راهنمای بیماری آسم

آسم چیست؟

آسم، یک بیماری التهابی مزمن مجاری هوایی است که می تواند نفس کشیدن را برایتان دشوار سازد در این شرایط مسیرهای هوایی بسیار باریک و تنگ می شوند و هوا نمی تواند به راحتی از آن عبور کند این امر موجب خس خس سینه و تنگی نفس می شود که با عنوان حملات آسم شناخته شده است درمانی برای آسم وجود ندارد اما افراد می توانند به کمک روش های موجود، علائم این بیماری را کنترل کنند

میزان شیوع آسم در حال افزایش است

تعداد افراد مبتلا به آسم، با سرعت ثابتی در حال افزایش است برخی محققان بر این باورند که دلیل امر می تواند رعایت زیاد بهداشت باشد طبق این نظریه، هرچه در دوران کودکی کمتر دچار عفونت های متعدد شویم، احتمال ابتلا به اسم در بزرگسالی بیشتر است، چرا که در این صورت سیستم ایمنی بدن به خوبی رشد نمی کند همچنین آسم می تواند در اثر استفاده زیاد از مواد شوینده یا سطح پایین ویتامین D در بدن نیز رخ دهد

چه کسانی مبتلا به آسم می شوند؟

عموما آسم در طول دوران کودکی بروز می کند، اما این بیماری در هر سنی می تواند افراد را تحت تاثیر قرار دهد افرادی که دچار آلرژی هستند یا والدین و اعضای نزدیک خانواده‌شان به آسم مبتلا بوده اند، بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به آسم قرار دارند پسران بیشتر از دختران به آسم مبتلا می شوند اما این بیماری در زنان نسبت به مردان شیوع بیشتری دارد

آسم شغلی

برخی از شغل‌ها می توانند خطر ابتلا به آسم در بزرگسالان را افزایش دهند این مشاغل شامل کار در کارخانه یا مکان هایی است که افراد به طور مکرر با مواد شیمیایی یا گرد و خاک سروکار دارند

سیگار کشیدن

مطالعات مختلف نشان می دهد که نوجوانان و بزرگسالانی که سیگاری هستند بیشتر از سایر افراد به آسم مبتلا می شوند شواهد قوی وجود دارد که نشان می دهد قرار گرفتن در معرض دود سیگار افرادی که سیگاری نیستند اما در کنار افراد سیگاری زندگی می کنند نیز در ابتلا به آسم نقش مهمی دارد کودکانی که والدین سیگاری دارند، شانس بیشتری برای ابتلا به آسم کودکان دارند

آیا ارتباطی بین اضافه وزن و ابتلا به آسم وجود دارد؟

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها دریافته است که از هر ۱۰ بزرگسالی که مبتلا به اسم هستند ۴ نفرشان دچار چاقی مفرط هستنداین در حالی است که از بین هر ۱۰ بزرگسالی که مبتلا به آسم نیستند، سه نفر دچار چاقی هستند

چه چیزی باعث بروز حملات آسم می شود؟

محرک های خاص می توانند التهاب مسیرهای هوایی را بیشتر کنند این التهاب فضای بین این مسیرها را کوچک تر می کند هم زمان، بدن نیز ممکن است مخاط بیشتری تولید کند که این مخاط باعث مسدود شدن مسیرهای هوا می شود در این شرایط ورود و خروج هوا به داخل ریه ها دشوار خواهد شد و در نتیجه دشواری تنفس و خس خس سینه اتفاق می افتد

علائم حمله آسم

در این شرایط ممکن است دچار تنگی نفس، خس خس سینه و شنیدن صدای زوزه مانند از قفسه سینه شوید یا نتوانید جلوی سرفه خود را بگیرید یک حمله شدید آسمی در صورت عدم استفاده از دارو، می تواند بسیار خطرناک و تهدید کننده باشد

چه وقت باید با اورژانس تماس گرفت؟

اگر به هنگام راه رفتن یا صحبت کردن به شدت دچار تنگی نفس شوید، لب ها و ناخن هایتان کبود شود و استفاده از اسپری موثر نباشد، به این معنی است که بدن اکسیژن کافی دریافت نمی کند در این شرایط نیاز به درمان اورژانسی وجود دارد تا راه های هوا را باز کنند و اکسیژن کافی را برگردانند

اولین علائم هشدار دهنده

برخی اوقات ممکن است آسم علائم شدید و حاد از خود نشان ندهد سرفه های مکرر خصوصا در شب، بروز مشکل در خوابیدن، خستگی مفرط درحالی که فعالیت شدیدی انجام نشده و احساس خفگی را می توان از جمله این علائم درنظر گرفت چنین نشانه هایی ممکن است شما را از فعالیت های روزانه باز ندارد، اما جزو علائم هشدار دهنده حمله آسم محسوب می شود

تشخیص آسم

نوعی آزمایش ریه به نام اسپیرومتری spirometry، مقدار هوایی را که می توانید دم و بازدم کنید اندازه می گیرد نتایج این تست به پزشک کمک می کند که وجود آسم و شدت آن را تشخیص دهد پزشک همچنین ممکن است برای تشخیص برخی محرک ها از تست آلرژی استفاده کرد

حساسیت و آلرژی

موارد رایجی که می تواند باعث حملات آسم شود شامل گرده گل ها، چمن یا درختان، ذرات گرد و غبار و خوراکی هایی مثل بادام زمینی، تخم مرغ و ماهی است اگر به گرده گل حساسیت داشته باشید، متوجه خواهید شد که هر سال در زمان معین علائم آسم بروز می کنند

