حساسیت به لاتکس

تعریف

حساسیت به لاتکس در واقع نوعی واکنش نسبت پروتئین خاصی است که در لاستیک طبیعی لاتکس یافت می شود اگر به لاتکس حساسیت داشته باشید، بدن شما آن را اشتباها به عنوان ماده ای مضر می شناسد حساسیت لاتکس می تواند باعث بروز خارش پوستی، کهیر و حتی آنافیلاکسی حساسیت شدید نسبت به پروتئین ها شود آنافیلاکسی وضعیتی تهدیدکننده است که می توند موجب تورم گلو و دشواری تنفس شود در صورتی که به لاتکس حساسیت داشته باشید یا در خطر بروز آن باشید پزشک می تواند آن را تشخیص دهد درک آلرژی لاتکس و شناخت منابع رایج لاتکس به شما کمک می کند از بروز واکنش های آلرژیک پیشگیری کنید

علائم و نشانه ها

در صورت داشتن آلرژی لاتکس به احتمال زیاد پس از تماس با دستکش های لاتکسی یا استشمام ذرات حاصل از لاتکس، دچار واکنش خواهید شد علائم این نوع حساسیت از خفیف تا شدید و بسته بهمیزان حساسیت شما و مقدار لاتکسی که در تماس با آن قرار می گیرید متغیر است این واکنش آلرژیک می تواند با هر بار قرار گرفتن در معرض لاتکس بدتر شود

علائم خفیف نشانه های خفیف این نوع آلرژی شامل موارد زیر خواهد بود:

• خارش پوست

• قرمز شدن پوست

• کهیر یا بثورات پوستی

علائم شدیدتر آلرژی لاتکس

• عطسه

• آبریزش بینی

• خارش و نمناک شدن چشم ها

• خارش گلو

• دشواری تنفس

• خس خس سینه

 • سرفه

علائم تهدید کننده:

شوک آنافیلاکسی یکی از واکنش های حاد و شدید آلرژیک با عنوان پاسخ آنافیلاکسی شناخته می شود این شرایط تهدیدکننده بلافاصله بعد از قرار گرفتن در معرض لاتکس ایجاد می شود و در افرادی بروز می کند که حساسیت شدیدتری دارند نشانه ها و علائم آنافیلاکسی شامل موارد زیر است:

• مشکل در تنفس

• کهیر یا تورم

• حالت تهوع و استفراغ

• خس خس سینه

• افت فشار خون

• سرگیجه

• از دست دادن هوشیاری

• گیجی

• ضربان تند یا ضعیف

چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر احساس می کنید علائم آنافیلاکسی را دارید حتما هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید اگر بعد از قرار گرفتن در معرض لاتکس، واکنش هایی دارید که کمتر شدید هستند، برای تشخیص بهتر، در زمان بروز واکنش می توانید با پزشک خود مشورت کنید

علت ها

در حساسیت به لاتکس، سیستم ایمنی بدن، لاتکس را به عنوان یک ماده مضر شناسایی می کند و آنتی بادی های خاصی را برای مبارزه با آن تولید می کند دفعه بعدی که در معرض لاتکس قرار بگیرید، این آنتی بادی ها به سیستم ایمنی تان علامت می دهند تا هیستامین و سایر مواد شیمیایی را در جریان خون آزاد کند همین امر باعث بروز طیفی از نشانه ها و علائم می شود هر چقدر بیشتر در معرض لاتکس قرار بگیرید، پاسخ سیستم ایمنی نیز قوی تر خواهد بود آلرژی لاتکس می تواند به روش های زیر بروز کند:

• تماس مستقیم: شایع ترین علت بروز آلرژی لاتکس شامل لمس محصولات مثل دستکش ها، کاندوم ها و بادکنک ها است که حاوی لاتکس هستند

• استشمام: محصولات لاتکسی به خصوص دستکش ها، ذراتی را از خود آزاد می کنند که ممکن است از طریق تنفس وارد بدن شود مقدار ذرات لاتکسی که از دستکش آزاد می شود بسته به نوع شرکت تولید کننده آن متفاوت است به هنگام استفاده از لاتکس ممکن است واکنش های پوستی دیگری نیزبروز کند که موارد زیر از آن جمله اند:

• درماتیت تماسی آلرژیک: این نوع واکنش در اثر مواد شیمیایی افزودنی موجود در برخی محصولات ایجاد می شود معمولا علائم این نوع حساسیت بثورات پوستی است که ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از تماس، بروز می کند

• درماتیت تماسی محرک: این نوع از درماتیت بیشتر تحریکی است که به خاطر پوشیدن دستکش های لاستیکی یا قرار گرفتن در معرض پودر موجود در آن ایجاد می شود نشانه ها و علائم آن شامل خشکی و خارش نواحی تحریک شده پوست است که معمولا بر روی دست دیده می شود همه محصولات لاتکسی با منابع طبیعی تولید نمی شوند محصولات سنتزی و مصنوعی لاتکس مثل رنگ لاتکس بعید است که موجب حساسیت شوند

عوامل خطر

افراد خاصی وجود دارند که بیشتر از سایرین در خطر بروز این نوع آلرژی قرار دارند

• افرادی که دارای شکاف مادرزاد مهره‌ها اسپینا بیفیدا هستند: خطر ایجاد حساسیت به لاتکس در این افراد بالاتر است این عارضه نوعی نقص مادرزادی است که رشد نخاع را تحت تاثیر قرار می دهد کمر باز یا بیرون‌زدگی نخاع از دیگر نام‌ها برای این عارضه هستند افراد دچار این اختلال برای بررسی های مراقبت سلامت اغلب در معرض محصولات لاتکسی قرار دارند این افراد باید همیشه از مصرف لاتکس اجتناب کنند

• افرادی که تحت عمل های جراحی متعدد قرار گرفته اند: خطر بروز این آلرژی در افرادی که به طور مکرر در معرض دستکش های لاتکسی قرار گرفته اند بیشتر است

• پرستاران و کارمندان بخش سلامت: اگر شما نیز به عنوان کارمند بخش سلامت در بیمارستان یا درمانگاه کار می کنید، احتمالا در خطر ابتلا به این نوع حساسیت قرار دارید

• کارگران صنعت لاستیک: قرار گرفتن مداوم در معرض لاتکس می تواند خطر حساسیت به آن را افزایش دهد

• افرادی که سابقه شخصی یا خانوادگی آلرژی دارند: اگر حساسیت های دیگری دارید یا در خانواده خود فردی را با این شرایط دارید خطر بروز حساسیت به لاتکس در شما بیشتر خواهد بود

ارتباط میان حساسیت غذایی و حساسیت لاتکس

آلرژن های موجود در لاتکس در برخی میوه ها نیز وجود دارد این میوه ها عبارتند از:

• آووکادو

• موز

• بلوط

• کیوی

• میوه گل ساعتی پشن فروت در صورتی که به این میوه ها حساسیت دارید، ممکن است به لاتکس نیز آلرژی نشان دهید

پیشگیری

بسیاری از محصولات رایج حاوی لاتکس هستند که می توانید برای پیشگیری از آلرژی، نوع بدون لاتکس این محصولات را استفاده کنید محصولات زیر از این جمله اند:

• دستکش ظرفشویی

• برخی از انواع فرش ها

• بادکنک ها

• اسباب بازی های لاستیکی

• کیسه های آب گرم

• سر شیشه های بچه

• برخی از کش های لاستیکی رابر باند

• پاک کن ها

• کاندوم ها

• عینک شنا

• دسته های دوچرخه یا موتورسیکلت

• دستبند های فشار خون

• سرنگ ها

• پد الکترود

• ماسک جراحی

• دستگاه تنفس مصنوعی بیشتر مراکز بهداشتی از دستکش های غیر لاتکس استفاده می کنند با این حال از آن جا که سایر محصولات پزشکی شامل لاتکس یا لاستیک است، مطمئن شوید که حساسیت خود را به پزشک و پرستار اطلاع می دهید استفاده از دستبندهای پزشکی هشداردهنده می تواند سایر افراد را در مورد حساسیت شما آگاه سازد

