انزال زودرس (زود انزالی)

انزال زودرس یا زود انزالی زمانی رخ می دهد، که یک مرد زودتر از آن که خودش یا همسرش می خواهد، دچار انزال می شود.

زود انزالی یکی از شایع تیرین نارضایتی های جنسی است. میزان شیوع این مشکل در شرایط مختلف، متفاوت است ولی به طور میانگین از هر 3 مرد، 1 نفر دچار انزال زودرس است و یا در روابط جنسی خود چندباری آن را تجربه کرده است. تا زمانی که این مشکل همیشگی نباشد، جای نگرانی نیست. با این حال اگر شرایط زیر در مورد شما صدق می کند، ممکن است دچار انزال زودرس باشید:

• اگر همیشه یا تقریبا همیشه یک دقیقه پس از دخول انزال رخ می دهد.
• اگر معمولا نمی توانید انزال خود را طی رابطه جنسی به تاخیر بیاندازید.
• اگر دچار استرس و ناامیدی هستید و در نتیجه از رابطه جنسی اجتناب می کنید.

دو عامل روانی و زیستی نقش مؤثری را در بروز چنین اختلالی ایفا می کند ولی بسیاری از مردان به دلیل شرمساری از بیان این موضوع، تمایلی به صحبت در این رابطه ندارند. در این میان، استفاده از روش های دارویی، مشاوره های روان شناسی و یادگیری دقیق روش های برقراری روابط زناشویی می تواند در تاخیر انزال و بهبود کیفیت جنسی زوجین مفید باشد، ولی در بیشتر مردان، ترکیبی از روش های درمانی بسیار موثرتر است.

علائم و نشانه ها

علامت اصلی انزال زودرس، ناتوانی در به تاخیر انداختن انزال بیش از یک دقیقه پس از دخول است. این مشکل می تواند حتی هنگام خودارضایی نیز رخ دهد.

انزال زودرس را به دو دسته زیر تقسیم می کنند:

• دائمی (اولیه): انزالی که همیشه (یا تقریبا همیشه) در اولین تجربه های روابط جنسی فرد در دقایق اولیه دخول رخ می دهد.
• اکتسابی (ثانویه): در این حالت فرد سابقه انزال زودرس ندارد و برای نخستین بار با آن مواجه می شود.

بسیاری از مردان گمان می کنند که علائم انزال زودرس را دارند، اما این علائم با معیار تشخیص انزال زودرس همخوانی ندارد. در عوض این مردان ممکن است دارای متغیر های طبیعی انزال زودرس باشند که شامل دوره های انزل سریع و همچنین دوره های انزال طبیعی باشند.

چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر انزال شما طی اغلب دفعات آمیزش جنسی پیش از زمانی که می خواهید رخ می دهد، به پزشک مراجعه کنید. برای بسیاری از مردان صحبت کردن درباره ناتوانی یا اختلالات جنسی شان امری دشوار است و احساس شرم مانع از مطرح کردن آن می شود. اما نباید اجازه داد که این موضوع شما را از مراجعه به پزشک نیز باز دارد. انزال زودرس مسئله ای بسیار شایع و البته قابل درمان در روابط جنسی است.

برای برخی از مردان مشورت و صحبت کردن با پزشک در مورد این مسئله موجب کاهش نگرانی در این مورد می شود. برای مثال دانستن این نکته که وجود دوره هایی از زود انزالی در مردان طبیعی است و یا این که متوسط زمان رسیدن به انزال از شروع یک رابطه جنسی(دخول) حدود 5 دقیقه است، می تواند اطمینان بخش باشد.

علت ها

علت اصلی انزال زودرس نامشخص است. در حالی که زمانی اعتقاد بر این بود که این یک امر صرفا روانی است، اکنون پزشکان می دانند که زود انزالی می تواند ترکیبی از تعاملات پیچیده عوامل زیستی و جسمی باشد.

