باد واژن چیست؟

گاز واژن یا باد مهبلی (Vaginal gas) زمانی ایجاد می شود که هوا در داخل واژن محبوس می شود. هنگامی که هوا در واژن گیر می کند، در نهایت با صدایی شبیه باد روده از واژن خارج می‌شود. معمولا این موضوع، امری طبیعی است و به ندرت اتفاق می افتد که علامت یک مشکل جدی ‌باشد.

با این حال، گاهی نیز ممکن است نشانه‌ای از یک وضعیت غیرطبیعی و نیازمند بررسی و درمان باشد. در این مقاله قصد داریم به علل بروز این گاز و این که چه زمانی این مسئله نیاز به پیگیری و درمان دارد بپردازیم.

علت ایجاد باد واژن چیست؟

عوامل مختلفی می توانند باعث ایجاد این شرایط شوند که برخی از آنها عبارتند از:

فعالیت جنسی

رابطه جنسی

فعالیت جنسی یکی از دلایل شایع بروز این پدیده است. حرکت جلو و عقب رفتن آلت تناسلی مردانه در داخل واژن می‌تواند باعث ورود هوا به داخل کانال واژن و تجمع هوا و گاز در آن شود. زمانی که عضلات داخل واژن شما در اثر ارگاسم منقبض شوند یا زمانی که یا زمانی که آلت تناسلی خارج می شود، گاز آزاد می شود. این تخلیه‌ی هوا می‌تواند همراه با صدا بوده و حسی شبیه خروج حباب ایجاد کند. رابطه جنسی دهانی یا اورال نیز می‌تواند باعث گیر افتادن هوا در واژن شود. برخی از اشکال روابط جنسی خشونت آمیز نیز باعث گیر افتادن هوا در زیر دیافراگم می شود. این مسئله می تواند باعث درد قفسه سینه یا درد فوقانی شکمی شود.

اختلال در عملکرد ماهیچه‌های کف لگن

با این که صدای واژن یکی از علائم اصلی اختلال عملکرد کف لگن نیست، اما مطالعات نشان می دهند که سر و صدای واژن که صدایی شبیه خروج باد روده ایجاد می کند، می تواند یکی از علل این امر باشد.

فیستول واژن

فیستول واژن حفره‌ای غیرعادی در دستگاه تناسلی است که بین واژن و اندام داخلی شکمی یا لگنی دیگری ایجاد شده است. این عارضه یک علت بالقوه برای باد واژن است که مستقیما به فعالیت جنسی مرتبط نیست. انواع مختلفی از فیستول واژینال وجود دارد. نوع این فیستول بر اساس محل سوراخ یا شکاف داخل واژن و اینکه با چه عضوی در ارتباط باشد، مشخص می‌شود. این فیستول ها باید توسط یک پزشک متخصص مورد بررسی قرار گیرند.

شایعترین نوع فیستول واژنی که مشاهده شده است، فیستول واژن به مثانه می‌باشد که به آن vesicovaginal fistula می گویند. سوراخ ایجاد شده توسط این فیستول، مابین مثانه و واژن قرار دارد. در زیر لیستی از انواع دیگر فیستول ها و جایی که شیار در واژن رخ می دهد وجود دارد:

فیستول اورئوراوواژینال (Ureterovaginal fistula)، بین واژن و مثانه رخ می دهد، که ادرار را از کلیه های شما به مثانه منتقل می کند.
فیستول رکتوواژینال (Rectovaginal fistula)، بین واژن و مقعد (نزدیک به انتهای کولون یا روده بزرگ) رخ می دهد. این امر ممکن است طی زایمان اتفاق بیفتد، اما در درجه اول در کشورهای در حال توسعه (کشورهای جهان سوم) بدون دسترسی آسان و یا مراقبت های زایمان رخ می دهد. همچنین می تواند به علت جراحی لگن، سرطان لگن، درمان تابش در اطراف لگن برای درمان سرطان لگن یا بیماری کرون (Crohn’s disease) یا کولیت اولسراتیو (ulcerative colitis) باشد که هر دو این موارد نوعی بیماری التهابی روده هستند. این نوع فیستول، مخصوصا هنگامی که پس از زایمان اتفاق می افتد، اغلب باعث ایجاد باد واژن می شود.
فیستول اینتراواژینال (Enterovaginal fistula) بین روده کوچک و واژن رخ می دهد.
فیستول کالوواژینال (Colovaginal fistula) بین کولون و واژن رخ می دهد. این یک نوع نادر فیستول است که اغلب در اثر بیماری دیورتیکولار(diverticular) اتفاق می افتد.
فیستول اوراتروژینال (Urethrovaginal fistula) بین واژن و مجرای ادراری (لوله ای که ادرار را از بدن به خارج می فرستد) اتفاق می افتد.

علائم فیستول

گاز واژن یکی از علائم فیستول واژن است. علائم دیگر به اندازه و نوع فیستول بستگی دارد که برخی از آنها عبارتند از:

مدفوع شل که به ادرار نشت می کند.
ترشحات واژن یا ادرار که دارای بوی تند ناخوشایند است.
عفونت های دستگاه ادراری یا واژن که اغلب رخ می دهند.
بی اختیاری ادرار و مدفوع
اسهال
درد و ناراحتی های واژن و مقعد
روابط جنسی دردناک
حالت تهوع
دردهای شکمی

پیشگیری از بروز باد واژن

روش های چندانی برای جلوگیری از باد واژن وجود ندارد. این اتفاق معمولا در طول رابطه جنسی امری طبیعی است و یا می تواند دلیل شرایط دیگر باشد که آن شرایط را نیز می توان درمان کرد. حتی برای پیشگیری از خروج باد واژن حین رابطه جنسی نیز روش های غیر جراحی وجود دارد.

چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد؟

زمانی که خروج باد از واژن به دلیل رابطه جنسی رخ دهد، هیچ جای نگرانی نیست و نمی تواند دلیل مشکل یا بیماری خاصی باشد. اما اگر این امر زیاد برایتان اتفاق می افتد و ربطی هم به رابطه جنسی ندارد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند تشخیص دهد که علت این امر فیستول واژن یا بیماری دیگری است. درمان فیستول معمولا نیاز به جراحی دارد. گاهی اوقات درمان فیستول نیاز به جراحی دارد. در صورتی که فیستول کدرمان نشود، می تواند باعث بروز عوارض دیگر شود.

چشم انداز بیماری

در اغلب موارد، وقتی که علت اصلی درمان شود، باد واژن از بین می برود. اگر فیستول زود شناسایی شود یا شکاف آن بسیار کوچک باشد، ممکن است نیازی به جراحی نباشد. با این حال، اگر دچار این عارضه هستید، صرف نظر از این که علت چیست، می توانید به پزشک مراجعه کنید. این معاینه به پزشک اجازه می دهد تا علائم فیستول یا بیماری های دیگر را درمان کند.