تب مالت چیست؟

تب مالت یا بروسلوز(Brucellosis) نوعی بیماری عفونی است که توسط باکتری بروسلا (Brucella) ایجاد می شود. این باکتری می تواند از حیوان به انسان منتقل شود.

چندین گونه مختلف از باکتری بروسلا وجود دارد. برخی از انواع این باکتری در گاوها دیده می شود. برخی دیگر نیز در سگ، خوک، گوسفند، بز و شتر یافت می شود. اخیرا دانشمندان توانسته اند گونه جدیدی از این باکتری را در روباه قرمز و برخی حیوانات دریایی مثل فُک پیدا کنند. بروسلا در حیوانات قابل درمان نیست.

به دلیل برنامه های کنترلی موثری که بر روی حیوانات ایالت متحده آمریکا انجام می شود، این بیماری در آمریکا نادر است. کمتر از ۲۰۰ نفر در سال در آمریکا به این بیماری مبتلا می شوند. بیماری تب مالت اغلب در فصل بهار و تابستان و در ایالات زیر دیده می شود:

تگزاس
کالیفرنیا
ویرجینیا
فلوریدا

تب مالت یا بروسلوز در دیگر نقاط جهان یک تهدید جدی برای سلامت افراد محسوب می شود. طبق آمار سازمان جهانی بهداشت، این بیماری سالانه بیش از نیم میلیون نفر را در بیش از 100 کشور مختلف جهان به خود مبتلا می کند.

چه چیز باعث ایجاد تب مالت می شود؟

تب مالت در انسان ها زمانی اتفاق می افتد که شخص با حیوانی که به باکتری بروسلا آلوده شده است یا هرگونه فراورده حیوانی آلوده به این باکتری تماس حاصل کند.

در موارد بسیار نادر، این باکتری ممکن است از انسانی به انسان دیگر منتقل شود. مادرانی که نوزاد شیرخوار دارند و به بیماری تب مالت مبتلا هستند، می توانند این باکتری را به نوزاد خود نیز منتقل کنند. همچنین بروسلا از طریق رابطه جنسی نیز منتقل می شود.

این باکتری از مسیرهای زیر وارد بدن می شود:

از طریق برش یا خراش موجود در پوست
زمانی که فردی در هوای آلوده نفس می کشد( به ندرت)
زمانی که گوشت آلوده به باکتری را نپخته مصرف می کنید و یا شیر آلوده غیر پاستوریزه می نوشید.

اکثر عفونت های بروسلوز در انسان از طریق ۴ نوع باکتری بروسلا ایجاد می شود:

باکتری ملیتنسیس (melitensis): این نوع ،مسئول بیشتر تب مالت هایی است که در انسان ها رخ می دهد و عمدتا در گوسفند و بز یافت می شود. این گونه اغلب در کشورهای اسپانیا، یونان، آمریکای لاتین، خاور میانه و هند دیده شده است.
باکتری سویس (suis): این عفونت در خوک وحشی یافت می شود و نوع رایج تب مالتی است که در ایالت متحده آمریکا وجود دارد. تب مالتی که از طریق این گونه ایجاد می شود، اغلب در کالیفرنیا و آمریکای جنوب شرقی رخ می دهد. این نوع تب مالت همچنین در اروپا، آمریکای جنوبی و جنوب شرقی آسیا نیز دیده می شود.
باکتری کانیس (canis): این باکتری از طریق سگ منتقل می شود و اغلب در کشورهای آمریکای جنوبی، شمالی و مرکزی، ژاپن و اروپای مرکزی دیده می شود.
باکتری آبورتوس (abortus): این نوع عفونت اغلب از چهارپایان می آید و در سرتاسر جهان رخ می دهد. این نوع تب مالت در کشورهای اروپایی متعدد، ژاپن، اسراییل، کانادا، استرالیا و نیوزیلند دیده شده است.

آیا ممکن است از حیوان خانگی خود (سگ) تب مالت بگیریم؟

سگ ها ممکن است با تب مالت نوع کانیس آلوده شده باشند. برخی افراد ممکن است از طریق حیوانات خانگی شان به این بیماری مبتلا شوند، اما به خاطر داشته باشید که در این شرایط بیماری بسیار خفیف خواهد بود. حداقل یک نوع تب مالت شناخته شده وجود دارد که از طریق گاز گرفتن سگ به انسان منتقل می شود. اما انتشار و انتقال تب مالت از طریق این روش بسیار غیر معمول است. بیشتر سگ هایی که به باکتری بروسلا آلوده هستند این باکتری را به صاحبانشان منتقل نمی کنند.

اگر با خون یا آب دهان و دیگر ترشحات این حیوانات در تماس باشید، احتمال این که تب مالت بگیرید بیشتر است. دامپزشکان بیشتر از سایر افراد در معرض خطر ابتلا به تب مالت هستند.

اگر به دلیل مصرف داروهای خاص یا ابتلا به بیماری های خاص، سیستم ایمنی ضعیف تری دارید،ا نباید سگ هایی را که آلوده به باکتری بروسلا هستند، لمس کنید.

