علت های تاخیر در پریود (عقب افتادن قاعدگی)

علت های زیادی برای عقب افتادن پریود در خانم ها یا متوقف شدن آن وجود دارد، بیشتز خانم ها حدودا هر 28 روز یک بار پریود می شوند اما این که طول دوره سیکل ماهانه بیشتر یا کمتر هم باشد، در صورت منظم بودن دوره ها طبیعی است  ( از 21 روز تا 40 روز ) 

بعضی از خانم ها همیشه دوره پریود منظمی ندارند و ممکن است زودتر یا دیرتر شروع شود و این که چه مدت ادامه داشته باشد یا حجم خون ریزی چه قدر باشد ، در هر نوبت پریود متفاوت است 

پریود های نامنظم :

این پریود ها همیشه نشانه وجود مشکل نیستند اما بهترین کار بررسی هر نوع اختلال و نامنظمی در روند طبیعی بدن است 

در صورتی که طول مدت سیکل ماهانه ( فاصله بین شروع دو پریود ) تغییر کند، دچار پریود نامنظم هستید و ممکن است زودتر یا دیر تر شروع شود

به طور متوسط یک سیکل 28 روز طول می کشد اما کمی بیشتر یا کمتر هم نرمال تلقی می شود، بعد از بلوغ سیکل ماهانه در بسیاری از خانم ها با مدت مشخص تنظیم می شود 

علل پریودهای نامنظم :

علت های مختلفی برای پریود نامنظم وجود دارد اما گاهی ممکن است برای فردی دیگر عادی باشد 

• ابتدای بلوغ : دوره های پریود هر فرد ممکن است در یک تا دو سال اول بعد از بلوغ نامنظم باشد 
• شروع منوپاز ( یائسگی ) معمولا بین سن 45 تا 55 سالگی 
• ابتدای بارداری : که برای فهمیدن این مورد تست باردای انجام می دهند 
• بعضی از انواع روش های پیشگیری از بارداری هورمونی مانند قرص های جلوگیری از بارداری یا IUD های هورمونی 
• از دست دادن یا گرفتن وزن زیاد ، ورزش سنگین یا استرس 
• بیماری هایی مثل سندروم تخمدان پلی کیستیک ( PCOS ) یا بیماری های تیروئید 

چه زمانی باید برای عقب افتادن پریودی به پزشک مراجعه کرد ؟

اگر همیشه این نامنظمی ها را داشته باشید، نیازی به مراجعه کردن به پزشک نیست اما در شرایط زیر حتما باید توسط یک پزشک معاینه و بررسی شوید :

• در سن زیر 45 سال سیکل پریود به صورت ناگهانی نامنظم شود 
• زودتر از 21 روز یا دیر تر از 35 روز پریود اتفاق بیوفتد 
• زمان هر سیکل بیشتر از 7 روز باشد 
• تفاوت زیادی بین کوتاه ترین و طولانی ترین سیکل پریود وجود داشته باشد ( حداقل 20 روز )
• اگر پریود نامنظم باشد و زوج سعی در بارداری داشته باشند 

ممکن است هیچ مشکل خاصی وجود نداشته باشد اما ویزیت شدن توسط پزشک یا ارجاع شدن به متخصص زنان جهت آزمایش ها و درمان مفید است پریود های نامنظم در افرادی که تصمیم به بارداری دارند هم مشکل ایجاد می کنند از این جهت که تخمک گذاری در این افراد نامنظم است 

در بالا به علت های توقف یا تاخیر پریود اشاره شد ، اما بعضی اوقات به دنبال یک مشکل پزشکی مثل بیماری های قلبی ، دیابت کنترل نشده ، تیروئید پرکار یا یائسگی زودرس هم پریود را دچار اختلال می کند 

بارداری :

در صورتی که فرد از نظر جنسی فعال باشد و تاخیر در پریود اتفاق بیوفتد، احتمال بارداری وجود دارد . بارداری یکی از معمول ترین علل توقف ناگهانی پریود می باشد و گاهی اوقات به دنبال شکست خوردن روش های پیشگیری از بارداری اتفاق می افتد ( مثلا در صورتی که برای جلوگیری از بارداری از قرص های پیشگیری استفاده می شود، فراموش کردن مصرف چند دوز از دارو احتمال شکست پیشگیری را بالا می برد )

