واریس بارداری

آیا واریس در بارداری مشکلی رایج است؟

این روزها، واریسِ بارداری حسابی برایم مشکل ساز شده است.

قبل از بارداری هرگز فکرش را هم نمی کردم که با این مشکل مواجه شوم. قبلاً اطلاعاتی در مورد واریس داشتم. یادم می آید وقتی که نوجوان بودم، مادرم گاهی از واریس سیاهرگ ها رنج می برد. اما من همیشه پاهایی صاف و قوی داشتم.  
در اولین بارداری هیچ مشکلی نداشتم. دو سال بعد در اواخر دوران بارداری دوم، پشت زانوی چپم لکه آبی رنگ کوچکی مشاهده کردم، اما همه چیز پس از زایمان به سرعت محو شد.
اما اکنون در سومین بارداری، پای چپم وضعیت کاملاً وحشتناکی دارد. این وضعیت از اواخر سه ماهه دوم بارداری شروع شد. همچنین متوجه یک لکه عنکبوتی شکل در سیاهرگ های پشت زانوی چپ همان پا شدم که رو به جلو امتداد پیدا کرده بود و بعدها نیز خیلی بدتر شد.
از فرورفتگی پشت زانو به پایین، همه چیز خوب به نظر می رسید. اما ران پای چپم برجسته و موج دارشده بود. با رگ هایی برافراشته در قسمت جلویی و شبکه ای از رگ های آبی روشن در پشت پا که درد عمیقی هم داشت.

حسابی از این وضعیت وحشت زده بودم و از پزشک، از مادرم و در گوگل برای درمان آن جستجو می کردم. از همه می پرسیدم که آیا این مشکل هراسناک بعد از زایمان از بین خواهد رفت یا نه؟

علل بروز واریس

با جستجو و تحقیقات آنلاین در اینترنت، فوراً دریافتم که من تنها نیستم و این عارضه در نیمی از زنان باردار ایجاد می شود.

طبق گزارش انجمن بارداری آمریکا، ممکن است بسیاری از مادران باردار موارد زیر را تجربه کنند:

• افزایش حجم خون
• کاهش سرعت حرکت خون از پاها تا لگن
• افزایش هورمون ها

زنانی که به دلیل سابقه خانوادگی در معرض خطر ابتلا به واریس قرار دارند، احتمال بروز  واریس در بارداری نیز بیشتر است. این وضعیت نه تنها به لحاظ ظاهری ناخوشایند است، بلکه می تواند بسیار آزاردهنده و دردناک باشد. در مورد من که این رگ های برجسته درد زیادی ایجاد می کردند.

پزشک من بسیار واقع بین و با من روراست بود. او به من گفته بود که این وضعیت ممکن است بعد از زایمان نیز ادامه یابد. بنابراین باید صبر می کردم تا ببینم چه می شود. وقتی به پزشکم  گفتم که با کار کردن بیرون از منزل، این وضعیت کمی بهتر می شود، او به من توصیه کرد که به کارم ادامه دهم.

درمان واریس

یکی از روش های درمانی رایج برای واریس بارداری، ورزش منظم است. سایر درمان ها شامل موارد زیر است.

• موقعیت خود را مرتباً تغییر دهید. اگر نشسته اید، سر پا بایستید و اگر ایستاده اید، بنشینید.
•  از پوشیدن کفش های پاشنه بلند پرهیز کنید. کفش های تخت و صاف عضلات کاف (ماهیچه های ساق پا) را درگیر می کنند و باعث گردش بهتر خون می شوند.
• هنگام نشستن، پاهای خود را روی هم نندازید. این کار می تواند مانع گردش خون شود.
• برای بهبود گردش خون، گاهی اوقات پاهای خود را کمی بالا قرار دهید (مثلا دراز کشیده و پاهایتان را به دیوار تکیه دهید)
• مصرف نمک را محدود کنید چون می تواند باعث تورم پاها شود.
• بیشتر آب بنوشید.
• به پهلوی چپ بخوابید تا از فشار روی رگ بزرگی که حامل خون از قسمت تحتانی تا بالای بدن است، کاسته شود.
• برای کمک به تحریک جریان خون، جوراب های(فشارنده) مخصوص واریس بپوشید.

من تمام این نکات را به جز پوشیدن جوراب واریس دنبال کردم و به تجربه دریافتم که بلند کردن وزنه و انجام حرکات اسکات و حرکات قدرتی پاها می تواند باعث بهبودی موقت شود. برای این که درد را کاهش دهم، هر روز این حرکات را انجام می دادم.

واریس و بارداری های بعدی

بعد از سومین زایمان، پاهایم به طرز چشمگیری بهبود یافت. توده ها و برآمدگی ها ناپدید شدند. اما هنوز هم گاهی اوقات پشت زانوی چپم احساس درد دارم، هرچند که قابل تحمل است. با این وجود،کاملاً متوجه بودم که بارداری های بعدی واریس را وخیم تر می کند. احساس می کردم از یک فاجعه جان سالم به در برده ام و به نظرم رسید که احتمالاً سه کودک برایم کافی است.

