تمام آنچه که در خصوص آبله میمونی باید بدانید

آبله میمونی چیست ؟

آبله میمونی یک بیماری نادر شبیه به آبله مرغان می باشد که عامل آن ویروس پاکس میمونی است و باعث راش های پوستی
( یک نوع ضایعه پوستی ) و علایم شبه آنفولانزا می شود، مانند ویروس شناخته شده تر آبله، این ویروس از خانواده ای به نام اورتوپاکس ویروس ها می باشد 

بیماری آبله میمونی در سال 1958 زمانی که دو همه گیری از بیماری آبله مانند در گروهی از میمون ها که برای تحقیقات از آن ها استفاده می شد، کشف شد
راه انتقال عمده این بیماری از طریق تماس انسان با جونده گان  آلوده می باشد، اما گاهی از طریق تماس مستقیم پوست به پوست با فرد مبتلا هم منتقل می شود
در حال حاضر دو نوع شناخته شده از ویروس آبله میمونی وجود دارد، یکی که از آفریقای مرکزی منشا گرفته و دیگری از آفریقای غربی شیوع پیدا کرده است، منشا همه گیری اخیر ( در سال 2022 ) از نوع کم خطر تر آفریقای غربی می باشد 

آبله میمونی چقدر رایج است ؟

آبله میمونی بسیار نادر است اما تعداد کیس های بیماری در آفریقا و همچنین در سایر ناحیه هایی که قبلا در آن ها بیماری دیده نمی شد، در حال افزایش است 

در چه مکان های دیگری آبله میمونی دیده شده است ؟

طی چند دهه گذشته این بیماری فقط در آفریقا دیده می شد و به میزان بسیار کمی در بعضی کشورهای دیگر مثل آمریکا هم وجود داشت. در بهار سال 2003 اولین همه گیری آبله میمونی خارج از آفریقا در امریکا اتفاق افتاد. یک محموله بار کشتی حامل حیوانات مبتلا به آبله میمونی از غنا به تگزاس فرستاده شد، جوندگان بیمار ویروس را به حیوانات مزرعه و حیوانات خانگی مخصوصا سگ ها منتقل کردند و به دنبال آن 47 نفر در ناحیه مید وست به این بیماری مبتلا شدند 

با رایج تر شدن سفر های بین المللی، ویروسی که تا آن زمان نسبتا به مکان های خاصی محدود بود، اکنون به راحتی در سرتاسر دنیا پخش می شد. در تابستان سال 2021 یک مورد بیماری آبله میمونی در آمریکا شناسایی شد، فردی که به تازگی از نیجریه به آمریکا مسافرت کرده بود. بعد از آن در سال 2022 همه گیری در مکان هایی خارج از آفریقا شامل : اروپا، آمریکای شمالی و جنوبی و استرالیا اتفاق افتاد 

آبله میمونی روی  چه افرادی اثر می گذارد ؟

هر شخصی می تواند به این بیماری مبتلا شود، در آفریقا بیشتر جمعیت بیماران را کودکان زیر 15 سال تشکیل می دادند. خارج از آفریقا بیماری به نظر در مردان همجنس گرا بیشتر رایج بود، اما تعداد زیادی از بیماران هم وجود داشتند که در این دسته قرار نمی گرفتند 

علائم و نشانه های آبله میمونی چیست ؟

بعد از قرار گرفتن در معرض ویروس، ممکن است چند روز تا چند هفته طول بکشد تا علایم ظاهر شوند. علایم زود رس آبله میمونی علایمی شبیه آنفولانزا هستند از جمله :

• تب 
• لرز 
• سردرد 
• گرفتگی های عضلانی 
• خستگی 
• گره های لنفی متورم 

بعد از چند روز، علائم پوستی ظاهر می شوند. علائم پوستی به صورت برامدگی هایی قرمز با سطح صاف که گاهی دردناک می شوند هستند. این برامدگی ها به تاول تبدیل می شوند که پر از چرک می شوند. در نهایت تاول ها خشک می شوند و می افتند، همه این پروسه ممکن است دو تا چهار هفته طول بکشد، همچنین ممکن است زخم هایی در دهان، واژن یا مقعد هم ایجاد شود 

