لاکتوباسیلوس
لاکتوباسیلوسها باسیلهای گرم مثبت منظم و بلند هستند به طوری که طول آنها به ۱۰ میکرون میرسد.
باکتریهای این جنس بدون هاگ عمدتاً غیر متحرک اما پرنیاز هستند. پلی مرفیک، بی هوازی و اختیاری هستند. بعضی از گونهها بی هوازی اجباری اند و دارای متابولیسم تخمیری که از طریق تخمیر قندها تولید انرژی میکنند که حداقل نیمی از فراوردههای آن اسید لاکتیک است.
محل رشد:
بهترین PH برای رشد لاکتوباسیلوس ۵ تا ۶٫۵ است همچنین تراکم ۵ درصد کربن دی اکسید تأثیر بسزایی بر رشد آنها دارد. لاکتوباسیلوسها در شرایط بی هوازی با حداقل اکسیژن رشد دارند برای مثال در بزاق دهان، واژن، آب سبزیجات، لبنیات وجود دارند.
بیماری زایی:
لاکتوباسیلوسها به ندرت بیماری زا هستند عمدتاً در زنان در وضعیت کمبود لاکتوباسیل عفونتهای متعددی مانند واژینوز باکتریال و واژینیتها بروز میکنند. کمبود آنها منجر به افزایش احتمال بروز بیماریهایی میشوند که اصلیترین آنها عبارتند از بیماریهای منتقله از طریق جنسی مانند گنوره آ، کلامیدیا، سیفلیس، تریکومونیازیس، HIV و ویروس پاپیلومای انسانی (PHV) که منجر به کانسر سرویکس میشود.
استفادهها:
دارای خاصیت پروبیوتیکی هستند بنابراین، لاکتوباسیلوس کازئی یکی از باکتریهای پروبیوتیکی است که پتانسیل کاربردی ویژهای در تولید فراوردههای شیری پروبیوتیکی مانند ماست دارد.
لاکتوباسیلوسها اکثراً به عنوان عامل درمان عفونت استفاده میشود مثلاً در درمان اسهال ماست مصرف میکنند ماست پر از اسید لاکتیک است و باکتریهای بیماری زا را از بین میبرد. لاکتوباسیلها شناخته شدهترین فلور طبیعی واژن هستند و توانایی آنها در تولید PH و حفظ محیط اسیدی است. مصرف این باکتری در ترکیبات دارویی توازن طبیعی باکتری و قارچ را در دستگاه گوارش تنظیم میکند.
در واقع گونههای غالب لاکتوباسیل رشد باکتریهای پاتوژن دیگر را در واژن مهار میکنند و مکانیسمهای آن عبارتند از:
تولید ۱- اسید لاکتیک ۲- پراکسید هیدروژن ۳- موارد ضد میکروبی مانند لاکتوسین و باسیتراسین.
اسید لاکتیک تولید شده، PH واژن را در محدوده ۵/۴ یا کمتر از آن حفظ میکند و به عنوان عملکرد اصلی لاکتوباسیل مقابل عفونتهای واژینال در نظر گرفته میشود.