آسیب نخاعی
- انتشار : 22-08-1400
- 2 نظر
- 5364
- سیاست انتشار مطلب
معرفی بیماری
آسیب نخاعی به معنی صدمه به هر بخشی از طناب نخاعی یا اعصاب در انتهای کانال نخاعی؛ اغلب تغییراتی همیشگی در استقامت، حس و دیگر عملکردهای بدن در زیر محل آسیب دیده ایجاد می کند.
اگربه تازگی صدمه یا آسیب نخاعی را تجربه کرده اید، به این معنی است که بر روی تمام جنبه های زندگی شما تاثیر گذاشته است و تاثیرات این آسیب را به طور ذهنی، احساسی و اجتماعی حس می کنید.
بسیاری از دانشمندان خوشبین هستند که با پیشرفت های علمی، روزی قادر به ترمیم آسیب های نخاعی خواهند بود. مطالعات تحقیقاتی در این زمینه در سراسر جهان در حال انجام است و تا آن زمان، روش های درمانی و توانبخشی برای بسیاری از افراد دچار آسیب نخاعی، امکان زندگی پربار و مستقل را فراهم می کند.
علائم و نشانه ها
پس از بروز آسیب نخاعی، کنترل اندام به دو عامل بستگی دارد: محل آسیب دیدگی و شدت آسیب دیدگی.
پایین ترین قسمت طبیعی طناب نخاعی، سطح عصبی آسیب نامیده می شود.
شدت آسیب معمولا به صورت زیر طبقه بندی می شود:
آسیب دیدگی کامل: اگر تمامی حس ها (اندام های حسی) و توانایی کنترل حرکت (اندام حرکتی) در آسیب نخاعی از بین رفته باشد، آن را آسیب دیدگی کامل می نامند.
آسیب دیدگی ناقص: اگر پس از آسیب نخاعی برخی عملکردهای حسی و حرکتی باقی مانده اند، این آسیب از نوع ناقص می باشد.
به علاوه فلج ناشی از آسیب نخاعی با عناوین زیر بیان می شود:
- تتراپلژی: در این نوع فلج که کوادری پلژی نیز نامیده می شود، بازوها، دست ها، تنه و پاها و لگن تحت تاثیر آسیب نخاعی قرار می گیرند.
- پاراپلژی: این نوع فلج تمام یا بخشی از پاها و لگن را تحت تاثیر قرار می دهد.
تیم درمانی در این شرایط مجموعه ای از آزمایش های مختلف روی فرد آسیب دیده انجام می دهند تا سطح عصبی و میزان آسیب دیدگی را تعیین کنند.
آسیب های نخاعی از هر نوع که باشند، برخی از علائم زیر را در پی خواهند داشت:
- عدم توانایی حرکتی
- از دست دادن حس ها یا دگرگونی در آنها، از جمله احساس گرما، سرما و لمس کردن
- عدم توانایی در کنترل ادرار یا مدفوع
- فعالیت های واکنشی اغراق شده یا گرفتگی عضلات
- تغییر در عملکرد جنسی، حساسیت های جنسی و باروری
- درد یا سوزش شدید ناشی از آسیب در رشته های عصبی مربوط به نخاع
- بروز مشکل در تنفس، سرفه کردن و پاکسازی ترشحات ریه
نشانه ها و علائم اورژانسی:
نشانه های اورژانسی مربوط به آسیب نخاعی پس از یک تصادف ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- کمردرد شدید یا احساس فشار در گردن، سر یا کمر
- ضعف، عدم تعادل یا فلج در هر بخشی از بدن
- بی حسی، سوزن سوزن شدن یا از دست دادن حس در دستها، پاها و انگشتان دست و پا
- از دست دادن کنترل مثانه و روده
- دشواری در راه رفتن و حفظ تعادل
- بروز اختلال تنفسی پس از آسیب
- پیچ خوردگی یا بروز وضعیت غریب در گردن یا کمر
چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد؟
فردی که ضربه ای محکم به سر یا گردن او وارد شده، برای بررسی احتمال آسیب نخاعی به کمک های فوری پزشکی نیاز دارد. در حقیقت بهتر است که فرض را بر این بگذاریم که فرد آسیب دیده دچار آسیب نخاعی هم شده است، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود، زیرا:
- یک آسیب نخاعی جدی همیشه بلافاصله ظاهر نمی شود. اگر آسیب تشخیص داده نشود، صدمات بزرگتری در پی خواهد داشت.
- بی حسی یا فلج ممکن است بلافاصله یا به تدریج، به صورت بروز تورم یا خونریزی در اطراف نخاع رخ دهد.
