آنچه در این مقاله خواهید خواند

تمام خدمات سایت سلامتی ۲۴ برای بیماران رایگان است

تست قند A1C

تست قند A1C آزمایش خون ساده و رايجي است که برای تشخیص دیابت نوع یک و دو و همچنین سنجش میزان کنترل قند خون در افراد دیابتی مورد استفاده قرار میگیرد.

آزمون A1C با نام های دیگری ازجمله....نیز به کار میرود.

این آزمایش، میانگین سطح قند خون فرد را در دو تا سه ماه اخیر نشان میدهد و به ویژه میزان درصد قند موجود در هموگلوبین را که نوعی پروتوئین است برای اکسیژن رسانی درگلبول قرمز، اندازه گیری میکند.

سطح A1C هرچقدر بالاتر باشد، نشان میدهد که میزان کنترل قند خون ضعیف تر و خطر ابتلا به دیابت در فرد بیشتر است.

چرا باید آزمایش قند خون داد؟

انجمن بین المللی متخصصان دیابت آمریکا، انجمن مطالعات دیابت اروپا و اتحادیه بین المللی دیابت، آزمون A1C را به عنوان آزمایش اولیه برای تشخیص پیش دیابت و همچنین دیابت نوع یک و دو پیشنهاد کردند.

بعد از تشخیص بیماری دیابت، آزمون A1C برای نظارت بر برنامه درمان دیابت در افراد مورد استفاده قرار میگیرد.ازآنجا که این آزمایش، قند خون فرد را در یک نقطه زمانی مشخص نشان نمیدهد بلکه نشاه دهنده میانگین سطح آن را در دو تا سه ماهه اخیراست، درمجموع میتواند چگونگی پیشرفت درمان دیابت را به خوبی نشان دهد.

تشخیص دیابت توسط پزشک معمولا با آزمون A1C انجام میگیرد که به ایجاد سطح A1C پایه نیز کمک میکند و سپس در حالی که فرد دیابتی یاد میگیرد چگونه قند خون خود را کنترل کند، نیاز هست که این آزمایش نیز بارها تکرار شود.

ازآن پس میزان نیاز به انجام آزمون A1C به نوع دیابت و برنامه درمانی فرد بستگی دارد و اینکه چگونه قند خون خود را کنترل میکند.

به عنوان مثال آزمون A1C با این شرایط ممکن است توصیه شود.

یک بار در سال؛ برای افراد پیش دیابتی، که در این صورت خطر پیشرفت دیابت را نشان میدهد.
دو بار در سال؛ در دیابت نوع دو در صورتی که فرد از انسولین استفاده نمیکند و پایش قند خون نیز در محدوده هدف قرار دارد.
سه یا چهار بار در سال؛ در دیابت نوع یک
چهار بار در سال؛ در دیابت نوع دو در صورت استفاده از انسولین برای کنترل قند خون و یا در شرایطی که نگهداری سطح قند خون در محدوده هدف برای فرد دیابتی دشوار است.

در صورتی که پزشک برنامه درمانی بیمار دیابتی را تغییر دهد یا داروی جدیدی تجویز نماید، احتمال نیاز به تکرار بیشتر این آزمون وجود دارد.

آمادگی برای انجام آزمایش

آزمون A1C یک آزمایش خون ساده است و خوردن و آشامیدن پیش از آن میتواند به طور معمول صورت گیرد.

چگونگی انجام آزمایش

برای انجام این آزمون، تیم مراقبت سلامت (پرستار) با فرو بردن سوزن در رگ دست بیمار و یا با اینجاد سوراخ یا خراشی کوچک در نوک انگشت دست، نمونه خون فرد را میگیرد و آن را برای آنالیزو بررسی به آزمایشگاه میفرستند. فرد نیز بلافاصله بعد از انجام آزمایش به فعالیت های روزمره خود باز میگردد.

نتیجه آزمایش

برای افراد غیر دیابتی سطح نرمال A1C پایین تر از 5.7 درصد میباشد.

