بادی دیسمورفیک
سندروم خود زشت پنداری ، اختلال روانی است که در آن فرد خودزشت پندار تصور می کند که برخی از ویژگی های جسمانی او غیرطبیعی، بدون جذابیت یا حتی ناهنجار است در حالیکه عضو یا اندام مورد نظر طبیعی است یا در قیاس با عذابی که برای فرد ایجاد کرده، مسئله بسیار جزئی است.سندرم خودزشت پنداری یا BDD یک بیماری روانی می باشد که فرد به شدت در مورد اشکالات جزئی موجود در صورت یا ظاهر خود حساس می شود. افراد مبتلا به این بیماری خود را زشت می بینند و در بسیاری موارد دست به انجام عمل های جراحی زیبایی می زنند.
تردیدی نیست که بسیاری از این جراحی ها از نظر پزشکی ضروری نیستند وعضوی که فرد از آن ناراضی می باشد کاملا طبیعی و حتی گاهی از نظر دیگران بی عیب است، اما خود فرد تا آن را به تیغ جراحی نسپارد ازاین دغدغه ذهنی خلاص نمی شود.10 تا پانزده درصد از مراجع کنندگان به جراحان پلاستیک یا متخصصان پوست را افراد مبتلا به اختلال خودزشت پنداری تشکیل می دهند.
شیوع خودزشت پنداری در دو جنس مذکر و مونث تقریبا یکسان است و حدود یک تا دو درصد ثبت شده است ؛ با این حال شیوع این بیماری ممکن است بیشتر از این باشد چون مبتلایان به این سندروم معمولا خود را از چشم دیگران مخفی می کنند و از پزشکان دیگری ( دندان پزشک ، جراح پلاستیک ) نیز برای حل این مشکل کمک میگیرند.. مبتلایان به خودزشت پنداری ممکن است از احساس گناه عذاب بکشند، به سوء مصرف مواد روی بیاورند یا به خود آسیب بزنند. میزان خودکشی نیز در مبتلایان به میزان قابل توجهی بیشتر از جمعیت عادی است
نشانه های مبتلایان به خود زشت پنداری:
- دائم ظاهر خود را با دیگران (مدل ها و هنرپیشه ها) مقایسه می کنند.
- بسیاری از اوقات خود را جلوی آینه می گذراند یا از آینه فرار می کنند.
- وقت زیادی صرف می کنند تا نقایصی را که در ظاهرش می بیند مخفی کند.
- احساس ناراحتی و اضطراب دارد و از محیط و شرایط اجتماعی گریزان هستند.
- برای درمان مراجعه نمی کنند زیرا می ترسند به آن ها برچسب سطحی بودن زده شود.
- دیگران ممکن است او را خودشیفته و مجذوب خود یا سطحی ببینند.
- در رژیم یا ورزش افراط میکنند
- در آرایش افراط می کنند و وقت زیادی را صرف آرایش میکنند.
- به دنبال جراحی پلاستیک هستند
- طوری لباس می پوشند که نقصهایشان را بپوشاند.
- بیشترافراد نقص را در صورت خود می بینند، بینی، دهان، چشم، گونه، ابرو، چانه یا لب و دندان و دیگر اعضای بدن مثل سینه ها یا اندام های تناسلی در درجه بعدی هستند.
-بعضی ممکن است خود را زیادی چاق یا زیادی لاغر ببینند یا خود را به خصوص از نظر جنسی فاقد جذابیت و زیبایی بدانند.اختلال خود زشت پنداری با چه بیماری های روانی ارتباط دارد؟
بعضی ازنگرانی ها درباره ظاهر افراد طبیعی هستند اما وقتی به اختلال خودزشت پنداری تبدیل می شوند که اشتغال ذهنی، دائمی و واضطراب شدیدی ایجاد کنند و زندگی افراد را مختل کنند.
این نگرانی با دادن اطمینان خاطر و راهنمایی و توصیه رفع نمی شود. اختلال خود زشت انگاری با برخی از دیگر بیماری های روان ارتباط دارد مثلا شصت درصد مبتلایان به اختلال خود زشت پنداری ازافسردگی رنج میبرند.
همچنین بیماری های روانی زیادی مانند :اختلال وسواسی-اجباری ( OCD )، اختلال اضطراب اجتماعی ( Social Anxiety Disorder )، اختلال اضطراب عمومی ( GAD ) و اختلالات خوردن، مثل بی اشتهایی ( Anorexia Nrevosa ) یا بولیمیا ( bulimia ) با اختلال خودزشت انگاری ارتباط دارند.خودزشت پنداری با وسواس شباهت زیادی دارد و در طیف اختلالات وسواس طبقه بندی شده است، مثلا فرد ممکن است به صورتی وسواس گونه برای شانه زدن و آرایش موی خود وقت زیادی صرف کند و مراحل مشخصی را انجام دهد و اختلال خودزشت پنداری بیماری درمان پذیری است.جراحی برای رفع یا درمان بیماری خودزشت پنداری معمولا توصیه نمی شود، چون حتی اگر این جراحی موفق باشد تمرکز به عضوی دیگر معطوف می شود یا جای بخیه جراحی مشکل ایجاد می کند.
بیماران که جراحی پلاستیک می کنند در ابتدا احساس بهتری دارند، اما بعد احساس نارضایتی باز می گردد، مشکل باقی می ماند فقط شکلش عوض می شود و فقط ده درصد مبتلایان به اختلال خودزشت پنداری ممکن است با جراحی پلاستیک به رضایت برسند.
