آزمایشات ضروری برای آقایان

چرا آزمایشات غربالگری برای مردان ضرورت دارد؟

انجام آزمایشات ضروری در زمان مناسب، یکی از مهمترین کارهایی است که یک مرد می تواند برای سلامت خود انجام دهد.

انجام آزمایش باعث می شود که یک بیماری، قبل از بروزعلائمِ آن شناسایی شود و با تشخیص زودهنگام، روند درمان نیز راحت تر گردد.

با تشخیص به موقع، سرطان روده را می توان در نطفه خفه کرد. همچنین تشخیص زودهنگام دیابت نیز، می تواند ازعوارضی مثل نابینایی، لاغری یا ناتوانی جنسی پیشگیری کند.

آزمایشات مورد نیاز هر فرد، بر اساس سن او و عوامل خطری که برای ابتلا به برخی بیماری ها دارد، تعیین می گردد.   

سرطان پروستات

بعد از سرطان پوست، شایع ترین سرطانی که در ایالات متحده آمریکا مردان را تهدید می کند، سرطان پروستات است.

این سرطان غالبا پیشرفت کندی دارد، اما انواع تهاجمی آن با رشد سریع نیز وجود دارند.

با انجام آزمایش، می توان این سرطان را به موقع و حتی پیش از بروز علائم  تشخیص داد. در این هنگام، درمان نیز موثرتر خواهد بود.

آزمایشات مربوط به سرطان پروستات

آزمایشاتی که برای مردان سالم انجام می شود، می تواند شامل معاینه انگشتی مقعد (DRE) و احتمالا یک آزمایش خون آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) باشد.

انجمن سرطان آمریکا، توصیه می کند که مردان پیش از انجام آزمایش PSA، در مورد مزایا و خطرات احتمالی این آزمایش با پزشک خود مشورت کنند.

این آزمایش:

• برای مردانی که دارای میزان خطر متوسط ابتلا به سرطان پروستات هستند، در سنین 50 سالگی صورت می گیرد.
• برای مردانی که میزان خطر ابتلای آنان بالاتر است، در سن 45 سالگی و
• برای مردانی که دارای سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پروستات هستند، در سن 40 سالگی انجام می شود.

سرطان بیضه

این سرطان غیر شایع، در بیضه ها یعنی غده های تناسلی تولید اسپرم، رشد می کند.

این نوع سرطان در بیشتر موارد بین سنین 20 تا 54 سالگی بروز می کند.

انجمن سرطان آمریکا توصیه می کند، تمام مردانی که برای معاینات روتین به پزشک مراجعه می کنند، تست سرطان بیضه را نیز انجام دهند.

همچنین مردانی که دارای فاکتورهای خطر بیشتری هستند؛ مثل داشتن سابقه خانوادگی این بیماری و یا بیضه های ضعیف، بهتر است که با پزشک خود درمورد انجامِ آزمایشات لازم دیگر نیز مشورت کنند.

برخی پزشکان نیز توصیه می کنند که همه افراد معاینات خودآزمایی بیضه را به صورت مرتب انجام دهند و غدد بیضه را از جهت وجود توده های سفت و سخت و یا هرگونه تغییرات اندازه و فرم آنها بررسی کنند.

سرطان روده بزرگ (کولورکتال)

سرطان روده بزرگ، دومین علت شایع مرگ های ناشی از سرطان است. احتمال بروز این بیماری در مردان کمی بیش از زنان است.

در بیشتر موارد، این سرطان به آهستگی از پولیپ های روده بزرگ آغاز می شود که در سطح داخلی روده بزرگ ایجاد می شوند.

سرطان روده بزرگ بعد از گسترش یافتن، می تواند به دیگر قسمت های بدن نیز حمله کرده یا در آنها پخش شود.

راه پیشگیری از این سرطان، یافتن و شناسایی پولیپ ها و برداشتن آنها پیش از سرطانی شدنشان است.

آزمایشات مربوط به سرطان روده بزرگ

برای مردان بالغ با میزان خطر متوسط سرطان روده بزرگ، انجام این آزمایشات از سنین 50 سالگی شروع می شود.

کولونوسکوپی، معمول ترین آزمایش برای شناسایی پولیپ ها و تشخیص سرطان روده بزرگ است. پزشک با استفاده از یک لوله انعطاف پذیر و دوربینی که به آن متصل است، تمام روده بزرگ را مشاهده می کند.

پولیپ ها را می توان حین انجام آزمایش کولونوسکوپی، برداشت.

آزمایش جایگزین و مشابه کولونوسکوپی، سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر است که تنها نقاط پایین روده بزرگ را مورد بررسی قرار می دهد.

برخی از بیماران، ترجیح می دهند که به جای کولونوسکوپی از سیتی اسکن یا تصویربرداری های اشعه ایکس مخصوص استفاده کنند. در این صورت نیز می توان پولیپ ها را شناسایی کرد، اما برداشتن آنها تنها از طریق کولونوسکوپی امکان پذیر است.