- زمان بین وقوع آسیب و درمان، در تعیین میزان و شدت عوارض و میزان بهبودی نقش بسیار مهمی دارد.
اگر تصور می کنید که فردی دچار آسیب گردن یا کمر شده است:
- فرد آسیب دیده را حرکت ندهید – ممکن است فلج دائم و دیگر عوارض جدی بروز کند.
- بلافاصله به نزدیکترین مرکز اورژانس اطلاع دهید.
- فرد مصدوم را بی حرکت نگاه دارید.
- پارچه های سنگین در هر دو طرف گردن فرد آسیب دیده قرار دهید و یا اینکه سر وی را از هر گونه حرکت دادن حفظ کنید تا زمانی که اورژانس برسد.
- برخی کمک های اولیه اصلی مانند متوقف کردن خونریزی را برای فرد آماده کنید و فرد را بدون حرکت دادن سر یا گردن او، در وضعیتی راحت قرار دهید.
علت ها
آسیب نخاعی در نتیجه آسیب به مهره ها، رباط ها و یا دیسک ستون فقرات و یا خود نخاع بروز می کند. آسیب نخاعی ضربه ای، پس از یک سانحه و در نتیجه ضربه ناگهانی به ستون فقرات، که باعث شکستگی، جابه جایی و یا فشرده شدن چند مهره می شود، رخ می دهد. همچین این آسیب می تواند در اثر شلیک گلوله و یا ضربه چاقویی باشد که به ستون فقرات نفوذ می کند.
آسیب های بیشتر معمولا در طول چند روز یا چند هفته و به خاطر خونریزی، التهاب و تجمع مایع در داخل یا اطراف طناب نخاع رخ می دهند.
آسیب نخاعی غیر ضربه ای( بدون ضربه) ممکن است به دلیل آرتروز، سرطان، التهاب، عفونت و یا فرسوده شدن دیسک ستون فقرات اتفاق بیفتد.
مغز ما و سیستم عصبی مرکزی
سیستم عصبی مرکزی شامل مغز و نخاع است. نخاع از بافت نرم ساخته شده که به وسیله استخوان ها (مهره) احاطه شده و به سمت پایین گسترش می یابد و از سلول های عصبی و گروهی از سلول ها تشکیل شده که به قسمت های مختلف بدن می روند.
پایین ترین قسمت نخاع کمی بالاتر از کمر پایان می یابد که منطقه مخروط انتهایی نامیده می شود. در زیر این منطقه ریشه های عصبی وجود دارند که منطقه دم اسبی نامیده می شود.
رشته های عصبی در نخاع پیام هایی را بین مغز و دیگر قسمت های بدن جابه جا می کنند. اعصاب حرکتی سیگنال هایی را از مغز به عضلات کنترلِ حرکت می رسانند. اعصاب حسی سیگنال های گرما، سرما، فشار، درد و موقعیت اندارم را از بدن به مغز می رسانند.
آسیب رشته های عصبی
چنانچه آسیب نخاعی در اثر ضربه یا بدون آن ایجاد شده باشد، رشته های عصبی در عبور از بخش آسیب دیده تحت تاثیر قرار می گیرند و ممکن است تمام یا بخشی از عضلات و اعصاب مربوطه در زیر محل جراحت مختل شوند.
آسیب قفسه سینه و یا پایین کمر می تواند بر روی نیم تنه، پاها، روده و کنترل مثانه و عملکرد جنسی تاثیر بگذارد. گردن نیز بر روی حرکت بازوها تاثیر می گذارد و توانایی نفس کشیدن را نیز دچار مشکل خواهد کرد.
علل رایج آسیب های نخاعی
رایج ترین دلایل آسیب نخاعی در ایالات متحده آمریکا عبارتند از:
- تصادفات وسایل نقلیه: تصادات موتورسیکلت و اتومبیل یکی از مهم ترین علل بروز آسیب نخاعی می باشند، چنانچه تقریبا حدود نیمی از این آسیب ها در سال مربوط به این تصادفات است.
- افتادن: پس از سن 65 سالگی از مهم ترین دلایل بروز آسیب نخاعی سقوط کردن و زمین خوردن می باشد. به طور کل افتادن ها علت 15 درصد از آسیب های نخاعی می باشد.
- اعمال خشونت آمیز: حدود 12 درصد از آسیب های نخاعی در نتیجه برخوردهای خشونت آمیز، مانند استفاده از گلوله و چاقو، رخ می دهد.
- فعالیت های تفریحی و ورزشی: مانند ورزش های اصابتی یا شیرجه زدن در آب های کم عمق می تواند علت 10 درصد از آسیب های نخاعی باشد.
- الکل: مصرف الکل عاملی است که می تواند علت یکی از هر 4 آسیب نخاعی باشد.