عوامل خطر ابتلا به تب مالت

در ایالت متحده آمریکا، تب مالت بیشتر در میان مردان رواج دارد. مردانی که به این بیماری مبتلا می شوند بیشتر در مزرعه کار می کنند. تب مالت در کودکان رواج و شیوع کمتری دارد. در صورت داشتن شرایط زیر، احتمال بیشتری برای ابتلا به تب مالت وجود دارد:

خوردن یا نوشیدن محصولات لبنی غیر پاستوریزه که از گاو، بز یا سایر حیوانات آلوده به باکتری گرفته شده است.
خوردن پنیر غیر پاستوریزه که با عنوان پنیر روستایی شناخته می شود.
مسافرت به نواحی و مناطقی که تب مالت در آن ها رواج و شیوع بیشتری دارد.
کار کردن در کارخانه فرآوری گوشت یا کشتارگاه
کار کردن در مزرعه

تب مالت در موارد زیر نیز گزارش شده است:

شکارچیان ایالت متحده آمریکا
دامپزشکانی که گاوها را با واکسن بروسلا واکسینه کرده اند.

نشانه ها و علائم بیماری تب مالت

نشانه های عمومی تب مالت اغلب مبهم و شبیه نشانه های آنفلونزا است. این علائم شامل موارد زیر است:

تب( شایع ترین نشانه تب است.)
کمر درد
ضعف عمومی و بدن درد
کم اشتهایی و کاهش وزن
سردرد
تعریق شبانه
ضعف
دل درد
سرفه

این علائم معمولا ۵ تا ۳۰ روز پس از تماس با باکتری در فرد ظاهر می شود. شدت علائم بسته به نوع تب مالتی که به آن مبتلا شده اید، متغیر است.

باکتری آبورتوس (abortus): معمولا نشانه های خفیف ایجاد می کند، اما می تواند تبدیل به یک بیماری مزمن و دراز مدت شود.
باکتری کانیس (canis): علائم این عفونت می تواند رفت و برگشت کند. این نوع بیماری به عفونت آبورتوس شباهت زیادی دارد. با این وجود کانیس اغلب باعث بروز علائمی مثل اسهال و استفراغ می شود.
باکتری سویس (suis): می تواند در اندام های مختلف، ورم ایجاد کند.
باکتری ملیتنسیس (melitensis): می تواند علائم شدید و ناگهانی ایجاد کند و در نهایت ممکن است به ناتوانی و معلولیت بیانجامد.

تشخیص تب مالت

پزشک شرایط بیمار را مورد بررسی قرار دهد که این شرایط می تواند شامل موارد زیر باشد:

کبد متورم
غدد لنفاوی متروم
طحال بزرگ
تب بدون علت
تورم و درد مفاصل
جوش های پوستی

برای تشخیص تب مالت و تعیین نوع آن آزمایش خون انجام می گیرد. تعیین دقیق نوع باکتری می تواند منبع عفونت را مشخص سازد.

درمان تب مالت

درمان تب مالت کمی دشوار است. پزشک جهت درمان این بیماری، آنتی بیوتیک تجویز می کند. آنتی بیوتیک هایی که عمدتا برای درمان تب مالت مورد استفاده قرار می گیرد عبارتند از:

داکسی سایکلین (doxycycline)
استرپتومایسین (streptomycin)
سیپروفلوکساسین یا افلوکساسین (ciprofloxacin or ofloxacin)
ریفامپین (rifampin)
کوتریموکسازول (bactrim)
تتراسایکلین (tetracycline)

معمولا داکسی سیکلین و ریفامپین به صورت ترکیبی به مدت ۶ الی ۸ هفته تجویز می شود. برای این که بتوانید جلوی بازگشت بیماری را بگیرید، باید به مدت چند هفته آنتی بیوتیک های تجویز شده را مصرف نمایید. احتمال عود بیماری پس از درمان، حدود ۵/۱۵ درصد است و معمولا در عرض شش ماه اول پس از درمان ممکن است بیماری بازگشت کند.

ریکاوری و بهبود این بیماری ممکن است هفته ها طول بکشد. بیمارانی که در عرض یک ماه پس از شروع علائم، درمان مناسب را دریافت می کنند، احتمال بهبودشان بیشتر است.

عوارض جانبی تب مالت

تب مالت شدید ممکن است شرایط زیر را در بیمار ایجاد کند:

عفونت سیستم عصبی مرکزی
اندوکاردیت (عفونت پوشش داخلی قلب یا دریچه ها)
آبسه کبد

تب مالت می تواند علائم طولانی مدتی ایجاد کند که شبیه علائم بیماری عدم تحمل فعالیت سیستمیک است (SEID) است که قبلا با عنوان سندرم خستگی مزمن شناخته می شد. این علائم که می تواند منجر به ناتوانی فرد شود، شامل موارد زیر است:

احساس خستگی
تبی که رفت و برگشت می کند
درد مفاصل

تب مالت در زنان باردار ممکن است منجر به موارد زیر شود:

سقط جنین
نقص های مادرزادی در نوزاد

مرگ در اثر تب مالت رایج نیست. بیشتر مرگ و میرهای ناشی از تب مالت، در اثر اندوکاردیت رخ می دهد.

پیشگیری از تب مالت

با رعایت موارد و اقدامات زیر می توان از بروز تب مالت جلوگیری کرد:

پرهیز از خوردن و آشامیدن محصولات لبنی غیر پاستوریزه
اگر در کارخانه فرآوری محصولات حیوانی کار می کنید از دستکش های مخصوص استفاده کنید.

اگر با حیوانات آلوده به بروسلا در تماس بوده اید، حتی اگر علائم تب مالت را ندارید، باز هم بهتر است به پزشک مراجعه کنید، چرا که لازم است به مدت ۶ ماه تحت نظر قرار گیرید. هنوز واکسن موثر انسانی برای پیشگیری از تب مالت وجود ندارد.