کرمک
کرمک (Pinworm)، کرم اکسیور، یا کرم نشیمنگاهی، نام کرمی لولهای است که انگل رودهای انسان به ویژه کودکان به حساب میآید. این کرم میتواند باعث عارضه انتروبیازیس یا عفونت کرم سنجاقی شود. کرمک از نظر طبقهبندی، در خانواده اکسیوریده قرار میگیرد.
اپیدمیولوژی:
کرمک در هر سنی دیده میشود. به دلیل رفتارها، ارتباطات، و چرخه زندگی کرم بیشتر در سنین پیشدبستانی و دبستانی شایعتر است.
کرمک شایعترین عفونت انگلی در انسان است. در نواحی سردسیر بین سفیدپوستان و تا سن ۲ سالگی شایع میباشد.
مورفولوژی:
کرمی استوانهای شکل، شفاف به شکل نخ، اندازه کرم نر ۲ تا ۵ میلیمتر و کرم ماده ۸ تا ۱۳ میلیمتر است.
چرخه زندگی این کرم در سکوم و آپاندیس و قسمتهای تحتانی روده باریک زندگی میکند. پس از جفتگیری، کرم نر از بین میرود. کرم ماده جهت تخم ریزی به سمت مخرج حرکت میکند و اغلب در شب از مخرج خارج شده و در ناحیه جلدی نشیمنگاهی تخم ریزی میکند. اطراف تخمها ماده ای ژلاتینی وجود دارد که کارش تضمین رطوبت تخمها است، ولی این ماده برای انسان حساسیت زا بوده و باعث خارش میشود که به دلیل تخمریزی شبانگاهی کرم ماده معمولاً این خارش شبها بیشتر است.تخمها از راه دهان به وسیله آب، مواد غذایی، گرد و خاک و دستهای آلوده وارد بدن میشوند. در ابتدای روده باریک لاروها آزاد شده و مسیر خود را به طرف سکوم ادامه میدهند. پس از رسدن به سکوم به کرم بالغ تبدیل میشوند ولی به عنوان مخزن بیماری محسوب میشوند. انتقال:
انتشار کرمک از طریق انسان به انسان به صورت بلع تخمها یا الحاق مقعدی صورت میگیرد.
عفونت کرمک بسیار مسری است. شما با بلعیدن ناخواسته تخمهای کرمک که در سطوح و لوازم فرد عفونی وجود دارد، دچار عفونت کرمک میشوید. چرخه عفونت، با بلع این تخمهای میکروسکوپی شروع میگردد. همین که تخمها وارد بدن شما میشوند در روده باقی میمانند تا از تخم بیرون آمده و بالغ شوند. تخمهای کرمک در این سطوح آلوده تا سه هفته میتوانند زنده بمانند.