تعریف

منی خونی یا هماتواسپرمی (hematospermia)، می تواند مقوله ترسناکی باشد. اما علت این عارضه ی غیر عادی، معمولا مشکل جدی و خطرناکی نیست. بکله غالبا به خودی خود از بین خواهد رفت.

علت ها

مایع منی، حاوی اسپرم و مایعاتی است که توسط پروستات و غدد دیگر آزاد می شوند. این جریان مایعات که به آن «انزال» نیز کی گویند، هنگامی که از یک سری لوله ها به سمت مجاری ادرار عبور می کنند، در جریان خود به اسپرم ها ملحق می شوند. در این مسیر و یا در عبور از مجاری ادرار، اتفاقات و عواملی وجود دارند که می توانند موجب تخریب عروق خونی شوند. بنابراین، ممکن است خون از این عروق آسیب دیده، به مایع منی، مثانه و یا هر دو نشت کند.

در این شرایط ممکن است پزشک از شما سوال کند که آیا اخیرا جراحی یا نمونه برداری پروستات داشته اید یا نه، چرا که بعد از انجام این عمل ها، ممکن است تا چندین هفته خون در مایع منی مشاهده شود.

در اغلب موارد، هیچ علتی برای حضور خون در مایع منی یافت نمی شود. در بعضی موارد و به خصوص در میان مردان زیر 40 سال، عفونت نیز می تواند علت این امر باشد. عفونت ها معمولا با علائم دیگری مثل سوزش ادرار همراه می باشند.

در موارد نادر، ممکن است وجود مقدار خون زیاد و مداوم در مایع منی و همچنین وجود خون در مایع منی مردان بالای 40 سال، علامت هشدار دهنده ای برای بروز سرطان باشد. در نتیجه برای این قبیل موارد نیاز به بررسی های بیشتر و دقیق تر وجود دارد. البته خطر این موارد زیاد نیست.

در بین 4 تا 6 درصد از نتایج آزمایشات غربالگری مردان و به خصوص در افرادی که بعد از سن 40 سالگی در مایع منی خود خون مشاهده کرده اند، علائم سرطان پروستات دیده می شود.

برخی از علل احتمالی وجود خون در مایع منی عبارتند از:

براکی تراپی (نوعی درمان با اشعه برای معالجه سرطان)
کلامیدیا تراکوماتیس (Chlamydia trachomatis)
اپیدیمیت (Epididymitis) یا التهاب بیضه
فعالیت جنسی بیش از حد و یا خودارضایی
پرتو درمانی خارجی برای سرطان پروستات
زگیل تناسلی
سوزاک یا گونوره (Gonorrhea)
بیماری هموفیلی
ورم بیضه (Orchitis)
پرهیز طولانی مدت از رابطه جنسی
بیوپسی و نمونه برداری از پروستات
سرطان پروستات
پروستاتیت (التهاب در غده پروستات)
ترومای بیضه
وازکتومی

علل نادر مشاهده خون در مایع منی

بیماری آمیلوئیدوز(تجمع پروتئین غیر عادی در اندام ها)
رشد ضایعات خوش خیم (کیست ها و پولیپ ها) در مثانه، مجاری ادرار یا پروستات
تب حلزون (Schistosomiasis)
سرطان بیضه
بیماری سِل
عوارض جانبی مصرف وارفارین

چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورتی که کمتر از 40 سال سن دارید و در مایع منی خود خون مشاهده کرده اید، به احتمال زیاد این عارضه به خودی خود برطرف خواهد شد. با این حال بهتر است که برای اطمینان بیشتر و یا رد سایر بیماری های منتقله از راه جنسی، به پزشک مراجعه کنید تا معاینات و آزمایشات لازم صورت گیرد.

اگر دچار برخی عوامل خطر یا علائم خاص هستید، بهتر است برای رد اختلالات زمینه ای جدی تر، حتما بررسی های لازم صورت گیرد.

به طور کل، در شرایط زیر بهتر است به پزشک مراجعه کنید:

اگر بیش از 40 سال سن دارید.
مشاهده خون در مایع منی به مدت بیش از 3 تا 4 هفته
مشاهده مکرر خون در مایع منی
وجود علائم دیگر مثل سوزش ادرار
وجود عوامل خطر دیگر مثل سابقه سرطان، ناهنجاری های سیستم تولید مثل یا مجاری ادرار
اگر اخیرا رفتارهایی داشته اید که شما را در معرض عفونت های منتقله جنسی قرار می دهد.