علل روانی

عوامل روانی که در این زمینه نقش دارند عبارتند از:

• تجربیات جنسی زود هنگام
• سوء استفاده جنسی
• تصویر ذهنی که از جسم و اندام خود دارید (و اضطراب در این مورد)
• افسردگی
• نگرانی و اضطراب در مورد انزال زودرس
• احساس گناه که باعث افزایش تمایل فرد به سریع ارضا شدن می شود.

عوامل دیگری که می توانند در این زمینه نقش داشته باشند عبارتند از:

• نقص عملکرد (اختلال) نعوظ: مردانی که با مشکل اختلال نعوظ مواجه هستند ممکن است برای به دست آوردن و یا حفظ نعوظ خود در طول رابطه جنسی به یک الگوی انزال عجله ای و سریع رو بیاورند که همین امر می تواند به مشکلی بدل شده که تغییر آن دشوار است.
• اضطراب: بسیاری از مردانی که به زود انزالی مبتلا هستند، مشکل اضطراب نیز دارند که این اضطراب می تواند به علت عملکرد جنسی مربوط باشد و یا مسائل دیگر.
• مشکلات مربوط به رابطه: اگر شما با شرکای جنسی دیگر روابط جنسی راضی کننده ای داشته اید که در آن به ندرت انزال زودرس وجود داشته و یا اصلا این مشکل وجود نداشته است، این احتمال وجود دارد که رابطه بین فردی شما با شریک جنسی حاضر با مشکل مواجه شود.

علل بیولوژیکی(جسمی)

تعدادی از عوامل بیولوژیک از جمله موارد زیر نیز ممکن است موجب بروز انزال زودرس شوند:

• سطح غیر طبیعی هورمون ها
• سطح غیر طبیعی انتقال دهنده های عصبی مغز
• التهاب یا عفونت پروستات یا مجاری ادرار
• صفات ارثی

عوامل خطرزا

عوامل متعددی می تواند خطر بروز انزال زودرس را افزایش دهند که موارد زیر از آن جمله اند:

• نقص عملکرد یا اختلال نعوظ: اگر گاهی اوقات و یا به طور مداوم دچار مشکل در رسیدن به نعوظ و یا حفظ این حالت هستید، احتمال بروز انزال زودرس در شما افزایش می یابد. ترسِ از دست دادن نعوظ حین رابطه جنسی موجب می شود که به طور ناخودآگاه و یا خودآگاه برای رسیدن به انزال عجله کنید.
• استرس و اضطراب: فشار احساسی یا ذهنی در هریک از جنبه های زندگی می تواند با محدود کردن توانایی شما برای رسیدن به تمرکز و آرامش طی رابطه جنسی، در ابتلا به انزال زودرس نقش داشته باشد.

عوارض و پیامدها

انزال زودرس می تواند مشکلاتی از جمله موارد زیر در زندگی شخصی شما ایجاد کند:

• فشار و استرس و مشکلات رابطه: یکی از عوارض شایع انزال زودرس، نارضایتی و مشکلات ارتباطی است که بین فرد و شریک جنسی او به وجود می آید.
• مشکلات باروری: در صورتی که انزال مرد در داخل واژن صورت نگیرد، زود انزال گاه می تواند امکان باروری را برای زوج هایی که برای بچه دار شدن تلاش می کنند، دشوار سازد.

تشخیص انزال زودرس

علاوه بر پرسش درباره زندگی جنسی و زناشویی شما، پزشک ممکن است از سابقه بیماری شما نیز سوال کند و یک معاینه فیزیکی انجام دهد. اگر همزمان هم دچار انزال زودرس هستید و هم اختلال نعوظ دارید و در رسیدن به این حالت یا حفظ آن دچار مشکل هستید، پزشک ممکن برای سنجش سطح هورمون مردانه (تستوسترون) در شما دستور به انجام آزمایش خون بدهد و یا آزمایشات دیگری را توصیه کند.