سرطان پوست

ملانوم، خطرناک ترین نوع سرطان پوست است (در تصویر بالا آن را مشاهده می کنید).

این نوع سرطان، از سلول های اختصاصی شده ای با نام ملانوسیت آغاز می شود که تولید کننده رنگ دانه های پوست هستند.

مردان در سنین بالا، دو برابر بیش از زنان مستعد ابتلا به این سرطان می باشند.

مردان همچنین 2 تا 3 برابر بیش از زنان در معرض خطر ابتلا به سرطان سلول بازال غیر ملانوم و سرطان سلول سنگفرشی پوست هستند.

باید بدانید که پوست شما هرچه بیشتر در معرض نور خورشید قرار بگیرد و هر چه بیشتر از تخت های برنزه کننده استفاده کنید، خطر ابتلا به سرطان پوست نیز در شما افزایش می یابد.

آزمایشات مربوط به سرطان پوست

انجمن سرطان و همچنین آکادمی پوست و درماتولوژی آمریکا، توصیه می کنند که افراد به صورت مرتب خودآزمایی پوست را جهت بررسی تغییرات و ایجاد لک های پوستی و شکل، رنگ و اندازه آنها انجام دهند.

معاینات پوستی که توسط پزشکان متخصص پوست برای بررسی احتمال سرطان صورت می گیرد نیز بخشی از این چکاپ های روتین هستند.

در صورت تشخیص زودهنگام، درمان سرطان پوست تاثیر گذارتر و با تغییرات کمتری همراه است.

فشار خون بالا

با بالا رفتن سن، خطر فشار خون نیز افزایش می یابد. افزایش وزن و شیوه زندگی هم با فشار خون در ارتباط است.

فشار خون بالا می تواند موجب عوارضی شدید شود که هیچ گونه نشانه قبلی هم ندارد. مثل آنوریسم که در واقع برآمدگی و تورم دیواره سرخرگ های بدن است. اما این مشکل قابل درمان است.

با کنترل فشار خون، می توانید از بروز بیماری های قلبی، سکته مغزی و نارسایی کلیه پیشگیری کنید.

آزمایشات مربوط به فشار خون

با اندازه گیری فشار خون به وسیله یک دستگاه فشار سنج، دو شماره به دست می آید. اولی (سیستولیک) فشار موجود در شریان ها هنگام تپش قلب و دومی (دیاستولیک) فشار بین ضربان ها است.

 فشار خون طبیعی و نرمال باید کمتر از 120/80 (120 روی 80) باشد.

فشار خون بالا 140 روی 90 و یا بیشتر است و بین این دو عدد را پیش فشار خون (پری هایپرتنشن) می گویند، یعنی مرحله ای که نزدیک به فشار خون بالا است.

این که چه مدت یک بار لازم است که فشار خونتان را اندازه بگیرید، به میزانِ بالا بودن فشار خون و دیگر فاکتورهای خطر بستگی دارد.

سطح کلسترول خون

بالا رفتن سطح کلسترول بد خون (LDL)، باعث ایجاد پلاک های چسبنده در دیواره های عروق می شود (در تصویر بالا، آن را به رنگ نارنجی مشاهده می کنید). این امر باعث افزایش خطر بیماری های قلبی خواهد شد.

تصلب شرایین یا سفت و تنگ شدن شریان ها، می تواند برای چندین سال بدون هیچ نشانه ای پیشرفت کند و البته به مرور زمان باعث حمله قلبی یا سکته مغزی گردد.

تغییرات سبک زندگی و مصرف دارو می تواند کلسترول بد خون را کاهش داده و خطر بیماری های قلبی و عروقی را کمتر کند.

تعیین سطح کلسترول

پانل چربی خون ناشتا، آزمایش خونی است که سطوح کلی کلسترول (LDL یا کلسترول بد، HDL یا کلسترول خوب و تری گلیسیرید یا چربی خون) را نشان می دهد.

نتیجه این آزمایش، موارد زیادی را در ارتباط با این که چگونه  خطر بیماری های قلبی، سکته مغزی و دیابت را کاهش دهید، به شما و پزشکتان خواهد گفت.   

مردانی که در معرض خطر بیماری های قلبی هستند، باید از 20 سالگی آزمایش بدهند.

آزمایشات تعیین کلسترول نیز به صورت مرتب از 35 سالگی آغاز می شود.

دیابت نوع 2

یک سوم از افراد مبتلا به دیابت، خود نمی دانند که دچاراین بیماری هستند.

دیابت کنترل نشده می تواند منجر به بیماری های قلبی، سکته مغزی، بیماری های کلیوی، کوری ناشی از وارد شدن آسیب به عروق خونی شبکیه چشم (چنان که در تصویر می بینید)، آسیب عصبی, لاغری و ناتوانی جنسی شود.