- بیماری ها: سرطان، آرتروز، پوکی استخوان و التهاب نخاع نیز می توانند باعث آسیب های نخاعی شوند.
عوامل خطرزا
گرچه آسیب نخاعی معمولا در نتیجه یک تصادف رخ می دهد و ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد، اما عواملی وجود دارند که احتمال بروز این آسیب را افزایش می دهند، از جمله:
- مرد(مذکر) بودن: آسیب های نخاعی مردان را بیشتر تحت تاثیر قرار میدهد.. بطور کلی آسیب های نخاعی 80 درصد مربوط به مردان و تنها 20 درصد مربوط به زنان است. .
- سنین بین 16 تا 30 سال: اگر سن بین 16 تا 30 سال باشد احتمال ایجاد آسیبهای نخاعی ناشی از ضربه بیشتر است .
- سن بالای 65 سال: سقوط کردن و زمین خوردن بیش از هر دلیل دیگری باعث بروز آسیب نخاعی در سالمندان می شود.
- درگیر شدن در رفتارهای مخاطره آمیز: شیرجه رفتن در آب کم عمق یا ورزش کردن بدون استفاده از وسایل ایمنی منجر به بروز آسیب های نخاعی می شوند. تصادفات وسایل نقلیه یکی از مهم ترین دلایل آسیب های نخاعی در افراد زیر 65 سال می باشد.
- داشتن اختلال در استخوان یا مفصل: اگر دچار اختلالی هستید که استخوان ها و مفاصل را درگیر کرده، مانند آرتریت یا پوکی استخوان، احتمال بروز آسیب نخاعی نیز افزایش می یابد.
عوارض و پیامدها
در ابتدا تغییر در عملکرد اعضای بدن ممکن است خسته کننده باشد. با این حال تیم توانبخشی به بیمار کمک می کند تا با استفاده از ابزارها و تجهیزات مورد نیاز ، تغییرات ناشی از آسیب نخاعی را به حداقل برساند و کیفت زندگی و استقلال خود را افزایش دهد .
بخش هایی که اغلب تحت تاثیر قرار می گیرند، عبارتند از:
- کنترل مثانه. پس از آسیب، مثانه همچنان قادر به نگهداری ادرار در خود می باشد، اما ممکن است مغز قادر به کنترل مثانه نباشد، زیرا انتقال پیام به خوبی انجام نمی شود. تغییر در کنترل مثانه خطر ابتلا به عفونت های دستگاه ادراری را افزایش می دهد. به علاوه احتمال بروز عفونت کلیه و یا سنگ کلیه و مثانه افزایش می یابد. در انجام فرایندهای توانبخشی تکنیک های جدیدی برای خالی کردن مثانه به بیمار آموزش داده خواهد شد.
گرچه معده و روده ها پس از آسیب نخاعی نیز مانند قبل کار می کنند، اما کنترل حرکات روده اغلب تغییر می کند. رژیم غذایی که دارای میزان فیبر بالاست به تنظیم روده کمک کرده و تکنیک هایی برای بهبود عملکرد روده نیز آموزش داده خواهد شد.
- بی حسی در پوست. به خاطر آسیب های عصبی ممکن است فرد، قسمتی یا تمام حس لامسه خود را از دست بدهد. بنابراین پوست قادر نیست که پیغام مربوط به آسیب دیدگی ناشی از فشار طولانی مدت، گرما و یا سرما را به مغز ارسال کند.این مسئله احتمال بروز زخم های مختلف را افزایش می دهد، اما تغییر مداوم وضعیت می تواند از بروز این زخم ها پیشگیری کند. در دوره توانبخشی مراقبت های پوستی آموزش داده خواهد شد که از بروز این مشکلات پیشگیری می کند.
- کنترل گردش خون. آسیب نخاعی ممکن است باعث بروز مشکلاتی در گردش خون شود که پایین آمدن فشار خون (افت فشار خون وضعیتی) منجر به تورم دست ها و پاها می شود. این تغییرات در گردش خون خطر بروز لخته های خونی، مانند ترومبوز ورید عمقی یا آمبولی ریوی ، را افزایش می دهد.
مشکل دیگری که در گردش خون رخ می دهد و بسیار تهدید کننده نیز می باشد، افزایش فشار خون (رفلکس اتونومیک) می باشد. تیم توانبخشی به بیمار می آموزد که چگونه با این مشکلات مقابله کند.