اگر پریود عقب افتاد چند روز برای شروع آن باید صبر کرد، اگر خون ریزی اتفاق نیوفتاد فرد می تواند تست بارداری انجام دهد 

باید این نکته مد نظر باشد که در صورت تخمک گذاری تاخیری ( آزاد شدن یک تخمک از تخمدان ها ) به دنبال بیماری یا استرس حتی بعد از سر رسیدن طبیعی زمان پریود هم احتمال وقوع بارداری وجود دارد 

استرس و اضطراب :

قرار گرفتن تحت استرس باعث کوتاه تر یا بلند تر شدن سیکل ماهانه، متوقف شدن یا دردناک تر شدن آن بشود با در نظر گرفتن زمانی برای استراحت و آرامش داشتن از استرس دوری کنید، ورزش منظم مانند دویدن، شنا کردن و یوگا به داشتن آرامش کمک می کند

تمرین های هوازی هم می توانند کمک کننده باشند، در صورتی که در کنترل و مدیریت استرس مشکل وجود داشته باشد، رفتار شناختی درمانی ( CBT ) پیشنهاد می شود

رفتار شناختی درمانی نوعی صحبت درمانی است که به کنترل مشکلات و تغییر در شیوه فکر کردن و عکس العمل نسبت به مسائل مختلف کمک می کند 

از دست دادن ناگهانی وزن :

کاهش وزن ناگهانی یا زیاد می تواند موجب متوقف شدن پریود شود، محدود کردن شدید میزان کالری دریافتی در طول روز تولید هورمون هایی که وجود آن ها برای تخمک گذاری لازم است را مهار می کند، پزشک ممکن است در صورت کمبود وزن یعتی زمانی که نمای  توده بدنی ( BMI ) کمتر از 18.5 باشد، فرد را به متخصص تغذیه ارجاع بدهد

رژیم وزن گیری ایمن توسط متخصص داده می شود و در این صورت در مورد پریود اشکالی به وجود نخواهد آمد 

در صورتی که کمبود وزن به دنبال مشکلاتی مثل آنورکسیا ( بی اشتهایی عصبی ) باشد، به متخصصی که در این زمینه فعالیت می کند ارجاع داده می شوید 

داشتن اضافه وزن زیاد :

اضافه وزن داشتن هم روی سیکل ماهانه تاثیر می گذارد، در صورتی که فرد اضافه وزن دارد، بدن وی مقادیر زیادی از استروژن را تولید می کند

این ماده یکی از هورمون هایی است که سیستم تولید مثل در خانم ها را تنظیم می کند، استروژن اضافی روی تعداد دفعات پریود اثر می گذارد و همچنین می تواند سبب توقف آن بشود

در صورت داشتن اضافه وزن زیاد با نمای توده بدنی ( BMI ) 30 یا بالاتر و اثر گذاشتن روی پریود، بیمار توسط پزشک خود به متخصص تغذیه ارجاع داده می شود و در مورد روش های کاهش وزن ایمن مشاوره انجام می شود 

انجام دادن ورزش زیاد :

فشاری که ورزش شدید به بدن اعمال می کند روی هورمون های تنظیم کننده پریود مؤثر است و همین طور از دست دادن مقدار زیادی از چربی بدن به دنبال ورزش های سنگین از تخمک گذاری جلوگیری می کند، در صورتی که فرد به علت ورزش سنگین دچار مشکلاتی در پریود  شده توصیه می شود که سطح فعالیت ورزشی خود را کاهش بدهد 

در صورتی که فرد ورزشکار حرفه ای باشد، بهترین کار در مورد اختلالات پریود مشاوره با پزشک متخصص ورزش است که درباره چگونگی ورزش کردن بدون ایجاد اشکال در پریود راه کار هایی در اختیار فردد می گذارد 

قرص ها و داروهای جلوگیری از بارداری :

