آنچه باید درباره کیست های درموئید بدانید

کیست درموئید چیست؟

کیست درموئید یک کیسه بسته است که در نزدیکی سطح پوست و در طول رشد جنین در رحم تشکیل می شود.

این نوع کیست می‌تواند در هر نقطه ای از بدن رشد کند. کیست های درموئید ممکن است حاوی فولیکول‌های مو، بافت پوستی و غدد ترشح کننده عرق و چربی باشند. این غدد به ترشح این مواد ادامه می‌دهند تا جایی که موجب بزرگ شدن کیست شوند.

کیست های درموئید شایع هستند و معمولاً بی ضرر می باشند، اما برای برداشتن این نوع کیست نیاز به جراحی وجود دارد و خود به خود از بین نمی روند.

کیست های درموئید مادرزادی هستند، به این معنی که از هنگام تولد وجود دارند.

انواع مختلف کیست های درموئید

کیست های درموئید معمولاً در نزدیکی سطح پوست تشکیل می شوند و بلافاصله پس از تولد قابل‌ مشاهده ‌اند. برخی از این کیست ها، ممکن است در قسمت‌های درونی‌تر بدن نیز رشد ‌کنند. در این صورت، ممکن است سال ها بعد کیست را تشخیص دهند.

محلی که کیست در آن واقع شده، نوع کیست را مشخص می سازد. انواع شایع تر کیست های درموئید عبارتند از:

کیست درموئید اطراف چشم (Periorbital)

این نوع کیست درموئید، معمولاً در سمت راست ابروی راست و سمت چپ ابروی چپ  یافت می‌شود. این کیست از هنگام تولد وجود دارد، اما ممکن است تا ماه‌ها یا سال‌ها بعد قابل رؤیت نباشد.

کیست درموئید تخمدان

این نوع کیست در درون تخمدان و یا بر روی آن ایجاد می شود. گاهی اوقات، کیست های تخمدان مربوط به چرخه قاعدگی زنان هستند، اما کیست درموئید هیچ ارتباطی با عملکرد و فعالیت تخمدان ها ندارد.

مانند سایر کیست های درموئید، کیست درموئید تخمدان نیز پیش از تولد تشکیل می‌شود. ممکن است یک خانم سال‌ها یک کیست درموئید تخمدان داشته باشد بدون این متوجه وجود آن شده باشد، تا این که روزی طی آزمایشات لگن تشخیص این کیست صورت گیرد.

کیست درموئید ستون فقرات

این نوع کیست درموئید خوش خیم، روی ستون مهره‌ها ایجاد می شود و به نقاط دیگر نیز منتقل نمی ‌گردد. این کیست می‌تواند بدون خطر بوده و دارای هیچ گونه علامتی نیز نباشد.

با این حال، کیست درموئید ستون فقرات ممکن است باعث وارد شدن فشار بر ستون مهره‌ها و اعصاب نخاعی شود . در این صورت لازم است که با استفاده از جراحی، کیست برداشته شود.

آیا کیست های درموئید علامتی هم دارند؟

بیشتر کیست های درموئید علائم و نشانه بارزی ندارند. در برخی موارد، علائم زمانی بروز می‌کند که کیست زیاد رشد کرده باشد یا دچار عفونت شده باشد. این علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:

کیست درموئید اطراف چشم

کیستی که در نزدیکی سطح پوست قرار دارد، ممکن است قرمز و متورم شود و ایجاد درد و ناراحتی کند. پوست این ناحیه نیز ممکن است زرد یا تیره شود.

کیستی که عفونی شده باشد ممکن است به شدت قرمز و ملتهب شود. اگر این کیست بترکد، ممکن است عفونت را انتشار دهد. اگر این کیست بر روی صورت ایجاد شود، نواحی اطراف چشم به شدت ملتهب می‌شود.

کیست درموئید تخمدان

اگر کیست درموئید تخمدان خیلی بزرگ شود، باعث بروز درد در ناحیه لگن یا یکی از طرفین شکم می‌شود. این درد ممکن است در روزهای نزدیک به سیکل قاعدگی شدیدتر باشد.

کیست درموئید ستون فقرات

نشانه های کیست درموئید ستون فقرات زمانی بروز می کند که کیست آن‌قدر رشد کرده باشد که به نخاع یا اعصاب موجود در سیستم عصبی فشار وارد کند. اندازه کیست و محل آن روی ستون مهره‌ها تعیین می‌کند که کدام اعصاب تحت تأثیر قرار گرفته اند.

زمانی که علائم بروز می کنند، ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• ضعف و گزگز دست و پاها
• مشکل در راه رفتن
• از هوش رفتن

چه چیز باعث ایجاد کیست درموئید می شود؟

پزشکان می‌توانند کیست های درموئید را در جنین درحال رشد و تولد نیافته نیز تشخیص دهند. البته علت ایجاد این نوع کیست در دوران جنینی نامعلوم است.