- دستگاه تنفسی. اگر عضلات شکم و قفسه سینه تحت تاثیر آسیب نخاعی باشند، سرفه کردن و نفس کشیدن برای فرد دشوار خواهد شد. عضلات درگیر شده در این آسیب عبارتند از دیافراگم و عضلات دیواره قفسه سینه و شکم. سطح عصبی آسیب دیدگی تعیین کننده نوع مشکلات تنفسی خواهد بود. اگر آسیب وارد شده به گردن و قفسه سینه باشد، خطر ابتلا به ذات الریه یا سایر مشکلات ریوی افزایش می یابد. دارو و روش های درمانی می توانند با این مشکلات مقابله کنند.
- کاهشتون(سستی) عضلانی. برخی افراد که دچار آسیب عضلانی شده اند، دو نوع مشکل در عضلات خود مشاهده خواهند کرد: سفت شدن یا حرکت کنترل نشده در عضلات (اسپاسم) و یا شل شدن عضلات و فقدان تون عضلانی.
- تناسب اندام و سلامتی. کاهش وزن و آتروفی عضلانی بلافاصله پس از آسیب نخاعی بسیار رایج است. عدم تحرک کافی خطر ابتلا به چاقی و بیماری های قلبی و عروقی و دیابت را افزایش می دهد. متخصص تغذیه در این موارد می تواند به ارائه یک رژیم غذایی سالم به حفظ وزن مناسب به فرد آسیب دیده کمک کند. فیزیوتراپیست نیز یک برنامه تناسب اندام ورزشی ارائه خواهد داد.
- سلامت جنسی. تمایلات جنسی، باروری و عملکردهای جنسی تحت تاثیر آسیب نخاعی قرار خواهند گرفت. مردان در نعوظ و یا انزال دچار مشکل می شوند و زنان نیز دچار مشکلات روحی و روانی خواهند شد. پزشکان، متخصصین اورولوژی و متخصصان بارداری که در آسیب های نخاعی نیز تخصص دارند، می توانند گزینه هایی برای عملکرد جنسی و باروری ارائه دهند.
- درد. برخی افراد آسیب دیده دچار درد در عضلات یا مفاصل خواهند شد. درد عصب پس از آسیب نخاعی بروز خواهد کرد، به ویژه در افرادی که دچار آسیب ناقص هستند.
- افسردگی. مقابله با تمام تغییرات ناشی از آسیب نخاعی مشکلات زیادی به همراه خواهد داشت و ممکن است فرد آسیب دیده دچار افسردگی شود.
پیشگیری
در ادامه پیشنهادهایی ارائه می شوند که خطر آسیب نخاعی را کاهش می دهند.
- با احتیاط رانندگی کنید. تصادف اتومبیل یکی از مهم ترین علل بروز آسیب های نخاعی است. استفاده از کمربند ایمنی در هر زمان یکی از بهترین روش های پیشگیری از این مصدومیت است. اطمینان حاصل کنید که فرزندانتان هم کمربند ایمنی استفاده می کنند. برای کودکان کوچکتر از صندلی های مخصوص اتومبیل استفاده کنید. برای حفاظت آنها در برابر صدمات احتمالی کیسه های هوا، کودکان زیر 12 سال بهتر است روی صندلی عقب ماشین بنشینند.
- قبل از شیرجه زدن عمق آب را بررسی کنید. برای اطمینان از اینکه در حال شیرجه زدن در آب کم عمق نیستید، در استخری که عمق آن کمتر از 12 فوت (3متر) است شیرجه نزنید. از شیرجه زدن در استخرهایی که از عمق آنها مطمئن نیستید، خودداری کنید.
- از افتادن جلوگیری کنید. در کنار پله ها حتما نرده به کار بگیرید. روی کف سرامیکی از سر نخوردن قالی و قالیچه مطمئن شوید. در حمام از تشک های ضد سر خوردن استفاده کنید. برای امنیت کودکان نیز از دروازه های ایمنی در جلو پله و پنجره استفاده کنید.
- در زمان بازی های ورزشی اقدامات احتیاطی را انجام دهید. همیشه از لباس های ایمنی توصیه شده استفاده کنید. از پیشروی با سر خود اجتناب کنید.
- به هنگام مستی از رانندگی اجتناب کنید. اگر الکل نوشیده اید به هیچ وجه رانندگی نکنید. به علاوه اگر راننده ای نیز در این شرایط است، از اتومبیل وی استفاده نکنید.
تشخیص بیماری
در اتاق اورژانس، پزشک با بررسی دقیق، تست عملکرد حسی و حرکتی و پرسیدن سوالاتی در مورد حادثه، قادر به رد کردن آسیب نخاعی خواهد بود. اما اگر شخص مصدوم احساس ناراحتی در مورد درد گردن داشته باشد و یا به طور کامل هوشیار نباشد و یا علائم ضعف و آسیب عصبی آشکار باشند، آزمایش های تشخیصی اورژانسی لازم خواهند بود.