حیوانات خانگی

مشکل اصلی در مورد نگه داشتن حیوانات خانگی سلول های مرده پوست این حیوانات است که بر روی لباس ها، مبلمان و دیوار تجمع می یابد اگر این ذرات را تنفس کنیدف ممکن است طی ۱۵ دقیقه باعث بروز حمله آسم شود افرادی که به گربه حساسیت دارند، به پروتئینی در بزاق، پوست و ادرار حیوان واکنش نشان می دهند این پروتئین در هوا یا بر روی سطوح مختلف تجمع پیدا می کند و می تواند باعث تحریک حملات آسم در افراد آسمی شود

آلودگی هوا

آلودگی هوا در داخل و خارج از منزل می تواند باعث شدت علائم آسم شود بیشترین مشکل را هوای آلوده به دود و بخار، دود سیگار، اسپری رنگ و اسپری های مو ایجاد می کند این موارد باعث واکنش‌های آلرژیک نمی شوند، اما می توانند مسیرهای هوایی را تحریک کنند این موارد به عنوان محرک های غیر آلرژیک آسم شناخته می شوند

ورزش

اگرچه ورزش برای بدن مفید است، اما تمرینات ورزشی در بسیاری از افراد آسمی می تواند علائم را شدت بخشد معمولا به این مورد، آسم ناشی از ورزش یا آسم ورزشی می گویند خوشبختانه، آسم را می توان کنترل کرد و برای این مورد نیازی نیست که فعالیت های ورزشی را ترک یا کارهای مورد علاقه تان را متوقف کنید

آب و هوا

آب و هوا نیز می تواند علائم آسم را شدت بخشد زمانی که دمای هوا افت می کند، احتمال بروز حملات آسم نیز بیشتر می شود همچنین آب وهوای بسیار مرطوب یا بسیار خشک هم می تواند تحریک کننده باشد

برنامه کنترل آسم

اغلب افراد مبتلا به آسم قادر به کنترل وضعیت خود هستند کلید اصلی در کنترل وضعیت، داشتن برنامه درمانی موثر است برای این منظور با پزشک خود مشورت کنید تا یک برنامه مناسب با وضعیت شما ارائه کند این برنامه شامل لیستی از محرک های حساسیت زا، لیست داروهای مصرفی روزانه و مهمترین کارهایی است که به هنگام حمله آسم باید انجام داد با پیگیری این برنامه درمانی شما می توانید در مواقع نیاز علائم را کنترل کنید

اجتناب از محرک ها

اولین قدم در کنترل آسم، دوری از محرک ها است زمانی که شاخص آلودگی هوا بالاتر است، بهتر است در منزل بمانید موثرترین روش برای مبارزه با آلرژن ها و محرک های موجود در منزل، از بین بردن منابع آن و پاکسازی مکان هایی است که در آن تجمع پیدا می کنند این محرک ها شامل آلرژن ها ممکن است بر روی حیوانات خانگی، فرش و مبلمان تجمع یابند به صورت منظم گردگیری کنید و از جاروبرقی با فیلتر هپا HEPA استفاده کنید

واکسن های ضد حساسیت

اگر شما نمی توانید از بعضی از محرک ها که باعث حملات آسمی می شوند اجتناب کنید، پزشک شما می تواند واکسن های ضدحساسیت را برای شما تجویز کند این واکسن ها می توانند حساسیت شما را نسبت به برخی محرک های خاص کمتر کرده و شدت علائم و میزان دفعات حملات آسم را کاهش دهند یک متخصص آلرژی می تواند تشخیص دهد که چه نوع واکسنی برای شما مناسب تر است

داروها و درمان طولانی مدت

اجتناب از تمامی محرک ها برای افراد مبتلا به آسم غیرممکن است به همین دلیل، بسیاری از افراد جهت پیشگیری از حملات آسمی باید دارو مصرف کنند رایج ترین نوع درمان بلند مدت آسم، شامل استفاده از داروهایی با عنوان کورتیکواستروئید  corticosteroids یا کورتون است که به صورت اسپری وجود دارند و آن را مستقیما به داخل ریه استنشاق می کنید این داروها التهاب موجود در مجاری تنفسی را کاهش می دهند و باعث می شود که این مجاری نسبت به محرک های موجود در هوا کمتر حساسیت نشان دهند

کمک های فوری برای حمله آسم

حمله های آسم ممکن است حتی با وجود مصرف دارو نیز رخ دهند در صورت بروز چنین حالتی، بیمار نیاز به نوع دیگری از اسپری تنفسی جهت تاثیر و تسکین سریعتر دارد اسپری های سالبوتامول یا بتا۲ آگونیست های سریع اثر short-acting beta 2-agonists در این مواقع مورد نیاز اند این اسپری ها به سرعت عضلات اطراف مجاری تنفسی را شل می کنند که باعث بازگرداندن جریان هوا به ریه ها می شود این داروها برای بیشتر حملات آسم موثر است و نیاز نیازی به مراجعه به بیمارستان نیست

استفاده از دستگاه پیک فلومتر

روش کار این دستگاه به این صورت است که شما درون دستگاه تنفس می کنید تخلیه بازدم و دستگاه مقدار بازدم شما را اندازه گیری می کند پزشک ممکن است از شما بخواهد چنین دستگاهی را برای کنترل آسم مورد استفاده قرار دهید تغییر درجه جریان پیک اوج نشان می دهد که حملات آسم به زودی رخ خواهد داد