 با نظر پزشک، همسرم برایم وازکتومی برنامه ریزی کرد، من از قرص های ضد بارداری استفاده کردم و در حالی که منتظر رسیدن روز جراحی همسرم بودیم، دوباره باردار شدم و همه این داستان از نو شروع شد.  
در چهارمین بارداری، وضعیت سیاهرگ هایم از همان ابتدا بسیار وخیم بود. این بار، واریس هر دو پایم را درگیر کرده بود و دردهای مداوم و خفیف، دردهای ضربان دار و گاهی دردهایی تیز و همراه با سوزش وجود داشت. در این شرایط، وزنه برداری و کیک بوکسینگ تا حدی برای تسکین دردها کمک کننده بود، اما نه مثل سابق.

یک جفت جوراب واریس سفارش دادم (که از ناحیه انگشتان پا باز بود). در ابتدا امیدی به تاثیر این جوراب ها نداشتم، اما آنها به طرز حیرت انگیزی مؤثر بودند. در تمام دوران بارداری چهارم، هر روز قبل از اینکه حتی از رختخواب خارج شوم این جوراب ها را می پوشیدم و تمام روز آنها را در نمی آوردم مگر زمانی که به پیاده روی می رفتم و شلوار استرچ ورزشی می پوشیدم.

جوراب ها را شب هادرست  قبل از رفتن به رختواب از پایم در می آوردم و اگر این کار را قبل از مسواک زدن یا تماس های تلفنی انجام می دادم، پاهایم شروع به سوزش می کردند.
طولی نکشید که جنین در حال رشدِ من اوضاع را بدتر کرد. ران چپم عملاً فاجعه ای غمبار بود. این بار، توده ای از رگ های عنکبوتی در ساق پای چپ پدیدار بود که تا اطراف مچ پا امتداد داشت. پشت ران و زانوی راستم نیز درگیر شده بود و برای کامل تر شدن فاجعه، یک رگ برجسته هم در ناحیه شرمگاهی ایجاد شده بود! دیگر تکمیل بود.
جنین داخل شکمم، تمامی رگ های مهمی را که مسئول پمپاژ خون از قسمت های تحتانی بدنم بودند، می فشرد و این  وضعیت روز به روز فقط وخیم تر می شد.

بعد از به دنیا آمدن نوزاد، در پای راست و نواحی زنانگی ام متوجه تسکین فوری شدم. اما این وضعیت برای چهار بارداری خیلی زیاد بود. بدن من دیگر هرگز به حالت قبل باز نگشت.  
رگ های برجسته پای راستم  ناپدید شدند و رگ های وارسی پای چپ نیز رفته رفته محو و کوچکتر شدند. اما هنوز هم با رگ های برجسته ای که تا قسمت زانو نیز امتداد می یابند، مشکل دارم. زمانی که مدتی طولانی روی پاهایم می ایستم، برجستگی این رگ ها بیشتر می شود.  

رگ های عنکبوتی در قسمت ساق پا محو شده اند، اما هنوز هم آثار آن قابل مشاهده است. متأسفانه، با شروع مجدد چرخه قائدگی، آن احساس سوزش و درد های ضربان دار در قسمت ران و ساق پای چپم به وجود آمده است، به علاوه احساس خستگی و کوفتگی در سرتاسر پاها.  

آیا برای رهایی از عروق واریسی، نیاز به جراحی وجود دارد؟

زمانی که کودک من به بیست ماهگی رسید، تصمیم گرفتم تا آنجا که می توانم وضعیت بدنی ام را بهبود بخشم. برای این منظور نیاز به کمک پزشک داشتم. از یک جراح عروق، برای جراحی رادیوفرکونسی وقت گرفتم.

این جراحی به چه صورت است؟ پس از انجام بی حسی موضعی، کاتاتری در داخل رگ قرار می گیرد و از انرژی فرکانس رادیویی برای گرم کردن دیواره داخلی رگ استفاده می شود. گرما باعث می شود تا رگ ها به اندازه کافی بسته شوند و در نهایت بدن آن را جذب می کند.

این یک روش سرپایی کم تهاجمی با سابقه بسیار عالی و زمان بهبودی سریع است. با داشتن چهار فرزندی که به مراقبت من نیاز دارند، این دقیقا همان چیزی بود که به آن احتیاج داشتم.  

با این روش عروق واریسی به کلی از بین می روند و چنان که پزشک پیش بینی می کند، ممکن است حتی شاهد بهبودی در توده عروق عنکبوتی نیز باشم. اما اگر این عارضه نیز باقی بماند، باز هم راهی برای از بین بردن آن وجود دارد.

متأسفانه، جراحی عروق عنکبوتی در دسته جراحی های زیبایی قرار دارد و ناچارم که هزینه آن را از جیب خودم پرداخت کنم (مشمول بیمه نیست).

اما در سن 35 سالگی، نمی توانم از پوشیدن  شلوارک یا دامن کوتاه چشم پوشی کنم. بنابراین تصمیم گرفتم که برای این عمل نیز هزینه کنم.
پزشک به من گفت که بعد از عمل انتظار بروز کبودی هایی وجود دارد و لازم است که تا مدتی جوراب واریس بپوشم. اما بعد از آنچه که در بارداری های سوم و چهارم بر سرم آمده، به علاوه احساس درد و سوزش که این روزها به یک تجربه عادی تبدیل شده است، برای به دست آوردن پاهای سالم و صاف قبلی ام، تحمل این سختی ها و حتی خیلی بیش از اینها هم چیزی نیست.

مرجع

https://www.healthline.com/health/pregnancy/varicose-veins