برخی از این آزمایش ها عبارتند از:
- اشعه ایکس. پزشکان معمولا این آزمایش را پس از یک حادثه برای افرادی تجویز می کنند که مشکوک به آسیب نخاعی، شکستگی و یا تغییر در ستون فقرات هستند. تصاویر اشعه ایکس می توانند تومور ها، شکستگی ها و انحطاط و مشکلات ستون فقرات را آشکار کنند.
- توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن). سی تی اسکن می تواند دید بهتری نسبت اختلالات به وجود آمده ارائه دهد. این اسکن از کامپیوتر استفاده می کند تا یک سری تصاویر مقطعی ارائه دهد که می توانند مشکلات مربوط به استخوان، دیسک و دیگر موارد را نشان دهند.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی(ام آر آی). این آزمایش با استفاده از یک موج قوی میدان مغناطیسی و رادیویی به تولید تصاویر کامپیوتی می پردازد. این آزمایش برای مشاهده نخاع و شناسایی فتق دیسک، لخته شدن خون و یا سایر توده ها و فشرده سازی ستون فقرات مفید خواهد بود.
چند روز پس از مصدومیت، زمانی که تورم ها فروکش می کنند، پزشک یک معاینه عصبی برای تعیین سطح آسیب دیدگی انجام خواهد داد. این معاینه شامل آزمایش قدرت و توانایی فرد در لمس کردن است.
درمان
متاسفانه هیچ راهی برای برطرف کردن آسیب نخاعی وجود ندارد. اما محققان به طور مداوم در حال بررسی روش های درمانی جدید هستند، از جمله پروتز و داروهایی که به بازسازی سلول های عصبی و یا بهبود عملکرد این سلول ها کمک می کنند.
در این میان، درمان آسیب نخاعی بر روی پیشگیری از آسیب های بیشتر و توانمندسازی فرد آسیب دیده برای بازگشت به زندگی طبیعی خود تمرکز می کند.
فعالیت های اورژانسی
انجام سریع فعالیت های پزشکی برای به حداقل رساندن تاثیرات ضربه وارد شده به سر و گردن بسیار مهم خواهد بود. به همین دلیل است که درمان آسیب دیدگی نخاعی اغلب در صحنه بروز واقعه آغاز می شود.
اعضای تیم اورژانس معمولا با سرعت و دقت هر چه تمام تر سعی در تنظیم ستون فقرات می کنند. آنها برای این کار از یک گردن بند طبی سفت و یک تخت حمل محکم و غیر قابل انعطاف استفاده می کنند و فرد مصدوم را به بیمارستان انتقال می دهند.
اولین اقدامات درمانی
در اتاق اورژانس پزشک ها بر روی موارد زیر تمرکز می کنند:
- تنظیم توانایی فرد برای نفس کشیدن
- پیشگیری از شوک
- ثابت کردن گردن برای پیشگیری از آسیب های بیشتر
- اجتناب از پیامدهای ممکن، مانند بروز مشکل در دفع ادرار یا مدفوع و یا مشکل قلبی و عروقی و تشکیل لخته خون وریدی در اندام بیمار.
اگر به آسیب نخاعی دچار شده اید، معمولا به واحد مراقبت های ویژه منتقل خواهید شد. حتی ممکن است به یک مرکز آسیب ستون فقرات منتقل شوید که دارای تیمی از جراحان مغز و اعصاب و ارتوپد و متخصصان ستون فقرات، روانشناسان، پرستاران و مددکاران اجتماعی با تخصص در آسیب نخاعی می باشد.
- داروها. داروی داخل وریدی متیل پردنیزولون (A-Methapred, Solu-Medrol) یک گزینه درمانی برای آسیب نخاعی حاد است. اما تحقیقات اخیر نشان داده است که وارض جانبی احتمالی این دارو مانند لخته خونی یا ذات الریه، فواید ان را تحت الشعاع قرار می دهد. از این رو دیگراستفاده روتین از این دارو پس از آسیب نخاعی توصیه نمی شود.
- بی حرکتی. در صورت بروز مصدومیت نیاز به ایجاد ثبات در ستون فقرات، ایجاد همترازی در این بخش و یا هر دو نیاز خواهید داشت. در برخی موارد گردن بندهای طبی سفت و تخت های خاص برای ثابت کردن گردن و بدن موثر خواهند بود. همچنین از تخت های مخصوص نیز برای بی حرکت نگه داشتن بدن می توان استفاده کرد.