در برخی موارد، پزشک ممکن است توصیه کند که بای رفع مشکل، به یک متخصص مجاری ادرار(پزشک ارولوژ)، یک روانپزشک و یا یک متخصص اختلالات جنسی (سکس تراپیست) نیز مراجعه کنید.

درمان بیماری

رایج ترین گزینه های درمانی برای انزال زودرس شامل تکنیک های رفتاری، دارودرمانی و مشاوره هستند. باید این را به خاطر داشت که نتیجه بخش بودن هر یک از روش های درمانی و یا ترکیب این روش ها مستلزم زمان است. درمان رفتاری همراه با دارو درمانی می تواند موثر ترین روش برای درمان انزال زودرس باشد.

تکنیک های رفتاری

در برخی موارد انزال زودرس با انجام برخی اقدامات ساده درمان می شود. از جمله خودارضایی یک یا دو ساعت قبل از برقراری رابطه جنسی. به این ترتیب فرد می تواند انزال را به تاخیر بیاندازد. گاهی نیز پزشک توصیه می کند تا مدتی از برقراری رابطه جنسی اجتناب کنید تا فشار از روی رابطه جنسی برداشته شود.

تمرینات کف لگن

ضعیف بودن عضلات کف لگن ممکن است بر روی توانایی فرد برای به تعویق انداختن انزال تاثیر بگذارد. تمرینات کگل (Kegel ) می تواند به تقویت این عضلات کمک کند.

برای انجام این تمرینات:

• عضلات مربوط را پیدا کنید: عضلاتی که مانع دفع ادرار می شوند را پیدا کرده و آنها را منقبض کنید. برای این کار در حین دفع ادرار، جلوی دفع آن را بگیرید. این عضلات که مانع دفع می شوند، همان عضلاتی هستند که باید تقویت شوند. زمانی که عضلات کف لگن را پیدا کردید، می توانید تمرینات تقویت این عضلات را در هر حالتی انجام دهید. اگرچه در ابتلا راحت تر هستید که این تمرینات به حالت دراز کشیده انجام دهید. 
• تکنیک خود را کامل کنید: عضلات را به مدت 3 ثانیه منقبض کرده و سپس به مدت سه ثانیه آنها را شل کنید. این کار را تا چند دقیقه پشت سر هم انجام دهید. زمانی که این عضلات قوی تر شدند، سعی کنید تمرینات کگل را در حالت نشسته، ایستاده و یا به هنگام راه رفتن نیز انجام دهید.
• تمرکز خود را حفظ کنید: برای به دست آوردن نتیجه مطلوب، لازم است روی منقبض کردن عضلات کف لگن تمرکز کنید و از منقبض کردن عضلات ران ها، باسن یا شکم اجتناب کنید. نفس خود را حبس نکنید. به جای آن هنگام انجام تمرین به راحتی و آزادانه نفس بکشید.
• سه بار در روز این تمرینات را انجام دهید: بهتر است که حداقل روزی سه مرحله و در مرحله ده مرتبه (سه سِت ده تایی) این تمرینات را انجام دهید.

تکنیک مکث و فشار

پزشک ممکن است، به شما و همسرتان توصیه کند که از روشی به نام تکنیک فشار استفاده کنید، این تکنیک شامل موارد زیر می شود:

1. مانند همیشه شروع به رابطه جنسی نمایید، تا زمانیکه احساس کنید، درحال ارضا هستید.
2. از رابطه جنسی دست بکشید و از همسرتان بخواهید، کلاهک آلت شما را فشار دهد، و این فشار را تا زمانیکه احساس انزال از شما رفع شود، نگه دارد.
3. از شریک جنسی تان بخواهید فرایند فشار را تا آنجا که ممکن است تکرار نماید.

با تکرار این تکنیک تا حد لازم، شما کم کم  به حالتی می‌رسید که حس می کنید خود می توانید انزالتان را کنترل کنید. حتی بعد از تکرار این تمرین، در بسیاری از دفعات آمیزش ممکن است دیگر نیازی به تمرین نداشته باشید و به صورت عادی انزال خود را عقب بیاندازید.