علت ایجاد شایع نوع این کیست ها به شرح زیر است:

علت ایجاد کیست درموئید اطراف چشم

کیست های درموئید اطراف چشم زمانی ایجاد می شوند که لایه های پوستی به درستی همراه با هم رشد نکنند. این امر موجب می‌شود که سلول‌های پوستی و مواد دیگر درون کیسه‌ اطراف سطح پوست تجمع کنند. از آنجا که غدد موجود در کیست به ترشح مایعات ادامه می‌دهند، کیست نیز همچنان رشد می‌کند.

علت ایجاد کیست درموئید تخمدان

هر نوع کیست درموئید از جمله کیست درموئید تخمدان و یا کیست های درموئیدی که در اندام های دیگر ایجاد می شوند، همگی در دوران جنینی شروع به رشد می کنند. این نوع کیست ها شامل سلول‌های پوستی، بافت‌های دیگر و غددی هستند که باید در لایه‌های پوستی جنین رشد کنند، اما به جای آن در اطراف یکی از اندام‌های داخلی تشکیل می شوند.

علت ایجاد کیست درموئید ستون فقرات

یکی از علل رایج ایجاد کیست درمویید ستون فقرات، شرایطی به نام دیس رافیسم ستون فقرات است. این عارضه در اوایل دوران جنینی رخ می دهد که قسمتی از لوله عصبی به درستی بسته نمی‌شود. لوله‌های عصبی مجموعه‌ای از سلول‌ها هستند که قرار است تبدیل به مغز و نخاع ‌شوند.

وجود حفره در ابتدای لوله عصبی باعث به وجود آمدن کیست در ناحیه ستون فقرات جنین می‌شود.

تشخیص کیست های درموئید

تشخیص کیست های درموئید اطراف چشم و یا کیست درموئیدی که در نزدیکی سطح پوست بر روی گردن یا روی سینه ایجاد می شود، معمولا با یک معاینه فیزیکی به راحتی امکان پذیر است. پزشک در این شرایط می تواند کیست را لمس کند و آن را در زیر پوست حرکت دهد تا اندازه و شکل آن را بررسی کند.

اگر این احتمال وجود داشته باشد که کیست در یک ناحیه حساس مثل چشم یا شریان کاروتید در گلو رشد کند، پزشک ممکن است برای تشخیص محل دقیق کیست و بررسی میزان خطر آن، انجام آزمایشات تصویربرداری را توصیه کند. این آزمایشات تصویربرداری شامل موارد زیر است:

• سیتی اسکن: تصویربرداری سیتی اسکن، از اشعه ایکس مخصوص و تجهیزات کامپیوتری برای ایجاد تصاویر سه بعدی از بافت های داخلی بدن ایجاد می کند.
• اسکن ام آر آی: در این نوع تصویر برداری، برای ایجاد تصاویر واضح و با جزئیات بیشتر از اندام های داخلی، از میدان مغناطیسی قوی و امواج رادیویی استفاده می شود.

پزشکان معمولا برای تشخیص کیست های درموئید ستون فقرات، از سیتی اسکن و ام آر آی استفاده می کنند. قبل از درمان کیست، لازم است که پزشک بداند این کیست ها چقدر به اعصابی نزدیک اند که ممکن است در طول جراحی آسیب ببینند.

برای تشخیص کیست های تخمدان، معمولا از آزمایشات لگن استفاده می شود. برای تشخیص نوع دقیق کیست، سونوگرافی لگن صورت می گیرد. این سونوگرافی از امواج صوتی برای تهیه تصاویر استفاده می کند. برای این امر از وسیله ای گوشکوب مانند به نام ترانسدیوسر (ترانسدیوسر) استفاده می شود ک آن را بر روی قسمت پایین شکم بیمار می مالند تا این مبدل بتواند تصاویر را به صفحه نمایش انتقال دهد.

درمان کیست های درموئید

صرف نظر از این که یک کیست هموروئید در کجا واقع شده باشد، درمان این کیست ها فقط برداشتن آنها از طریق جراحی است. پیش از جراحی فاکتورهایی وجود دارد که باید به آنها توجه داشت، به ویژه اگر بیمار خردسال باشد. این فاکتورها عبارتند از:

• سابقه عمل جراحی در بیمار
• علائم
• خطر بروز عفونت
• میزان تحمل بیمار برای عمل جراحی و داروهایی که بعد از عمل باید مصرف شوند.
• شدت وخامت کیست
• ترجیح والدین بیمار

اگر تصمیم گیری برای برداشتن کیست از طریق عمل جراحی صورت گیرد، انتظارات پیش از عمل و بعد از آن به شرح زیر است:

قبل از جراحی

پیش از عمل جراحی باید دستورات پزشک را به درستی اجرا کرد. پزشک به شما خواهد گفت که داروهای پیش از عمل  را چه موقع باید ترک یا مصرف کنید. از آنجا که در این نوع عمل جراحی از بیهوشی عمومی استفاده می شود، بهتر است تدبیری بیندیشید تا پس از عمل فردی شما را تا منزل همراهی کند.