- جراحی. جراحی اغلب برای برداشتن قطعات استخوان ها، اشیاء خارجی، فتق دیسک و یا مهره شکسته ضروری می باشد. به علاوه جراحی برای ایجاد ثبات در ستون فقرات و جلوگیری از درد و یا پیشگیری از ناهنجاری های آینده مورد نیاز است.
- درمان های تجربی. دانشمندان در حال تلاش برای کشف راه هایی برای جلوگیری از مرگ سلولی، کنترل التهاب و ترویج بازسازی عصب هستند. برای مثال ممکن است پزشکان درجه حرارت بدن را به مدت 24 تا 48 ساعت پایین بیاورند تا از گرگرفتگی آسیب زننده جلوگیری کنند. در مورد این گونه درمان ها از پزشک خود سوال کنید.
مراقبت مداوم
پس از اینکه آسیب اولیه یا بیماری تثبیت می شود، پزشک توجه خود را بر روی مشکلات احتمالی ثانویه و جلوگیری از آنها معطوف می کند، مشکلاتی مانند انقباض عضلات، زخم بستر، بد فرم شدن بدن، مشکلات روده و مثانه، عفونت های تنفسی و لخته شدن خون.
مدت بستری شدن بیمار به شرایط او و مشکلات پزشکی که با آن مواجه است، بستگی دارد. زمانی که بیمار می تواند در درمان خود شرکت کند، به مرکز توانبخشی منتقل خواهد شد.
توانبخشی
اعضای تیم توانبخشی کار با فرد آسیب دیده را زمانی آغاز می کنند که فرد در مراحل اولیه بازیابی و بهبود است. این تیم شامل فیزیوتراپیست، متخصص کاردرمانی، پرستار توانبخشی و روانشناس توانبخشی، مدد کار اجتماعی و متخصص تغذیه، روان درمانگر تفریحی و یک متخصص در طب فیزیکی (متخصص توانبخشی) و یا آسیب های نخاعی می باشد.
در مراحل اولیه توانبخشی، پزشک بر ترمیم، نگهداری و تقویت عملکرد عضلات موجود، بازسازی مهارت های حرکتی ظریف و یادگیری تکنیک های تطبیقی برای انجام فعالیت های روز به روز تاکید دارد.
اگر در این شرایط باشید، در مورد تاثیرات آسیب های نخاعی و چگونگی پیشگیری از پیامدهای آنها آموزش می بینید و به علاوه مشاوره هایی در مورد بازسازی زندگی خود و بهبود کیفیت زندگی به شما ارائه می شود.
مهارتهای زیادی به شما آموزش داده خواهد شد و از تجهیزات و فن آوری هایی استفاده می کنید که می تواند در ادامه یک زندگی مستقل تا حد ممکن کمک کند. تشویق خواهید شد که سرگرمی های مورد علاقه خود را انجام دهید، در فعالیت های اجتماعی شرکت کنید و به مدرسه یا محل کار بازگردید.
داروها
داروها برای مدیریت برخی اثرات مربوط به آسیب نخاعی مورد استفاده قرار می گیرند. این داروها برای کنترل درد، گرفتگی عضلانی و همچنین کنترل مثانه، روده و بهبود عملکرد جنسی مورد استفاده قرار می گیرند.
فن آوری های جدید
دستگاه های پزشکی جدید می تواند به افراد دچار آسیب های نخاعی در داشتن یک زندگی مستقل کمک کند. برخی دستگاه ها نیز ممکن است عملکرد اندام را بازگردانند. برخی از این دستگاه ها عبارتند از:
- صندلی های چرخ دار جدید. صندلی های جدید سبک تر هستند و به افراد آسیب دیده کمک می کنند راحت تر حرکت کنند. برای برخی صندلی های الکتریکی لازم خواهد بود. افرادی که دوستدار مسافرت هستند می توانند از صندلی های مخصوص مسافرت استفاده کنند.
- سازگاری کامپیوتری. برای برخی که دچار محدودیت در حرکت دست ها شده اند، کامپیوتر یک ابزار قوی خواهد بود، اما سازگاری با کامپیوتر کمی دشوار است.
- کمک های الکتریکی برای کارهای روزمره. اساسا هر دستگاه الکتریکی با کمک الکتریسته قابل کنترل بوده و برای زندگی روزمره قابل استفاده می باشد. به عنوان مثال دستگاه هایی که با یک دکمه یا سیستم صوتی و کنترل از راه دور خاموش و روشن می شوند.
- دستگاه های تحریک الکتریکی. این دستگاه های پیچیده از تحریک های الکتریکی برای انجام فعالیت استفاده می کنند. این دستگاه ها اغلب سیستم های تحریک الکتریکی عملکردی (FES) نامیده می شوند و از محرک های الکتریکی برای کنترل عضلات دست ها و پاها کمک می کنند و به فردی که دچار آسیب نخاعی شده اجازه می دهند تا فعالیت هایی مانند ایستادن، گرفتن و رسیدن و راه رفتن را انجام دهند.