در صورتی که فرد قرص های جلوگیری از بارداری مصرف می کند، عقب افتادن یک دوره پریود یک اتفاق عادی است و مسئله مهمی برای نگران شدن وجود ندارد 

بعضی انواع روش های جلوگیری شامل : قرص های پروژسترونی ( POP )، آمپول های جلوگیری و IUD های هورمونی هستند که می توانند باعث توقف پریود شود اما با کنار گذاشتن مصرف این داروها، سیکل ماهانه دوباره به حالت عادی بر می گردد 

یائسگی :

با نزدیک شدن زمان منوپاز ( یائسگی )، نظم پریود ها به هم می خورد که بیشتر به علت کاهش سطح استروژن در بدن می باشد و تخمک گذاری هم نامنظم می شود 

متوپاز یک بخش طبیعی از روند بالا رفتن سن در خانم ها می باشد که معمولا بین 45 تا 55 سالگی اتفاق می افتد اما تقریبا 1 از هر 100 زن قبل از سن 40 سالگی یائسه می شوند، به این شرایط یائسگی زودرس یا نارسایی زودرس تخمدان گفته می شود 

سندرم تخمدان پلی کیستیک ( PCOS ) :

تخمدان های پلی کیستیک دارای تعداد زیادی فولیکول غیر بیماری زا هستند، فولیکول ها ساک های تمایز نیافته در مسیر تکاملی تخمک ها می باشند، در فرد مبتلا به PCOS ، ساک ها قادر به آزاد کردن تخمک ها نیستند که این به معنی عدم تخمک گذاری است. این اختلال بسیار رایج است و از هر 10 زن یک نفر به آن مبتلاست و این شرایط به صورت متوسط مسئول یک سوم توقف در پریود ها می باشد 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه شود ؟

در صورتی که فرد باردار نباشد ( نتیجه تست بارداری منفی باشد ) و بیشتر از 3 نوبت پریود پشت سر هم متوقف شود، باید به پزشک مراجعه کرد، در صورت فعال بودن از نظر جنسی باید تست بارداری انجام شود 

سوال هایی که پرسیده می شود :

• سابقه پزشکی فرد 
• سابقه پزشکی خانواده فرد 
• سابقه تماس های جنسی 
• هر گونه مشکل روحی 
• هرگونه تغییر در وزن فرد 
• مقدار ورزشی که فرد انجام می دهد 

اگر پزشک عمومی به بیماری خاصی شک کند، جهت مشاوره بیمار را به متخصص ارجاع می دهد که با توجه به علائم تخصص مورد نظر انتخاب می شود :

• متخصص زنان : تخصصی که در آن به درمان بیماری ها و مشکلات سیستم تولید مثل زنان پرداخته می شود 
• متخصص غدد : متخصص در زمینه درمان بیماری های هورمونی 

بیمار تحت معاینه کامل زنان و آزمایش های مختلفی قرار می گیرد از جمله :

• آزمایش خون : جهت فهمیدن سطوح غیر نرمال هورمون های بدن 
• سونوگرافی ،CT اسکن یا MRI برای مشخص شدن وجود یا عدم وجود ناهنجاری در دستگاه تولید مثل یا غده هیپوفیز در مغز 

درمان مشکلات زمینه ای :

اگر نتیجه آزمایش و معاینات به نفع وجود بیماری باشد که سبب توقف پریود شده باشد، درمان جهت رفع آن آغاز می شود برای مثال اگر فرد به PCOS مبتلا باشد توصیه می شود از قرص های پیشگیری از بارداری یا قرص های حاوی پروژسترون استفاده کند 

اگر علت یائسگی زودرس باشد به این  معنی است که تخمدان ها عملکرد نرمال ندارند، در این مورد درمان دارویی پیشنهاد می شود که شامل قرص های جلوگیری از بارداری و یا درمان جایگزین هورمونی ( HRT ) می باشد 

در صورت داشتن غده تیروئید پرکار داروهایی جهت متوقف کردن یا کاهش تولید هورمون های تیروئیدی داده می شود