ادعا صورت نگرفته است، اما محققان این احتمال را در نظر می گیرند که واکنش به  MSGکه یکی از اسانس ها و طعم دهنده هایی است که اغلب در غذاهای چینی و برخی غذاهای کنسروی و فرآوری شده یافت می شود، ممکن است موجب تپش قلب شود.

آیا کافئین می تواند محرک تپش قلب باشد؟

پزشکان از قدیم معتقدند که تپش قلب می تواند در اثر حساسیت به کافئین به وجود بیاید. کافئین در بسیاری از غذاها و نوشیدنی ها از قبیل موارد زیر وجود دارد:

• قهوه
• چای
• نوشابه
• نوشیدنی های انرژی زا
• شکلات

با این حال، نتیجه مطالعه ای که در ژانویه سال ۲۰۱۶ صورت گرفته، نشان داد که احتمالا این کافئین نیست که باعث تپش قلب می شود. در واقع، محققان ادعا می کنند که برخی از انواع کافئین می تواند برای سلامت قلب  مفید باشد.

سایر علل تپش قلب

ورزش کردن و همچنین عواطف و احساساتی مثل ترس و وحشت نیز می تواند باعث تپش قلب شود.

مخدرها

دیگر علل بروز تپش قلب عبارتند از:

• مصرف داروهای بدون نسخه مثل داروهای سرماخوردگی و ضد گرفتگی بینی که اثر محرک دارند.
• داروهایی که برای آسم مورد استفاده قرار می گیرند.
• داروهای بیماری قلبی
• داروهای ضد فشار خون
• قرص های رژیمی
• هورمون های تیروئید
• برخی از آنتی بیوتیک های خاص
• آمفتامین
• کوکائین
• نیکوتین

تغییرات هورمونی

تغییرات شدید در هورمونهای بدن نیز می تواند باعث تپش قلب شود. چرخه قاعدگی، حاملگی و یائسگی، موجب تغییر در میزان هورمون های بدن می شود و این تغییرات ممکن است تاثیر قابل توجهی بر ضربان قلب شما ایجاد کند. گُرگرفتگی یائسگی یکی از عوامل ایجاد تپش قلب است. این نوع تپش قلب، معمولا بعد از فروکش کردن گرگرفتگی برطرف خواهد شد. 

تپش قلب و بیماری های قلبی

برخی از بیماری های قلبی می توانند شما را در معرض خطر تپش قلب قرار دهند. این بیماری ها عبارتند از:

• ضربان نامنظم قلب یا آریتمی (arrhythmia)
• ضربان قلب سریع یا تاکی کاردی (tachycardia)
• ضربان قلب کند و آهسته یا برادی کاردی (bradycardia)
• فیبریلاسیون دهلیزی (atrial fibrillation)
• فلوتر دهلیزی (atrial flutter)
• بیماری ایسکمیک قلب یا سخت شدن شریان ها

این قبیل مشکلات قلبی می تواند به دلیل وجود بیماری هایی مثل دیابت و فشار خون بالا ایجاد گردد. در صورتی که زیاد دچار تپش قلب می شوید، به خصوص اگر مبتلا به بیماری های دیگر نیز هستید که می توانند تهدید کننده سلامت قلب باشند، بهتر است با پزشک در این زمینه مشورت کنید.

چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر قبلا هیچ گاه دچار تپش قلب نبوده اید و در حال حاضر زیاد این عارضه را تجربه می کنید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. تپش قلب می تواند خوش خیم باشد، اما گاهی نیز علامتی از یک بیماری زمینه ای دیگر است، مخصوصا اگر همراه با علائم دیگر بروز کند.  

• دشواری در تنفس
• تعریق زیاد
• گیجی
• احساس سبکی سر
• سرگیجه
• از حال رفتن
• درد قفسه سینه
• احساس فشار یا تنگی در قفسه سینه، پشت، بازو، گردن و یا آرواره

تپش قلب معمولا بعد از چند ثانیه و هنگامی که ضربان قلب به حالت عادی باز می گردد، متوقف می شود. در برخی موارد، قلب شما ممکن است برای چند دقیقه یا بیشتر با شدت به تپیدن ادامه دهد.