- آموزش راه رفتن رباتیک. این آموزش یک فن آوری در حال ظهور برای آموزش راه رفتن مجدد پس از آسیب نخاعی می باشد.
پیش آگاهی و بازیابی
پزشک ممکن است بلافاصله قادر به ارائه یک پیش آگاهی به بیمار نباشد. معمولا بهبود از 1هفته تا 6 ماه پس از آسیب آغاز می شود. بیشترین میزان بهبود نیز در شش ماهه اول رخ می دهد، اما به هرحال برخی بیماران نیز تا یک یا دو سال پیشرفت های کمتری را تجربه می کنند.
همراهی و حمایت
تصادفی که منجر به فلج می شود یک واقعه بسیار تاثیر گذار بر روی زندگی فرد است. به طور ناگهان ناتوان شدن بسیار وحشتناک است و سازگار شدن با آن آسان نیست. آسیب نخاعی به طور عمیقی بر روی فعالیت های روزانه، شغل، روابط و شادی فرد آسیب دیده تاثیر می گذارد.
بهبود از این رویداد نیز وقت زیادی لازم دارد، اما بسیاری از افرادی که فلج شده اند موفق شده اند یک زندگی شاد و معمولی را ادامه دهند. در این شرایط لازم است که فرد انگیزه لازم و پشتیبانی کافی را داشته باشد.
ناراحتی
اگر به تازگی آسیب دیده اید، به احتمال زیاد شما و خانواده تان مدتی را به غم و ناراحتی خواهید گذراند. گرچه ناراحتی هرکس متفاوت است، اما در این شرایط معمولا فرد مصدوم دچار ناباوری، انکار وضعیت، غم شدید، خشم و در نهایت پذیرش وضعیت خود می شود.
گذراندن دوره سوگواری نیز بخش مهمی از بهبود محسوب می شود. طبیعی – و البته مهم – است که برای وضعیت سابق خود و از دست دادن آن ناراحت باشید. اما تنظیم اهداف جدید و یافتن راهی برای حرکت به جلو ضروری است.
شما احتمالا در مورد تاثیری که این مصدومیت بر روی زندگیتان، وضعیت اقتصادی و روابط شما خواهد گذاشت، نگران هستید. سوگواری و اضطراب های احساسی طبیعی و رایج هستند.
به هر حال اگر این ناراحتی باعث انزوای شما شود و یا دلیلی برای مصرف الکل و مواد مخدر باشد، بهتر است به مددکار اجتماعی، روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنید. ملحق شدن به گروه پشتیبان از مردم مبتلا به آسیب های نخاعی نیز موثر می باشد. ارتباط با افرادی که شرایطی مشابه شما دارند، مشورت و صحبت کردن با آنها بسیار تاثیر گذار خواهد بود.
به دست گرفتن کنترل زندگی
یکی از بهترین راه ها برای به دست گرفتن مجدد کنترل زندگی این است که خود را در مورد این مصدومیت و گزینه های موجود برای رسیدن به یک زندگی مستقل آموزش دهید. تجهیزات و ابزار کمک کننده بسیاری امروز در دسترس هستند.
برای انجام کارهای روزانه نیز می توانید از برخی وسایل ویژه در خانه استفاده کنید، مانند درهای عریض تر، سینک دستشویی مخصوص و دستگیره هایی که به راحتی می چرخند و غیره.
صحبت در مورد ناتوانی خود
دوستان یا اعضای خانواده ممکن است به شکل های مخلف در مورد ناتوانی شما سوالاتی بپرسند. برخی ممکن است در مورد حرفی که میزنند یا کاری که می کنند مطمئن نباشند. آموزش به دیگران در مورد این آسیب نیز موثر است. در مورد اثرات این آسیب و کمکی که دیگران می توانند به شما داشته باشند، توضیح دهید. به علاوه اگر کسی از نزدیکان شما زیاد از حد در حال کمک کردن است به وی بگویید. گرچه در ابتدا صحبت در مورد این شرایط ناراحت کننده است، اما به هرحال صحبت کردن در این مورد رابطه شما با دوستان و اعضای خانواده را قوی می کند.
برخورد با صمیمیت، تمایلات و فعالیت های جنسی
آسیب نخاعی ممکن است بر روی پاسخ بدن به محرک های جنسی تاثیر داشته باشد. با این حال با وجود مصدومیت تمایلات جنسی نیز وجود خواهند داشت. برقراری روابط جنسی و عاطفی ممکن است اما نیاز به ارتباط، صبر و آزمایش دارد.