همه بیماران مبتلا  تمام علائم را نشان نمی دهند، در واقع در همه گیری اخیر سال 2022 بسیاری از موارد بیماری از الگوی همیشگی علائم و نشانه های بیماری تبعیت نکردند. این بروز بیماری به صورت غیر معمول فقط در چند ناحیه محدود دیده شد بدون برامدگی و تورم گره های لنفی، تب و سایر علایم بیماری با شدت کم تر در این شرایط امکان ابتلا بدون اطلاع داشتن خود فرد از وجود بیماری وجود دارد. اما حتی اگر علائم واضح در فرد مبتلا به آبله میمونی وجود نداشته باشد، همچنان امکان انتقال بیماری به دیگران از طریق ارتباط نزدیک و طولانی وجود دارد 

چطور به آبله میمونی مبتلا می شویم ؟

آبله میمونی زمانی که فرد سالم در تماس با حیوان یا انسان آلوده به ویروس قرار می گیرد، به راحتی منتقل می شود انتقال از حیوان به انسان از طریق تماس پوست آسیب دیده ( مثلا از محل گاز گرفتگی ها یا خراش های پوستی )، یا تماس مستقیم با خون حیوان آلوده به ویروس ترشحات و مایعات بدن و یا زخم های ناشی از بیماری آبله اتفاق می افتد 

آبله میمونی از فردی به فرد دیگر هم منتقل می شود اما این انتقال کمتر رایج است. انتقال فرد به فرد زمانی اتفاق می افتد که با زخم ها، دلمه های روی زخم، ذرات تنفسی یا مایعات دهانی ( بزاق ) فرد بیمار از طریق ارتباط نزدیک مثل در آغوش گرفتن، بوسیدن یا داشتن رابطه جنسی، تماس نزدیک داشته باشید.
تحقیقات همچنان در حال انجام شدن هستند اما محققان هنوز مطمئن نیستند که بیماری از طریق مایع منی یا ترشحات واژینال هم منتقل می شود یا خیر 

همچنین امکان ابتلا در صورت تماس با موادی مثل لباس های آلوده و ملحفه و سایر لوازمی که به تازگی توسط فرد بیمار استفاده شده اند یا در تماس با حیوان آلوده بوده اند وجود دارد 

چطور آبله میمونی تشخیص داده می شود ؟

به علت نادر بودن این بیماری، در ابتدا ممکن است سایر بیماری های پوستی که علایم پوستی مشابهی دارند مثل سرخک یا آبله مرغان به عنوان تشخیص در نظر گرفته شوند اما گره های لنفی متورم آبله میمونی را از سایر آبله ها افتراق می دهد، برای تشخیص این بیماری، پزشک باید از یکی از زخم های باز پوست، نمونه بافتی تهیه کند و نمومه را به آزمایشگاه ارسال کند تا واکنش زنجیره ی پلی مراز ( تست PCR ) روی آن انجام و ژنتیک ویروس تعیین شود. نمونه خون برای بررسی ویروس آبله میمونی یا آنتی بادی هایی که سیستم ایمنی تولید می کنند هم برای تشخیص کمک کننده هستند 

آیا آبله میمونی قابل درمان است ؟

معمولا یک بیماری خود محدود شونده است که علائم آن از دو تا چهار هفته باقی می ماند. بیشتر افرادی که مبتلا هستند بدون دریافت درمان خاصی بهبود می یابند بعد از تشخیص بیماری، پزشک علایم را مانیتور می کند و تلاش می کند آن ها را کمتر و قابل تحمل تر کند، از بی آب شدن بدن پیش گیری می کند و با تجویز آنتی بیوتیک از ایجاد عفونت های ثانویه جلوگیری می کند 

اخیرا یک درمان ضد ویروسی برای آبله میمونی پیدا شده که هنوز تایید شده نیست. داروهای ضد ویروس ممکن است مؤثر باشند، اما به عنوان درمان این بیماری هنوز مطالعه ای روی آن ها انجام نشده است. چندین تحقیق ضد ویروس در حال انجام هستند اما در حال حاضر فقط در حد مطالعه هستند 

چطور از ابتلا به ویروس آبله میمونی پیش گیری کنیم ؟

واکسن آبله در برابر آبله میمونی مصونیت ایجاد می کند اما استفاده از آن هنوز در مرحله آزمایشگاهی است. پیش گیری به کاهش ارتباط انسان با حیوانات آلوده و محدود کردن انتشار از شخص به شخص بستگی دارد. بهترین راه پیش گیری از انتشار ویروس آبله میمونی شامل موارد زیر است :

