معرفی بیماری

زبان جغرافیایی، نوعی شرایط التهابی اما بی خطر است که بر سطح زبان اثر می گذارد. زبان ما به طور معمول پوشیده از برآمدگی های کوچک و صورتی-سفید (پاپیلای) است که در واقع برآمدگی های کوتاه، ریز، مومانند هستند. زبان جغرافیایی باعث از بین رفتن برآمدگی ها شده و به زبان ما ظاهری جزیره مانند، صاف و قرمز رنگ با مرزهای کمی برجسته می دهد.

این ضایعات به زبان ظاهری نقشه مانند یا جغرافیایی می دهند. ضایعات اغلب در یک منطقه التیام یافته و در منطقه ای دیگر ظاهر می شوند (به منطقه ای دیگر از زبان مهاجرت می کنند). زبان جغرافیایی را با عنوان " التهاب زبانی خوش خیم مهاجر" نیز می شناسند.

اگر چه زبان جغرافیایی ظاهری هشدار دهنده دارد، اما باعث مشکلات بیماری زا نمی شود و ارتباطی با عفونت یا سرطان ندارد. زبان جغرافیایی گاهی ناراحتی های زبانی به وجود می آورد و می تواند باعث ایجاد حساسیت زبان به مواد خاصی مثل ادویه جات، نمک یا حتی شیرینی جات شود.

علائم و نشانه ها

علائم زبان جغرافیایی شامل موارد زیر است:

ضایعات (جراحات) صاف، قرمز، با شکلی نامنظم در بالا یا کناره های زبان
تغییرات مکرر در محل، اندازه و شکل ضایعات
ناراحتی، درد یا حس سوزش در برخی موارد، اغلب با خوردن غذاهای تند و ادویه دار و یا اسیدی

بسیاری از افراد مبتلا به زبان جغرافیایی هیچ علائمی ندارند.

زبان جغرافیایی می تواند برای روزها، ماهها یا سالها باقی بماند. این مشکل اغلب به خودی خود برطرف می شود، اما امکان عود مجدد آن در زمانی دیگر وجود دارد.

چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد؟

زبان جغرافیایی، وضعیتی جزئی اما گاه آزاردهنده است. با این حال، ضایعات روی زبان ممکن است به طور کلی نشان دهنده دیگر بیماری های جدی زبان و بدن باشند. چنانچه این ضایعات ظرف ده روز از بین نرود، باید به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کرد.

علت ها

علت بروز زبان جغرافیایی ناشناخته است و هیچ راهی برای جلوگیری از این شرایط وجود ندارد. بین زبان جغرافیایی و پسوریازیس (بیماری مزمن پوستی) ممکن است ارتباطی باشد اما برای درک ارتباط احتمالی به تحقیقات بیشتری نیاز است.

عوامل خطرزا

مطالعات در خصوص عوامل مرتبط با افزایش خطر ابتلا به زبان جغرافیایی نتایج مختلفی داشته اند. برخی از این عوامل عبارتند از:

سابقه خانوادگی. برخی افراد مبتلا به زبان جغرافیایی دارای سابقه خانوادگی این اختلال بوده اند، بنابراین عوامل ژنتیکی ارثی ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهند.
زبان شیاردار. افراد مبتلا به زبان جغرافیایی اغلب دچار اختلال دیگری به نام زبان شیاردار(شکاف یا شیار عمیق روی سطح زبان) نیز هستند.

عوارض و پیامدها

زبان جغرافیایی نوعی وضعیت خوش خیم است که تهدیدی برای سلامت فرد محسوب نمی شود، باعث عوارض طولانی مدت و یا خطر ابتلا به مشکلات خاص سلامت نمی شود.

با این حال، نگرانی در مورد این وضعیت نسبتا شایع است زیرا:

ظاهر نامطلوب زبان بسته به شدت ضایعات و جراحات ممکن است باعث خجالت فرد مبتلا شود.
اطمینان از جدی و خطرناک نبودن بیماری و اینکه مشکل حادی در پی نخواهد داشت، کمی سخت است.

تشخیص بیماری

پزشک یا دندانپزشک معمولا با معاینه و بررسی زبان و علائم وضعیت، می تواند زبان جغرافیایی را تشخیص دهد.

در طول معاینه پزشک یا دندانپزشک ممکن است اقدامات زیر را انجام دهد:

با استفاده از ابزارهای لامپ دار، زبان و دهان بیمار را بررسی کند.
از بیمار بخواهد زبان خود را در جهات مختلف حرکت دهد.
جهت بررسی حساسیت به لمس و یا تغییر غیر معمول در بافت یا استحکام زبان، به آرامی زبان بیمار را لمس کند.
علائم عفونت مثل تب و یا تورم گره لنفاوی در گردن را بررسی کند.

درمان

زبان جغرافیایی معمولا به هیچ نوع درمان پزشکی نیاز ندارد. اگر چه زبان جغرافیایی گاهی اوقات می تواند باعث ناراحتی زبان شود، اما بیماری بی خطری است.

برای کنترل حساسیت یا ناراحتی زبانی، پزشک ممکن است داروهایی از این قبیل توصیه کند:

مسکن هایی که می توان بدون نسخه تهیه کرد
دهان شویه های دارای مواد بی حسی
دهان شویه های آنتی هیستامین
پمادها و یا دهان شویه های کورتیکواستروئید
در برخی موارد مکمل های ویتامین بی

از آنجا که این روش های درمانی به دقت مورد مطالعه قرار نگرفته اند، سودمندی آنها نامعلوم است و قطعی نیست. از آنجا که بروز این وضعیت غیر قابل پیش بینی است و به خودی خود بهبود می یابد، نمی توان گفت این درمان ها تا چه حد تاثیر دارند.

سبک زندگی و درمان های خانگی

برای کاهش ناراحتی مربوط به زبان جغرافیایی، می توانید از خوردن موادی که حساسیت بافتهای دهان را تشدید می کنند اجتناب کرده و یا مصرف آنها را محدود کنید. غذاهای ادویه دار یا خوراکی ها و نوشیدنی های اسیدی یا الکلی از این دسته اند.

آمادگی برای ملاقات با پزشک

اگر در مورد ظاهر زبان خود ناراحت و ناراضی هستید، می توانید به یک دندانپزشک مراجعه کنید.

کاری که می توان انجام داد:

پیش از مراجعه به پزشک سوالات خود را آماده کنید تا از قرار ملاقات خود حداکثر استفاده را ببرید.

سوالاتی که می توان پرسید، از این قبیل اند:

علت احتمالی ایجاد این علایم چیست؟
آیا علل احتمالی دیگری نیز برای این شرایط وجود دارد؟
آیا این وضعیت دائمی است؟
کدام روش های درمانی در دسترس اند؟
برای رهایی از این وضعیت یا کاهش ناراحتی، آیا اقدامی هست که بتوان در منزل انجام داد؟
در صورت تشدید وضعیت یا عود علائم، چه باید کرد؟

سوالات احتمالی دندانپزشک نیز از شما به شرح زیر است:

این ضایعات اولین بار چه زمانی ظاهر شدند؟
آیا محل و ظاهر این ضایعات بر روی زبان تغییر کرده است؟
آیا تا به حال ضایعات دیگری در دهان خود داشته اید؟
آیا درد یا ناراحتی در دهان داشته اید؟
آیا مواد خاصی مثل خوراکی های ادویه دار یا اسیدی وجود دارد که باعث تحریک این وضعیت شود؟
آیا علائم دیگری که ممکن است نامربوط به این وضعیت به نظر برسد مشاهده کرده اید؟
آیا تب هم داشته یا دارید؟