یک مشاور حرفه ای می تواند در برقراری رابطه با شریک زندگی و برآوردن نیازها و احساسات کمک کند. پزشک می تواند اطلاعات کافی در مورد بهداشت جنسی فراهم کند و در نتیجه فرد مصدوم یک آینده رضایت بخش با صمیمیت و لذت جنسی داشته باشد.
نگاه به آینده
به طور طبیعی آسیب نخاعی می تواند تاثیر ناگهانی بر روی زندگی شما و نزدیکانتان بگذارد. زمانی که این آسیب تشخیص داده می شود بلافاصله یک لیست از تمام کارهایی که نمی توانید انجام دهید در ذهن شما ظاهر می شود. به هرحال هر چه بیشتر در مورد مصدومیت خود می دانید و هر چه بیشتر به درمان خود ادامه می دهید، نسبت به کاهایی که می توانید انجام دهید، شگفت زده خواهید شد.
به لطف فن آوری های جدید و درمان و دستگاه های موجود، افراد مبتلا به آسیب نخاعی می توانند در خیلی فعالیت ها و ورزش ها شرکت کنند. آنها می توانند نقاشی بکشند و عکس بگیرند، ازدواج کنند، کودکان را بغل کنند و مشاغل مهم و باارزشی داشته باشند.
امروزه پیشرفت ها حتی امید بیشتری به این افراد داده است. به علاوه داروهایی برای درمان این وضعیت در حال تحقیق و بررسی هستند.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
آسیب نخاعی ناشی از حادثه یک وضعیت اورژانسی است و فرد آسیب دیده در ابتدا ممکن است قادر به مراقبت از خود نباشد. متخصصانی هستند که به تثبیت موقعیت کمک خواهند کرد، از جمله پزشکی که متخصص اختلالات سیستم عصبی است (نورولوژیست) و جراح که متخصص آسیب های نخاعی و دیگر مشکلات سیستم عصبی می باشد.
تیم توانبخشی که شامل متخصصان زیادی می باشد، توسط پزشکی رهبری خواهد شد که متخصص آسیب های نخاعی است.
اگر شما به آسیب نخاعی به آسیب نخاعی دچار هستید یا فردی مبتلا به این آسیب را همراهی می کنید که نمی تواند اطلاعات لازم را ارائه دهد، در ادامه به این موارد ضروری اشاره شده است.
آنچه می توان انجام داد:
- آماده باشید تا اطلاعات لازم در مورد محیط و واقعه ای که باعث آسیب نخاعی شده، ارائه دهید، حتی آن چیزی که بی ارتباط به نظر می رسد.
- هنگام مراجعه به پزشک از یکی از دوستان یا اقوام بخواهید که همراه شما باشند، گاهی به خاطر سپردن تمام اطلاعات ارائه شده توسط پزشک دشوار خواهد بود. اگر شخص دیگری همراه شما باشد، به خاطر سپردن جزئیات راحت تر خواهد بود.
- سوالاتی را که از پزشک دارید، یادداشت کنید.
برخی سوالات مهم مربوط به آسیب نخاعی عبارتند از:
- تشخیص شما چیست؟
- در کوتاه مدت چه اتفاقی خواهد افتاد؟ در بلند مدت چه اتفاقی خواهد افتاد؟ چه روش های درمانی را پیشنهاد می کنید؟
- درمان پیشنهادی چه نوع عوارض جانبی در پی خواهد داشت؟
- آیا عمل جراحی می تواند به درمان این مشکل کمک کند؟
- چه نوع توانبخشی موثر خواهد بود؟
- آیا برای رویکرد اولیه جایگزینی وجود دارد؟
- چه تحقیقاتی برای کمک به این وضعیت در حال انجام است؟
- آیا بروشور یا جزوه ای برای مطالعه در رابطه با این شرایط وجود دارد؟ چه وب سایتی را پیشنهاد می کنید؟
اگر علاوه بر این سوالات، پرسش دیگری در ذهن دارید بدون تردید بپرسید.
انتظارات بیمار از پزشک
پزشک نیز سوالاتی از بیمار خواهد پرسید که عبارتند از:
- محیطی که در آن دچار این آسیب دیدگی شدید چگونه بود؟
- این اتفاق چه زمانی رخ داد؟
- شغل شما چیست؟
- با چه کسی زندگی می کنید؟
- آیا شما یا شخص دیگری در خانواده سابقه ابتلا به لخته های خونی هست؟
- آیا به بیماری دیگری هم مبتلا هستید؟
مرجع:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/spinal-cord-injury/diagnosis-treatment/drc-20377895
نظر (2)