• پیش گیری از تماس با حیوانات آلوده ( مخصوصا حیوانات مریض یا مرده )
• جلوگیری از تماس با ملحفه و سایر لوازم عفونی و آلوده به ویروس 
• غذاهای حاوی گوشت حیوانات به طور کامل پخته شوند 
• پرهیز از ارتباط با افرادی که ممکن است آلوده به ویروس باشند 
• پرهیز از رابطه جنسی محافظت نشده و استفاده از کاندوم 
• زمانی که فرد بیمار در اطراف باشد ، از ماسک برای پوشاندن دهان و بینی استفاده کنید 
• سطوح را به طور مرتب ضد عفونی کنید 
• از لوازم حفاظت شخصی هنگام مراقبت از فرد بیمار استفاده کنید 

مدت زمان این آبله میمونی چقدر است ؟

در حالت نرمال معمولا دو تا چهار هفته بیماری طول می کشد، اگر به این بیماری مبتلا شدید تا زمان از بین رفتن تمام ضایعات بهتر است تحت نظر پزشک باشید 

آیا آبله میمونی کشنده است ؟

سویه ضعیف تر آفریقای غربی عامل همه گیری اخیر در جهان می باشد، تا اکنون هیچ مرگ و میری از این بیماری گزارش نشده است اما می تواند سبب به وجود آمدن مشکلاتی ( عوارض ) از جمله پنومونی ( ذات الریه ) و یا عفونت های مغزی ( انسفالیت ها ) یا عفونت های چشمی که می توانند کشنده باشند، بشوند 

چطور باید از خودمان در برابر آبله میمونی محافظت کنیم ؟

اگر علائم این بیماری را داشتید ، چند روش وجود دارد که به بهتر شدن کمک می کند :

• مسکن ها و کاهنده های تب : داروهایی مثل ایبوپروفن ( ادویل یا موترین ) و استامینوفن می توانند به بهتر شدن کمک کنند 
• حمام کردن با جو دوسر : غوطه ور شدن در آب گرم که همراه با محلول کلوئیدی جو دو سر می باشد، خشکی و خارش ضایعات پوستی را کاهش می دهند 
• رعایت قرنطینه : در صورت آلوده شدن به این ویروس از ارتباط داشتن با سایر افراد تا زمانی که تمام ضایعات پوستی خشک نشده باشند ، خود داری کنید 
• ضایعات تک یا ناحیه ای را بپوشانید : استفاده از گاز استریل یا بانداژ مناسب برای جلوگیری از پخش شدن ویروس کمک کننده است 
• از تماس با حیوانات بخصوص جوندگان خودداری کنید 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد ؟

در صورت داشتن علائم زیر حتما به پزشک خود مراجعه کنید :

• حال عمومی بد همراه با تب ، درد یا گره های لنفی متورم 
• پیدا شدن ضایعات پوستی و زخم های جدید 
• در ارتباط نزدیک بودن با فرد مبتلا به آبله میمونی .

چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کرد ؟

در صورت داشتن علائم زیر به اورژانس مراجعه کنید :

• تنگی نفس 
• درد قفسه سینه جدید یا دردی که بدتر شده 
• گردن سفت 
• گیجی 
• اختلال در تکلم یا حرکت 
• از دست دادن هوشیاری 
• تشنج 

تفاوت آبله میمونی و آبله مرغان :

هردو این بیماری ها ضایعات پوستی دارند اما عامل آن ها ویروس های متفاوتی هستند. عامل آبله میمونی از گروه اورتوپاکس ویروس ها هستند در حالی که عامل آبله مرغان از گروه هرپس ویروس ها هستند. هر دو ویروس از طریق تماس پوست به پوست یا ارتباط طولانی مدت با فرد مبتلا منتقل می شوند اما آبله مرغان بسیار مسری تر است و به سادگی منتشر می شود  افراد مبتلا به آبله میمونی با احتمال بیشتری دچار گره های لنفی متورم می شوند 

ضایعات پوستی هم متفاوت هستند، ضایعات آبله مرغان به صورت مواج ایجاد می شود در حالی که ضایعات آبله میمونی همزمان ایجاد می شوند. علائم آبله مرغان طی دو هفته بهبود می یابند اما ضایعات آبله میمونی طی 2 تا 4 هفته رفع می شوند 

تفاوت آبله و آبله میمونی : عامل هر دو این بیماری ها از خانواده اورتوپاکس ویروس ها هستند، پس این بیماری ها توسط ویروس های مشابه ولی مجزا ایجاد می شوند، بیماری آبله به واسطه واکسن مؤثر از سال 1980 ریشه کن شده است که این بیماری بسیار مسری تر از آبله میمونی بوده است