اگر دیابت در فردی برای مدت طولانی کنترل نشده باشد، ممکن است دارای سطح A1C بالای 8 درصد باشد.

زمانی که آزمون A1C برای تشخیص دیابت صورت میگیرد،یک سطح A1C 6.5 درصدی و یا بالاتر در دو زمان و موقعیت مختلف نشان میدهد که فردی دارای دیابت است.

اگر نتیجه آزمون بین 5.7 و 6.4 درصد باشد، بیماری دیابت را نشان میدهد که خود میتواند علامت خطر پیشرفت دیابت باشد.

برای بیشتر افرادی که پیش از این دیابت آنها تشخیص داده شده است، رسیدن به سطح A1C هفت درصد و یا کمتر هدف معمول تعیین شده درمان است.

هدف های بالاتر از آن تا هشت درصد نیز ممکن است برای برخی از افراد مناسب باشد.

اگر سطح A1C فرد بالاتر از هدف معین باشد، پزشک ممکن است نوع درمان را تغییر داده و برنامه درمانی دیگری را توصیه کند.

باید به خاطر داشت که هرچقدر سطح A1C بالاتر باشد خطر عوارض دیابت بیشتر است.

در اینجا چگونگی انطباق آزمون A1C با میانگین سطح قند خون بر اساس میلیگرم در هریک دهم لیتر(..) و مولکواگرم در هر لیتر(..) قابل مشاهده است:

A1C level	Estimated average blood sugar level
5 percent	97 mg/dL (5.4 mmol/L)
6 percent	126 mg/dL (7 mmol/L)
7 percent	154 mg/dL (8.5 mmol/L)
8 percent	183 mg/dL (10.2 mmol/L)
9 percent	212 mg/dL (11.8 mmol/L)
10 percent	240 mg/dL (13.3 mmol/L)
11 percent	269 mg/dL (14.9 mmol/L)
12 percent	298 mg/dL (16.5 mmol/L)
13 percent	326 mg/dL (18.1 mmol/L)
14 percent	355 mg/dL (19.7 mmol/L)

توجه به این نکته دارای اهمیت است که کارایی آزمون A1C ممکن است در شرایط خاص محدود شود.برای مثال:

اگر فرد خونریزی شدید یا مزمن داشته باشد، ذخیره هموگلوبین ممکن است کاسته شود(تحلیل رود) که باعث میشود نتیجه A1C به طور خطا پایین باشد.
در کم خونی فقر آهن نتیجه A1C ممکن است به طور خطا بالا رود.
بیشتر افراد دارای تنها یک نوع از هموگلوبین هستند که هموگلوبین A ناميده میشود.اگر فردی دارای نوعی از هموگلوبین غیر رایج باشد(که با عنوان متغیر هموگلوبین شناخته میشود)، نتیجه تست A1C او به طور خطا پایین یا بالا میباشد.

متغیر های هموگلبین بیشتر در سیاهپوستان یافت میشود و در مردمان مدیترانه ای یا اهالی جنوب شرقی آسیا.

متغیرهای هموگلوبین میتوانند به وسیله تست های آزمایشگاهی تایید شوند.

در صورتی که این متغیرها در فردی تشخیص داده شوند، برای اطمینان از دقیق بودن نتیجه آزمون A1C این آزمایش بهتر است در آزمایشگاه های تخصصی صورت گیرد.

در صورتی که فردی اخیرا خون تزریق کرده باشد یا هر نوعی از کم خونی هموگلوبین که در فرد وجود داشته باشد، انجام این آزمایش مفید نخواهد بود به این دلیل که نتیجه به طور خطا پایین خواهد بود.

همچنین باید به خاطر داشت که محدوده نرمال نتیجه آزمون A1C در آزمایشگاه های مختلف، متفاوت نشان داده شود.اگر با پزشک دیگری مشورت میکنید و یا به آزمایشگاه دیگری مراجعه میکنید، به هنگام تفسیر نتیجه ی آزمون A1C به این تفاوت احتمالی باید توجه کنید.