در طول عمل جراحی

 برای برداشتن کیست درموئید اطراف چشم، در نزدیکی ابرو یا خط مو یک برش کوچک ایجاد می شود تا بتوان جای زخم آن را به راحتی پوشاند. کیست را به طور کامل از طریق همین برش کوچک خارج می کنند و در کل این عمل 30 دقیقه ببیشتر زمان نمی برد.

جراحی کیست های درموئید تخمدان کمی پیچیده تر است. در برخی موارد می توان این کیست ها را بدون برداشتن تخمدان خارج کرد. به این عمل سیستکتومی تخمدان می گویند (ovarian cystectomy).

اگر این قبیل کیست ها خیلی بزرگ باشند و برداشتن آن به تخمدان آسیب زیادی وارد کند، تخمدان و کیست را همراه با هم برمی دارند.

کیست های درموئید ستون فقرات را از طریق جراحی میکروسکوپی یا میکروسرجری بر می دارند. این نوع جراحی با استفاده از وسایل و ابزارهای خیلی کوچک انجام می شود. در طول این عمل، بیمار به طور دمر (بر روی شکم) روی تخت جراحی دراز می کشد. در این عمل جراح برای دسترسی به کیست، سخت شامه (dura) را که خارجی ترین لایه پوشاننده سیستم عصبی مرکزی است، باز می کند. در حین عمل، عملکرد سیستم عصبی به دقت تحت کنترل است.

بعد از جراحی

بعضی از عمل های جراحی برای خارج کردن کیست، به صورت سرپایی انجام می شود و بیمار می تواند بلافاصله بعد از عمل به منزل باز گردد.

بعد از جراحی کیست های ستون فقرات، نیاز است که بیمار یک شب در بیمارستان بستری شود تا عوارض احتمالی بعد از عمل مورد بررسی قرار گیرد. اگر این نوع کیست خیلی محکم به ستون فقرات و اعصاب نخاعی چسبیده باشد، پزشک هر اندازه از کیست را که ممکن باشد، برمی دارد و آن مقدار از کیست را که باقی می ماند، بعد از عمل به طور منظم مورد بررسی قرار می دهند.

معمولا بهبود و ریکاوری بعد از عمل جراحی، بسته به نقطه ای که کیست در آن واقع شده، دو تا سه هفته زمان می برد.

عوارض کیست های درموئید

کیست های درموئید درمان نشده، معمولا بی خطر هستند. اگر این کیست ها در اطراف صورت یا گردن واقع شوند، می توانند در زیر پوست تورم ایجاد کنند. بدترین حالتی که برای یک کیست درموئید متورم می تواند ایجاد شود، این است که کیست بترکد و بافت های اطراف را عفونی سازد.

کیست های درموئید ستون فقرات نیز اگر خیلی بزرگ شوند، ممکن است به ستون مهره ها و اعصاب آسیب وارد کنند.

کیست های درموئید تخمدان اگرچه معمولا خوش خیم و غیر سرطانی هستند، ممکن است بیش از حد رشد کرده و موقعیت تخمدان را به خطر اندازند. این قبیل کیست ها همچنین ممکن است باعث پیچ خوردگی تخمدان شوند که این پیچ خوردگی نیز خونرسانی به تخمدان را با مشکل مواجه می سازد و در نتیجه ممکن است ناباروری ایجاد کنند.

چشم انداز کیست های درموئید

از آنجا که کیست های درموئید مادرزادی هستند و در دوران جدیدی ایجاد می شوند، بعید است که شخصی بعد ها در طول زندگی به یکی از این کیست ها دچار شود. در هر صورت می توانید در مورد معایب و مزایای برداشتن این نوع کیست ها از طریق جراحی، با پزشک خود مشورت کنید.

در اغلب موارد، این قبیل جراحی ها برای برداشتن کیست درموئید بدون هیچ گونه خطر و عوارض طولانی مدت صورت می گیرد. همچنین برداشتن کیست مانع از ترکیدن آن و انتشار عفونت به سایر بافت ها می شود که خود می تواند یک مشکل جدی باشد.

مرجع:

https://www.healthline.com/health/dermoid-cyst#types