تشخیص آلرژی

تشخیص آلرژی لاتکس گاهی دشوار است پزشک سابقه حساسیت به لاتکس، نشانه ها و علائم را بررسی می کند واکنش های خاصی که در برابر لاتکس دارید و همچنین انواع آلرژی های دیگری که به آن مبتلا هستید را به پزشک اطلاع دهید پزشک برای رد سایر علل ممکن بروز این علائم، از شما سوالاتی خواهد پرسید آزمایشات پوست می تواند نوع واکنش شما را نسبت به پروتئین موجود در لاتکس نشان دهد پزشک مقدار کمی از لاتکس را با استفاده از یک سوزن نازک به زیر سطح پوست پیشانی یا پشت شما قرار می دهد اگر به لاتکس حساسیت داشته باشید برآمدگی کوچکی دیده می شود این نوع تست را فقط یک متخصص آلرژی می تواند انجام دهد آزمایشات خون نیز می تواند برای تشخیص آلرژی لاتکس مورد استفاده قرار گیرد

درمان

داروهای موجود تنها برای کاهش علائم به کار می روند و درمان قطعی برای این وضعیت وجود ندارد تنها راه پیشگیری از این شرایط، اجتناب از مواد حاوی لاتکس است اگر واکنش آلرژیک شدیدی به لاتکس دارید باید اپی نفرین تزریقی را همیشه همراه خود داشته باشید اگر شوک آنافیلاکسی را تجربه کردید ممکن است به موارد زیر نیاز داشته باشید:

• تزریق فوری آدرنالین

• مراجعه به اورژانس

• اکسیژن

• کورتیکواستروئیدها برای واکنش های خفیف تر به لاتکس پزشک آنتی هیستامین را تجویز می کند

آمادگی برای ملاقات با پزشک

در ابتدا می توانید به پزشک خانوادگی خود یا پزشک عمومی مراجعه کنید بعد از بررسی های لازم، پزشک شما را به یک متخصص آلرژی ارجاع خواهد داد

کارهایی که می توان انجام داد

• همه علائم خود را یادداشت کنید حتی علائمی که در ظاهر ربطی به علت مراجعه شما به پزشک ندارند

• قرار گیری در معرض لاتکس را بررسی کنید و موارد پیش آمده را به پزشک اطلاع دهید

• اطلاعات کلیدی شخصی خود را از جمله هر گونه استرس شدید یا تغییرات اخیر در زندگی را یادداشت نمایید

• فهرستی از داروها، ویتامین ها و مکمل هایی که مصرف می کنید را یادداشت نمایید

• از یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود بخواهید که شمار را همراهی کنند تا بتوانید اطلاعات را به بهتر به خاطر بسپارید

• سوالات خود را از پزشک بپرسید را یادداشت نمایید آماده کردن سوالات قبل از ملاقات با پزشک می تواند بسیار مفید باشد برای این نوع حساسیت می توانید سوالات زیر را بپرسید:

• چه چیزی باعث ایجاد این علائم شده است؟

• علل احتمالی دیگر برای بروز این علائم چیست؟

• چه نوع تست هایی نیاز است؟

• بهترین درمان برای این وضعیت کدام است؟

• آیا جایگزینی برای این روش درمانی وجود دارد؟

• چگونه می توان سایربیماری ها را همراه این بیماری مدیریت و کنترل کرد؟

• چگونه می توان از تماس با لاتکس پیشگیری کرد؟

چه انتظاری از پزشک می توان داشت؟ پزشک احتمالا سوالات زیر را از شما خواهد پرسید:

• علائم از چه زمانی آغاز شده اند؟

• آیا این علائم دائمی هستند یا گاه به گاه بروز می کنند؟

• شدت علائم چقدر است؟

• آیا حساسیت یا آلرژی دیگری نیز دارید؟

• آیا در بین اعضای خانواده تان سابقه آلرژی وجود دارد؟

• آیا در معرض محصولات حاوی لاتکس قرار گرفته اید؟

• اگر بعد از پوشیدن دستکش لاتکسی دچار حساسیت شده اید، بعد از چه مدت علائم بروز کرده اند؟

• آیا قبلا تحت عمل جراحی قرار گرفته اید؟

کاری که در این مدت می توان انجام داد اگر گمان می کنید به لاتکس حساسیت دارید، تا هنگام ملاقات با پزشک از تماس با آن خودداری کنید