اگر این تکنیک موجب احساس درد و ناراحتی می شود، تکنیک بعدی توقف تحریک جنسی درست در زمان پیش از انزال است. تا زمانی که سطح برانگیختگی کاهش یابد صبر کنید و سپس دوباره شروع کنید. به این رویکرد تکنیک شروع و پایان می گویند. 

کاندوم ها

 کاندوم ها حاسیت آلت تناسلی مردانه را کاهش می دهند که این می تواند منجر به تاخیر در انزال شود. کاندوم های تاخیری را نیز می توان بدن نسخه تهیه کرد. این کاندوم ها شامل بی حس کننده های موضعی مثل  بنزوکائین یا لیدوکائین هستند و یا برای به تاخیر انداختن انزال از لاتکس ضخیم تر تشکیل شده اند.

دارودرمانی

بی حسی موضعی

کرم ها و اسپری های بی حس کننده که شامل مواد بی حسی مثل بنزوکائین، لیدوکائین یا پریلوکائین هستند گاهی برای درمان انزال زودرس مورد استفاده قرار می گیرند. این محصولات را معمولا 10 تا 15 دقیقه پیش از آمیزش بر روی آلت تناسلی می مالند تا حساسیت آن را کاهش دهد و به تاخیر انزال کمک کند.

کرم های لیدوکائین- پریلوکائین را برای درمان انزال زودرس می توان از طریق نسخه تهیه کرد. اما اسپری های لیدوکائین بدون نسخه نیز در دسترس اند.

اگر چه این مواد بی حس کننده موثر و مقاوم هستند، ممکن است عوارضی نیز داشته باشند. برای مثال برخی از مردان کاهش حساسیت موقتی و کاهش لذت جنسی را گزارش می کنند. برخی مواقع شریک جنسی آنها (زنان) نیز این عوارض را گزار کرده اند.

داروهای خوراکی

بسیاری از داروها می توانند زمان اوج لذت جنسی را به تاخیر اندازند. هرچند که هیچ یک از این داروها به طور خاص برای درمان انزال زودرس مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) قرار نگرفته اند. داروهایی که به این منظور مورد استفاده قرار میگیرند شامل داروهای ضد افسردگی، مسکن ها و مهار کننده های فسفودی استراز ۵ می باشند. این داروها یا به هنگام نیاز و یا به طور روزانه مصرف می شوند. همچنین ممکن است به تنهایی و یا در ترکیب با روش های درمانی دیگر تجویز شوند. 

• داروهای ضد افسردگی: یکی از عوارض جانبی برخی از داروهای خاص ضدافسردگی تاخیر در رسیدن به ارگاسم یا اوج لذت جنسی است. برای این منظور می توان از مهار كننده های بازجذب سرتونين یا اس اس آر آی ها (SSRIs) مثل سیتالوپرام، سرترالین (زلفت)، پاروکستین (پاکسیل) یا فلوکسیتین استفاده کرد.

از میان داروهایی که در آمریکا مورد تایید هستند، پاروکستین موثر تر به نظر می رسد. معمولا 5 تا 10 روز طول می کشد تا این داروها اثر کنند. اما ممکن است 2 تا 3 هفته بعد از شروع درمان با این داروها فرد به نتیجه مطلوب دست یابد.

اگر این داروها نیز نتوانند انزال فرد را به تاخیر بیاندازند، پزشک ممکن است افسردگی های سه حلقه ای مثل کلومیپرامین را تجویز نماید. عوارض ناخواسته داروهای ضد افسردگی می تواند شامل حالت تهوع، تعریق، خواب آلودگی و کاهش میل جنسی باشد.

• مسکن (ضد درد) ها: ترامادول (Tramadol) دارویی است که معمولا برای تسکین درد مورد استفاده قرار می گیرد. از عوارض جانبی این دارو نیز تاخیر در انزال است. عوارض جانبی ناخواسته شامل تهوع، سردرد، خواب آلودگی و گیجی می شود.