همچنین تپش قلب ممکن است علامتی از بیماری های زیر باشد:

• کم خونی
• کم آبی بدن
• از دست دادن خون به علت خونریزی
• سطح قند خون پایین
• سطح دی اکسید کربن پایین در خون
• سطح اکسیژن پایین در خون
• سطح پتاسیم کم
• فعالیت بیش از حد غده تیروئید
• شوک عصبی

اگر دچار تپش هستید و در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی قرار دارید یا در حال حاضر به یکی از بیماری های قلبی مبتلا هستید، حتما به پزشک مراجعه کنید.

تشخیص علت تپش قلب

احتمالا پزشک با یک معاینه فیزیکی تشخیص را شروع خواهد کرد. اگر پزشک مشکوک به مشکل قلبی باشد، ممکن است نیاز به مراجعه به متخصص قلب داشته باشید. تست های تشخیصی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• آزمایشات خون
• آزمایش ادرار
• الکتروکاردیوگرام یا نوار قلب
• اکوکاردیوگرام یا اکوی قلب
• تست ورزش

درمان تپش قلب

درمان تپش قلب بستگی به تشخیص علت آن دارد.

ممکن است پزشک تشخیص دهد که تپش قلب بیمار زیاد جدی نیست و مشکلی برای سلامت او ایجاد نمی کند. در این صورت بیمار می تواند با ایجاد تغییرات کوچک در سبک زندگی و رعایت برخی نکات این عارضه را برطرف سازد. همچنین پرهیز از مصرف داروهای سرماخوردگی و محرک ها در مواد غذایی و نوشیدنی ها می تواند در کاهش ضربان قلب شما موثر واقع شود. ترک سیگار نیز می تواند برای این منظور تاثیرگذار باشد.

اگر تپش قلب ناشی موردی جدی باشد، پزشک ممکن است مسدود کننده های بتا (بتا بلاکر) و یا مسدود کننده های کانال کلسیم را تجویز کند. این داروها، داروهای ضد آریتمی هستند که با افزایش جریان خون در بدن، ضربان قلب را منظم می کنند. این داروها اغلب در عرض چند ساعت تپش قلب را کاهش می دهند.با این حال، معمولا چند ماه یا چندین سال زمان نیاز می برد تا شرایط مشکل آریتمی و بی نظمی ضربان قلب را بهبود بخشد.

اگر تپش قلب بیمار شرایط بسیار خطرناکی باشد، ممکن است استفاده از یک دستگاه ضربان ساز توصیه شود. این دستگاه زیر پوست ترقوه کار گذاشته شده و در صورت لزوم با پالس های الکتریکی ضربانتان را تنظیم می کند.

زندگی همراه با تپش قلب

اگر علت تپش قلب شما یک بیماری زمینه ای دیگر نباشد، ممکن است نیازی به درمان پزشکی نداشته باشید. اگر زیاد دچار تپش قلب می شوید، سعی کنید علت آن را در غذاهایی که می خورید و فعالیت هایی که انجام می دهید پیدا کنید. می توانید دفترچه ای تهیه کنید و هر آنچه را که می خورید در آن یادداشت کنید تا مشخص شود که اغلب بعد از خوردن چه خوراکی هایی دچار این حالت می شوید. در برخی موارد ممکن است تنها نسبت به یکی از ترکیبات و مواد خوراکی موجود در غذایتان حساسیت داشته باشید. اگر این قبیل مواد خوراکی را یافتید، سعی کنید از افزودن این مواد به غذایتان خودداری کنید تا از بروز این مشکل پیشگیری شود.

اگر تحت شرایط استرس زا به سر می برید، درمان هایی مانند یوگا، مراقبه و مدیتیشن و تکنیک های تنفس عمیق می تواند به کاهش ضربان قلب شما کمک کنند.

صرف نظر از این که علت تپش قلب شما کدام عامل است، خوشبختانه روش های فراوان و مختلفی برای درمان این عارضه وجود دارد.

مرجع:

https://www.healthline.com/health/heart-disease/heart-palpitations-after-eating