اما اگر تشخیص به موقع صورت گیرد، گرفتار هیچ یک از این عوارض نخواهید شد. دیابت را می توانید با برنامه غذایی، ورزش، کاهش وزن و مصرف دارو به خوبی کنترل کنید.

آزمایشات مربوط به دیابت نوع 2

آزمایش خون ناشتا، آزمون تحمل گلوکز و یا آزمایش A1C (اِی وان سی) هریک می تواند به تنهایی یا همراه با آزمایشات دیگر صورت گیرد.

تمام بزرگسالان باید از سن 45 سالگی این آزمایشات را هر سه سال یک بار انجام دهند.

اگر شانس شما برای ابتلا به دیابت بیشتر است؛ مثلا اگر فشار خون بالا و کلسترول دارید، می توانید این آزمایشات را زودتر شروع کنید و آنها را در فواصل کوتاه تر مثلا سالی یک بار انجام دهید.

ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV)

اچ آی وی یا همان ویروس بیماری ایدز، در خون و دیگر ترشحات بدن افراد مبتلا وجود دارد، حتی زمانی که هیچ علائمی نداشته باشند.

این ویروس می تواند در صورت تماس با واژن، ناحیه مقعد، دهان، چشم ها و خراش های پوستی از فردی به فرد دیگر منتقل شود.

هنوز هیچ گونه درمان یا واکسنی برای این بیماری وجود ندارد.

داروهای درمانی جدید می توانند از تبدیل ویروس HIV به بیماری ایدز، پیشگیری کنند. اما این داروها ممکن است عوارض جانبی جدی نیز داشته باشند.

آزمایشات HIV

افراد مبتلا به بیماری ایدز، ممکن است تا سالها هیچ گونه علامتی نداشته باشند.

تنها روشی که برای آگاه شدن از این بیماری وجود دارد، انجام آزمایش خون است.

اولین آزمایش، ELISA یا EIA نام دارد که به دنبال آنتی بادی (پادتن) های HIV در خون می گردد. ممکن است فردی مبتلا به این ویروس نباشد، اما جواب آزمایش او مثبت باشد. بنابراین برای تایید نتیجه آزمایش، معمولا آزمایش دومی که آزمون وسترن بلات (Western blot) نام دارد نیز انجام می شود.

اگر به تازگی مبتلا به این ویروس شده باشید، ممکن است جواب آزمایش تان منفی باشد. بنابراین توصیه می شود آزمایش را تکرار کنید. اگر گمان می کنید ممکن است در معرض HIV قرار گرفته باشید، از پزشک خود بخواهید تا این آزمایش را برایتان تجویز کند.

جلوگیری از انتشار ویروس HIV

 اغلب افرادی که به تازگی مبتلا به بیماری ایدز شده اند، نتیجه آزمایش شان دو ماه بعد مثبت می شود. اما 5 درصد از افراد نیز ممکن است تا 6 ماه بعد از ابتلا، هنوز جواب آزمایششان منفی باشد.

روابط جنسی بی خطر و استفاده از پوشش و کاندوم حین رابطه جنسی، می تواند به پیشگیری از انتقال این ویروس و دیگر بیماری های مقاربتی کمک کند. همچنین در افرادی که مواد مخدر تزریقی مصرف می کنند، استفاده از سوزن های آلوده ی مشترک می تواند شانس ابتلا به این ویروس را افزایش دهد.

گلوکوم یا آب سیاه

این گروه از بیماری های چشمی، آرام آرام به اعصاب شبکیه آسیب می رسانند و ممکن است باعث نابینایی شوند.

نابینایی غیر قابل بازگشت معمولا زمانی رخ می دهد که فرد حتی متوجه علائم نیز نشده است. آزمایش های تشخیصی این بیماری، بر روی فشار بالای غیر طبیعی در داخل چشم متمرکز است.

برای مطلع شدن از این عارضه و درمان آن، بهتر است قبل از وارد آمدن آسیب به شبکیه، آزمایشات لازم را انجام دهید.

آزمایش گلوکوم

آزمایش چشمی مربوط به گلوکوم، بر اساس سن و عوامل خطر شخصی صورت می گیرد:

• در افراد زیر 40 سال: هر 2 تا 4 سال یک بار
• برای افراد 40 تا 54 ساله: هر یک تا سه سال یک بار
• در سنین 55 تا 64 سال: یک تا دو سال یک بار
• 65 سال به بالا: هر 6 تا دوازده ماه یک بار

اگر شما نیز جزو آن دسته از افراد هستید که بیشتر از سایرین در معرض خطر گلوکوم چشم قرار دارید، در مورد انجام آزمایشات لازم با پزشک خود مشورت کنید.

 افرادی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند، قبلا دچار آسیب چشمی شده اند و یا از داروهای استروئیدی استفاده می کنند، بیشتر در معرض خطر آب سیاه چشم هستند.  

مرجع

https://www.webmd.com/men/ss/slideshow-screening-tests-men