این دارو ممکن است در صورتی که داروهای SSRI موثر واقع نشوند تجویز گردد. ترامادول را به همراه داروهای SSRI تجویز نمی کنند.

• مهار کننده های فسفودی استراز ۵ (Phosphodiesterase-5 inhibitors): برخی از داروهایی که برای درمان اختلالات نعوظ مورد استفاده قرار می گیرند مانند سیلدنافیل (ویاگرا)، تادالافیل (سیالیس، ادسیرکا) یا واردنافیل (لویترا، استاکسین) همچنین می تواند به تاخیر در انزال نیز کمک کند. عوارض جانبی ناخواسته می تواند شامل سردرد، برافروختگی چهره و سوء هاضمه باشد. این داروها زمانی که با داروهای SSRI همراه می شود، موثر تر واقع می شوند.

درمان بالقوه در آینده

محققان برآنند که برخی داروها می تواند برای درمان انزال زودرس موثر واقع شود، اما نیاز به تحقیقات بیشتری در این زمینه وجود دارد. موارد زیر از جمله این داروها می باشند:

• داپوکستین: نوعی داروی SSRI است که اغلب به عنوان اولین درمان برای انزال زودرس در سایر کشورها مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو در حال حاضر در ایالات متحده آمریکا تحت آزمون آزمایشگاهی قرار دارد.
• مدافینیل (پروویجیل): این دارو به عنوان درمانی برای اختلال حمله خواب(نارکولپسی) مورد استفاده قرار می گیرد.
• سیلودوزین (راپافلو): این دارو به طور معمول باری درمان بزرگی غده پروستات (هایپرپلازی خوشخیم پروستات)مورد استفاده قرار می گیرد.

روان درمانی و مشاوره

این رویکرد مستلزم صحبت با یک روانشناس در خصوص روابط و تجربیات جنسی است. جلسات مشاوره می تواند کمک کند که اضطراب خود را کاهش دهید راه های موثر مقابله با استرس را یاد بگیرید. مشاوره در صورتی که همراه با دارو درمانی به کار گرفته شود بیشترین تاثیر را خواهد داشت.

زمانی که دچار انزال زودرس هستید، ممکن است احساس کنید که نزدیکی عاطفی خود را با شریک جنسی تان از دست داده اید، احساس خشم کنید یا خود را افسرده و خجالت زده حس کنید و در نتیجه از برقراری ارتباط جنسی و از همسر خود دوری کنید.

شریک جنسی شما نیز ممکن است متقابلا از ایجاد این تغییر در صمیمیت عاطفی و جنسی احساس ناخرسندی و نارضایتی داشته باشد. انزال زودرس می تواند باعث سردی و آزردگی همسران از یکدیگر شود. صحبت درباره این مشکل قدم موثر و مهمی است و مشاوره رابطه یا سکس تراپی (آمیزش درمانی و مشاوره جنسی می تواند برای این منظور مفید باشد.

درمان های جایگزین

روش های درمانی جایگزین مثل یوگا، مدیتیشن و طب سوزنی نیز در این زمینه مورد بررسی قرار گرفته اند. با این حال برای سنجش میزان تاثیر گزاری این روش ها، نیاز به تحقیقات بیشتر است.

آمادگی برای ملاقات با پزشک

احساس خجالت زدگی و شرم از بیان مشکلات جنسی، کاملا طبیعی است. اما باید اطمینان داشته باشید که پزشک شما نظیر این گفتگو را با بسیاری از مردان و بیماران دیگر نیز داشته است. انزال زودرس مشکل و وضعیتی بسیار شایع و در عین حال قابل درمان است.

صحبت کردن درباره این مشکل با پزشک به شما کمک می کند که درمان مناسب دریافت کرده و رابطه جنسی خود را به حالت نرمال و دلخواه برگردانید. اطلاعات زیر به شما کمک خواهد کرد که از ملاقات خود با پزشک حداکثر استفاده را ببرید.

اطلاعاتی که باید از قبل آنها را یادداشت نمایید

• محدودیت های پیش از ملاقات پزشک: زمانی که از پزشک خود وقت ملاقات می گیرید در مورد محدودیت هایی که باید پیش از مراجعه به پزشک آنها را رعایت کنید سوال نمایید.
• علائم و نشانه ها: معمولا چه مدت قبل از زمان دلخواه خود یا شریک جنسی تان به انزال می رسید؟ چه مدت پس از شروع آمیزش به انزال می رسید؟
• سابقه روابط جنسی: به عقب برگردید و کیفیت تمام رابطه های جنسی خود را از زمانی که به لحاظ جنسی فعال بوده اید مرور کنید. آیا پیش تر نیز از انزال زودرس رنج می بردید؟ در ارتباط با چه کسی و تحت چه شرایطی؟
• سابقه پزشکی و بیماری: سایر بیماری هایی که به آن مبتلا هستید را یادداشت نمایید از جمله بیماری های روحی روانی . همچنین نام تمام داروهای مصرفی خود را (از جمله داروهای بدون نسخه)همراه با دوز مصرف آنها یادداشت نمایید.
• سوالاتی که می خواهید از پزشک بپرسید.

سوالات اصلی که می توان در این زمینه از پزشک پرسید عبارتند از:

• چه عاملی ممکن است سبب انزال زودرس من شده باشد؟
• چه آزمایشاتی را توصیه می کنید؟
• کدام رویکرد های درمانی را توصیه می کنید؟
• چه مدت پس از شروع درمان می توانم انتظار بهبودی این وضعیت را داشته باشم؟
• چه میزان بهبودی را می توان انتظار داشت؟
• آیا خطر عود این وضعیت وجود دارد؟
• آیا روش جایگزینی برای این درمان پیشنهادی وجود دارد؟
• برای دستیابی به اطلاعات بیشتر در این زمینه چه منابع یا وبسایتی را پیشنهاد می کنید؟

از پزشک چه انتظاری می توان داشت؟

پزشک ممکن است سوالات خیلی شخصی از شما بپرسد و یا بخواهد با همسر یا شریک جنسی شما صحبت کند. برای اینکه به پزشک کمک کنید تا علت اصلی مشکل شما را تشخیص دهد و درمان مناسبی برای آن پیدا کند، آماده پاسخگویی به سوالات زیر باشید:

• معمولا چند وقت یک بار دچار انزال زودرس می شوید؟
• اولین بار چه زمانی انزال زودرس را تجربه کردید؟
• آیا تنها با شریک جنسی خاصی دچار این وضعیت می شوید؟
• آیا به هنگام خودارضایی نیز دچار زودانزالی می شوید؟
• چه مدت یک بار آمیزش جنسی دارید؟
• چقدر از این وضعیت (انزال زودرس) ناراضی هستید؟
• شریک جنسی شما چقدر از این وضعیت ناراضی است؟
• چقدر از رابطه فعلی خود (با شریک جنسی تان) رضایت دارید؟
• آیا دچار اختلال نعوظ نیز هستید و برای رسیدن به حالت نعوظ یا حفظ این حالت نیز مشکل دارید؟
• آیا داروی تجویزی مصرف می کنید؟ در این صورت، مصرف کدام دارو را به تازگی شروع یا قطع کرده اید؟
• آیا داروهای بدون نسخه نیز مصرف می کنید؟

اقداماتی که در این فاصله می توان انجام داد

تا پیش از مراجعه به پزشک و مطرح کردن مشکل خود و دریافت درمان مقتضی، می توانید با روش های دیگری (غیر از آمیزش جنسی و دخول) با شریک جنسی تان ارتباط برقرار کنید. گرچه این وضعیت(انزال زودرس) می تواند موجب اضطراب و نگرانی شما شود اما خوشبختانه مشکلی قابل درمان است.

مرجع:

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/premature-ejaculation/symptoms-causes/syc-20354900